dinlediğimde, martıların, kumruların, türlü kuşların, sadece sabahları * , sabah ezanı vaktinde çıkardıkları o sesleri, **, aklıma getiren, namaza kalkamadığım sabahlar için içimi burkutan, utandıran, hatırlatan, mürşid bir ilahidir.
Bu müstesna şiirinin Türk tasavvuf musikisi makamlarında muhtelif besteleri vardır. Bu besteler tarihte olduğu gibi günümüzde de terennüm ediliyor. Sizler de bu şiirin bestesini keyifle dinlemişsinizdir. Bu güftenin bestesini ilk dinlediğimde sanki çarpıldım, ruhumun daraldığını, acıdığını hissettim. ilk etapta kendinizi sözlere ve namelere kaptırıyorsunuz, bu mısralarla ruh ikliminiz arasında bağlantı kuruyorsunuz. Sonra sözleri çok manalı ve bir o kadar güzel olan bu şiirin kime ait olduğunu araştırayım, dedim. Karşıma hayran olduğum bir medeniyetin padişahı çıkmaz mı: III. Murat. Arapça ve Farsça sözcüklerle yüklü olan o günkü Osmanlıca Türkçesini düşünürsek bu şiirin gayet sade bir dille yazıldığını anlamamız zor olmaz. Günümüz Türkçesiyle dahi çok kolay anlaşılmaktadır. Şiirin sade bir dille yazılması onun kıymetsizliğine işaret değildir. Bu şiir kolay ve sade göründüğü hâlde, bulunup söylenmesi ve taklidi zor olan sehl-i mümtenî bir tarzda kaleme alınmıştır. Bir hitapla, Uyan ey gözlerim gafletten uyan! şiirine başlayan Sultan Şair, silkinerek kendine gelmek istiyor. Nefsiyle baş başadır. Ahir ömrünü muhasebe edip tehlikenin kenarında olduğunu düşünüyor. ilmi, kudreti her şeyi kuşatmış olan Allahı tesbih etmekte yetersiz olduğu kanısına varıyor. Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan. Azrailin kastı canadır, inan. Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan. Şair, ikinci kıtaya, seherlerde Rablerini tesbih eden kuşları mevzubahis ederek giriyor. Bu kuşlar kendi dillerince bizlerin bilmediği bir lisanla Hâlıklarını, Rezzaklarını zikretmektedirler. Nitekim şu âyet-i kerime Sultan Şairimizin bildirdiği gerçeği çok veciz ve fasih bir şekilde ifade ediyor: Yedi gök, yer ve bunların içinde bulunanlar Allahı tesbih ederler. Hiçbir şey yoktur ki, onu hamd ederek tesbih etmesin. Ancak, siz onların tesbihlerini anlamazsınız. O, Halîmdir (hemen cezalandırmaz, mühlet verir), çok bağışlayandır. Bu kıtada kuşlarla birlikte başka varlıkların da Rablerini tesbih ve tevhid ettikleri haber veriliyor: Tevhid eyler dağlar taşlar ağaçlar Kuşlar, dağlar, taşlar, ağaçlar birer parçadır. Kast olunan bu cüzlerin de içerisinde bulunduğu canlı ve cansız varlık âlemdir. Kuşkusuz göklerde ve yerde ne varsa O nundur; O nu tesbih etmiştir ve ediyordur. Gece ve gündüz, gök gürültüsü, bölük bölük uçan kuşlar, melekler, dağlar vb. Allah a hamd ve korku ile boyun eğmiştir; yorulmadan ve büyüklenmeden noksan sıfatlardan münezzeh, kemâl sıfatlarla vasıflı bulunan Allah ı tesbih ve tevhid etmektedirler. Hülâsa her şey, ama her şey Allah ı yüce sıfatlarıyla birlikte tesbih, tevhid ve tenzih etmektedir. Hakikat boyasıyla boyanmış Şair imiz tekrar tekrar: Uyan ey gözlerim gafletten uyan! / Uyan uykusu çok gözlerim uyan. demek suretiyle bu kıta ve diğer kıtalarda zatını ikaz edecektir. Seherde uyanırlar cümle kuşlar. Dill-u dillerince tesbihe başlar. Tevhid eyler dağlar taşlar ağaçlar. Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan. Üçüncü kıtada Allah a ve Rasûlü ne nasıl inanılması gerekiyorsa öylece inanan Müminlere sema kapısının açılarak rahmet suyu saçılacağını müjdeleyen Sultan Şairimiz, seherlerde kalkmanın önemine tekrar dikkatlerimizi çekmek istiyor: Seherde kalkana hülle biçerler. Hülleden kast olunan, bilindiği gibi Cennet elbisesidir. Evet, seher vakitleri islâm literatüründe kıymetlidir. Nitekim; (Bunlar), Rabbimiz, biz iman ettik. Bizim günahlarımızı bağışla. Bizi ateş azabından koru! diyenler, sabredenler, doğru olanlar, huzurunda gönülden boyun büküp divan duranlar, Allah yolunda harcayanlar ve seherlerde (Allah'tan) bağışlanma dileyenlerdir. buyrularak seher vaktinde bağışlanma dilemek, öneminden dolayı âyet-i celîlede zikrediliyor. Seher vaktinde yatmamak, sabah namazını kıldıktan sonra da güneşi üzerine doğdurmamak, geçen bu süre zarfında ibadet-i taatla, tevbe-i istiğfarla, tesbih, tenzih ve tehlille meşgul olmak âdâb-ı sünnettendir. Ayrıca Sabah namazının sünneti ve farzı arasındaki vakitte de bu şekilde hareket etmek sünnettir. Seher vaktinin bir uhrevîliği vardır. Kuşların zikir armonisi, havadaki o büyüleyici koku, bedeninizi saran ve sarsan seher vaktinin iklimi. Son kıtalara geldiğimizde dünyanın faniliği; taç-u tahtın, saltanatın, malın mülkün, servetin geçiciliği hakikatini hatırlamak isteyen Sultan Şair'imiz Allah'a sığınıyor, Rabbinden bağışlanma istiyor, Rasûl ün sancağı dibinde haşret. demek suretiyle son arzusunu dillendiriyor. Benim, Murad kulun, suçumu affet. Suçum bağışlayub günahım ref et. Rasûl ün sancağı dibinde haşret. Uyan ey gözlerim gafletten uyan! Uyan uykusu çok gözlerim uyan.
sultan 3. murad han'a ait bir şiir. Şiir, ilk bakışta söylenmesi kolay gibi gözükse de yazılması zor olan eserlerin sanatı olan sehl-i mümteni bir tarzda kaleme alınmıştır. sultan, kaçırdığı sabah namazından sonra bu şiiri yazmıştır. bestecisi ali ufki bey'dir. dinleyeni derinden etkileyen bir eser.
v for vendetta nın bi sahnesinde olduğu gibi yurdun dört bi yanına dev hoporlorler taktırıp hiç ummadık bi anda çalmak istediğim ezgidir.ney eşliğinde bağımlılık yapan bi bestesi vardır.
Ilk olarak Erkan Mutlu'dan dinlediğim, dinlemekten hiç bıkmadığım ilahi. kişinin ruhunda huzur ve hüzün duygularini dansettiren, dinlediren ama aynı zamanda yoran harika bir eser.
6-7 sene öncesiydi, bir seher vaktiydi, gecenin karanlığı kalkıyordu yavaş yavaş. üzerimize çöken gecenin karanlığı bir sonraki geceye kadar izne çıkıyordu. çalışmak zorundaydım. gözlerimi zar zor açıyordum, malum işte ekmek parası için oradaydım. bu ilahi çıktı ortamdaki televizyonda. ben ayakta uyuyordum belki ama o anda tüm insanlık yatakta uyuyordu. hala daha kalkamadık gaflet uykusundan.
IV. murat'ın sabah namazına uyanamadığı gün yazmıştır bu şiiri. osmanlıya çamur atanlara sormak istiyorum; işte senin böyle yüce bir padişahın vardı. bir gece uyanamadığı bir vakit namazını kaçırdığı için ilahiler yazan, gaflete düştüğü için tövbeler eden bir atan vardı.. oysa sen.. ona çamur atabiliyorsun ama sen? sen olabildin mi onun kadar?
gecenin 4'ünde arkadaşımın gönderdiği, uyanmam ve dinlemem için tatlı mi tatlı uykumdan uyandırıldıgim ney eşliğinde söylenen ilahi. Ahh zara ahh.. Da ben pek bisi anlamadım bu saatte bundan?
enstrümantal halinin cep telefonunda uyandırma melodisi olarak kullanılması hem hoş hem de manidardır. müzik tam da bir uyandırma melodisi gibi yavaş yavaş başlayıp sonra neyle coşar.
güftesi bir osmanlı padişahına (bazı rivayetlere göre 3. murat, bazı rivayetlere göre 4. murat; iki padişahı şöyle bir düşününce, 3. murat olma olasılığı biraz daha ağır basıyor sanki, ama araştırmak lazım) ait olan duygu dolu bir ilahi.
