Bilkent Üniversitesi Uluslararası ilişkiler Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Hasan Ünal'ın bir iddiasıdır.
"Irak Devleti parçalanırsa Musul ve Kerkük için eski sahipleri hak iddia edebilir.
O DÖNEMi HATIRLAYALIM
Malum Türkiye Cumhuriyeti kurulurken Musul ve Kerkük Mısak-ı Milli sınırları içindeydi ve hatta bu sebeple Lozan görüşmeleri sırasında bu konu çözülememiş ve olay dönemin Milletler Cemiyeti'ne aktarılmıştı.
O dönem yeni çıkılmış bir savaşın ardından yorgun olan orduyu yeni bir savaşa sürüklemek büyük risk görüldüğünden belli ekonomik kazançlarla (Irak petrol ve doğalgaz gelirlerinin yüzde 10'u 25 yıllığına Türkiye'ye verilecekti) 1926 yılında yapılan istanbul Anlaşması karşılığında Kerkük ve Musul Irak'a verilmişti.
TÜRKiYE IRAK BÖLÜNÜRSE HAK iDDiA EDEBiLiR
Gelelim Doç. Dr. Hasan Ünal'ın savının dayandığı gerekçeye:
GEREKÇE 1
istanbul anlaşması yapılırken Türkiye'ye belirli sözler verilmişti. Mesela bölgede yaşayan Türk nüfusunun hakları korunacaktı.
Bu şu anda görüldüğü kadarıyla korunmak bir yana bölgede yaşayan Türkmenler ciddi bir katliamla karşı karşıya.
GEREKÇE 2
Bölgenin petrolü tüm Irak halkının olacak. Şu anda fiili olarak da böyle bir durum söz konusu değil. Zira bölgedeki Kürtler petrol konusundan Irak Hükümetini bile tehdit etmekten geri durmuyor.
GEREKÇE 3
Son düşünce ise Kerkük ve Musul'un Irak'a devredildiği ve ortada Irak Devleti diye bir ülke olmaması durumunda bölgedeki haklarından şartlı olarak vazgeçmiş olan eski sahipleri (aralarında malum Türkiye'de var) hak iddia edebilir "
değerli hocam ve engin bilgiye haiz hasan ünal'a saygım sonsuz olsa da, ne yazık ki gerçekleştirilmesi zor hadisedir. zira tbmm ile istanbul'daki meclisin misak-ı millileri farklılık gösteriyordu. osmanlı ordusu savaş bittiğinde diyarbakır'a çekilmişti ve musul, kerkük vs bunlar elimizde resmen ve fiilen değildi. üstelik de 1 mart tezkeresini geri çevirmiş bulunarak bu konuda bir fiiliyatımız bulunması oldukça zordur, hele ki istanbul antlaşması'nda tarafımız ırak değil ingiltere iken... şu an için ise resmen ırak hükümeti, fiilen de amerika ile bu konuda anlaşmamız gerekmektedir.
türklerin musul da hak iddia etmesi , kürtlerin veya ermenilerin bizden toprak istemesinden çok daha mantıklı ve gerçekçidir.
çünkü ortada yapılmış anlaşmalar ve kesin olan * bir tarih vardır.
