kemalistlikle alakası olmayan önerme. kemalizm belki aklı ön planda tutuyordur ama bu milletin geçmişinde osmanlı cumhuriyeti'nin olduğunu düşünürsek bu akım tekrar o duruma düşmemek için oluşmuştur. sonuçta matbaanın ülkeye girmemesinin nedeni o zamanın dini liderleriydi. özellikle dini lider yazdım çünkü ortam bağnazsa islamla sınırlandırmanın anlamı yok.