dilin kemiği yoktur diyerek patavatsızlığıyla övünenler, ardından pişkin pişkin sırıtıp "ne var ki canım bunda" diyenler, çekinme nedir bilmeyip bunu girginliğine bağlayanlar, yüzü hiç kızarmamışlar, hatası yüzüne vurulduğunda gözlerini az aşağı indirmeyi bilmeyenler...
insanı insan yapan niteliklerdendir utanmak.
utanmayı bilmeli insan.
çocukluktan pay biç. bir bak; etrafta onca insan varken, annen tarafından azarlandığında, ağladığını hatırla. çocuk aklıyla "kimse gördü mü acaba" diye sağa sola baktığını anımsa. sonra atla birkaç yaş, git ilkokula. üç beş arkadaşınla en arka sırada kıkırdadığını hatırla. tahtaya yalnız senin kaldırılışını, avuç içinin yandığını, cetvelin ahşap olduğunu hatırla. sol ayağını kaldırdığında, verilmiş tüm cezalardan utandığını hatırla.
öyle bir hal var ki şimdilerde, adam lafı söylüyor, sen utanıyorsun onun yerine. o eli kolu nereye koyacaksın? anlamazdan gelip havaya mı bakacaksın? yanıt vermeyip büyüklük mü yapacaksın? cesaretle, girginlikle alakası yok bu işin. utanmayı bilmezlerin anca bahaneleri olur bunlar. yok altta kalmam vururum yüzüne dersen, anlaşılacağını mı sanıyorsun? onu utandırmamak için sesin çıkmıyor mu yoksa senin?
dön gene çocukluğa, bir laf ettiğinde yerli yersiz, annenin faltaşı gibi açılan gözlerini hatırla. dudaklarını büzüştürüp , burnuna doğru çektiğini, kimse görmeyecek gibiyse işaret parmağını salladığını hatırla. çekindiğini anımsa.
sadece kötü şeylerden örnek vermek hoş değil elbet. gel şimdi 16'lı yaşlarına. sevdiğin baktığında gözlerine, tuttuğunda elini, kafanı öne eğişini, kaldırmaya cesaret edemeyişini hatırla. güzel bir söz duyduğunda edecek laf bulamadığını, yanlış bir söz söylediğinde "hay dilim kopsaydı" demendeki samimiyeti hatırla.
insanı insan yapan niteliklerdendir utanmak.
utanmayı bilmeli insan.
