uzay teknolojilerine ayrılan kaynak 1.1 milyar dolar. yörüngedeki türk uyduları, yapım aşamasındaki uydular, yapımı süren uydular ile türkiyenin uydu yol haritasının dünü, bugünü ve geleceği
geleceğin en etkili silahı da, aracı da, hiç kuşkunuz olmasın uçaklardır. bir gün insanoğlu uçaksız da göklerde yürüyecek, gezegenlere gidecek, belki de aydan bize mesajlar yollayacak. bu mucizenin tahakkuku için iki bin yılını beklemeye hacet kalmayacak. gelişen teknoloji bize daha şimdiden bunu müjdeliyor
insan yapımı ilk uydu olan sputnik (sscb) fırlatılmadan 21 yıl önce, 1936da sarf edilen bu sözler herhangi bir abdli ya da avrupalı lidere veya bilim insanına ait değil eskişehir tayyare alayını ziyareti eden mustafa kemal atatürkün sözleri bunlar. gazi, alayın onur defterine yazdığı bu satırları, bize düşen görev ise batıdan bu konuda fazla geri kalmamaktır temennisiyle noktalıyordu. i̇lk uydumuzun 1994te fırlatıldığı, ilk uzay politikamızın 2005te oluşturulduğu düşünülürse, bu nasihate ne kadar uyulduğunu tartışmaya bile gerek yok.
ancak geleceğe dönük atılan adımları da küçümsemek haksızlık olur. türkiye, her ne kadar yarışa son kulvardan dahil olsa da bugün performansını en üst düzeyde kullanıyor. aslında ilk uydu maceramız hayal kırıklığıyla başlamıştı. 24 ocak 1994de ariane 4 ile fırlatılan türksat 1a, roketteki arıza nedeniyle 12 dakika 12 saniye sonra okyanus sularına gömülmüştü. neyse ki sigortalıydı ve yerine türksat 1b aynı yıl uzaya gönderildi. bi̇lsat projesi de bir parça hayal kırıklığı yaratmıştı. tübi̇tak uzay ve i̇ngiliz sstl işbirliğiyle geliştirilen bilsat 1 uydusu, 2003te yörüngeye oturtulmuş ancak görev ömrünü üç yılda tamamlamak zorunda kalmıştı. pil arızası nedeniyle enerji depolayamayan uydu, uzayda kaderine terk edilmişti.
elbette iyi niyetli fakat ulusal bir program dahilinde olmayan ve sınırlı devlet desteğiyle yapılan girişimlerdi bunlar. nihayet gerekli destek de bütçe de bilim ve teknoloji yüksek kurulunun 2005 yılındaki 11inci toplantısında oluşturuldu. 2015e kadar 1.1 milyar liralık bütçenin uzay teknolojileri için kullanılması öngörülüyordu. işte başbakan tayyip erdoğanın seçim meydanlarında müjdelediği milli uydu projelerinin arkasında o kritik toplantı yatıyor. türkiye bugün, hem askeri, hem sivil tüm kurumlarıyla bu hedefe odaklanmış vaziyette. bu vizyonun ilk mahsulü sayılan tübitak uzayın yer gözlem uydusu rasat muhtemelen bu ay uzaya gönderilecek. sırada ise göktürk serisi askeri uydular ve türksatın haberleşme uyduları var. milli uydunun ardından yeni hedef ise fırlatma yeteneğine sahip olabilmek. itü uzay mühendisliği bölümü başkanı prof. dr. alim rüstem aslan bugün sadece abd, avrupa uzay ajansı-esa (ingiltere, almanya, fransa, italya), rusya, çin, japonya, hindistan ve iranın uydu fırlatabildiğini israilin de bu kabiliyete sahip olduğunun tahmin edildiği söylüyor.