kutluk bilge kül tarafından kuruldu. yerleşik yaşama geçen ve matbaayı kullanan ilk türk devletidir. din değiştiren ilk türk devletidir. mani dinini benimsemişlerdir. bu din et yemeyi yasakladığından uygur halkı tarımla uğraşırdı. başkentleri balasagun'dur. mani dini ve yerleşik yaşamın getirdiği sonuçlar ile savaşçı özelliklerini yitirip, ticaret ve sanatala uğraştılar. bugün anadolu kültüründe bilinen 'orta oyunu' uygurlara aittir. 14 harfli bir alfabe yaptılar. moğolların türkleşmesinde katkıları olduğu söylenir.
orta asya'da kurulan türk devletleri içinde ilk defa göçebe hayattan yerleşik hayata uygurlar geçmiştir. bunda mani dinini benimsemeleri etkili olmuştur.
-şehirler kurarak türk mimarisinin gelişmesine katkı sağlamışlardır.
-ilk kez kağıt ve matbayı kullanmışlardır.
-bilim ve sanat alanlarında önemli eserler vermişlerdir.
-çeşitli inançlar benimsemişlerdir. ancak ulusal benliklerini korumaya çalışmışlardır.
diğer türk devletlerinden farklı olarak manihanizm dinini benimsemiş ve savaşçılık özelliğini kaybetmiş orta asya türk devletidir.
bugün ise yerinde sincan uygur özerk bölgesi yer alır.
uygur, uygar demektir. yerleşik düzene geçmiş ve medeniyet geliştirmiş halklara türkçe de uygar dememizin sebebi bu devlettir.
not : medeni de medine kentinden gelir. şehirli demektir.
--spoiler--
- Mimaride ve sanat alanında eserler meydana getirildi.
- Hapis cezaları uygulanmaya başlandı.
- Orta oyunları (tiyatro) oynanmaya başladı.
- Kent kültürü güçlendi.
- Göçebe hayatın geçim kaynağı olan avcılık ve toplayıcılık, yerini tarım ve sanayiye bıraktı.
--spoiler--
