Ankara ODTÜ Teknoparkı'nda, Türkiye'nin mevcut 11 bin kilometrelik demiryolu yenilenmese bile, devrilmeden hız yapabilecek ucuz tren üretildi.
Türkiye, 35 yıldır konuşulan hızlı tren ile tanışıyor. ispanyol yapımı, saate 250 km hıza ulaşabilen trenler yeni bir erteleme olmazsa Mart'ın ilk haftasında AnkaraEskişehir arasında işlemeye başlayacak. istanbul, Konya, Sivas, Bursa ve izmir'e yeni hatların yapılması için çalışmalar sürüyor. Hızlı trene sahip olmak için harcanan çaba ve kaynak (bir kilometre hızlı demiryolu, tren setleri hariç 2 milyon dolara mal oluyor) elbette küçümsenemez. Ancak ABD dahil dünyanın yeniden gözde ulaşım sektörü haline gelen demiryolunda Türkiye'nin çağ atlaması için daha çok iş var. Yaklaşık 60 yıl çivinin çakılmadığı 11 bin kilometre demiryolunda çift hatların oranı yüzde 5'i geçmiyor. Üstelik hatların yüzde 80'i elektriksiz, sinyalsiz ve dolayısıyla güvensiz.
Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım'ın geçen Eylül'de söyledikleri vaziyeti özetler nitelikte: "15 yıl boyunca 30 milyar dolar aralıksız yatırım yapabilirsek 'biz demiryollarında varız' diyebiliriz." TCDD'nin demiryolu yatırım programının büyük bir bölümünüyse mevcut hatların modernizasyonu oluşturuyor. Ancak Ankara ODTÜ Teknokent'ten çıkan bir fikir bu anlayışı ters yüz edecek nitelikte. Öncüler Ulaşım Teknolojileri şirketi, Prof. Sabahattin Çelik önderliğinde "trene göre ray değil, raya göre tren" anlayışıyla yola çıkıp TCDD'nin Ankara'daki tesislerinde ilk treni üretti. Mart ayında raya inecek 'Öncü' adlı tren mevcutlara göre iki kat hızlı, yarı yarıya daha hafif, daha dinamik. Tüm parçaları Türkiye'de üretilebiliyor. Dolayısıyla üretim maliyeti diğerlerine göre 10 kat daha düşük. Dört yolcu vagonluk bir set 250 bin dolar. Öncü için 10 ilde üretim tesisleri kurulacak ve yılda 500 tren seti kapasiteye ulaşılacak. Çelik ise, tren daha raya inmeden aşırı özgüvenle konuşuyor: "Bu treni devirebileni ödüllendireceğim."
TASARIM
Mevcut trenlerden yüzde 70 daha farklı ve özgün. Aerodinamik gövde sadece 12 ton (diğerleri
20 ton) ve konforlu.
iNSANSIZ
Makinistsiz çalıştırılabiliyor. Kontrol için bir görevli yeterli.
RAY YATIRIMI
Gerekmiyor. Hafif, raylara yakın ve her biri bağımsız olan süspansiyon sistemi ile her türlü hatta çalışabiliyor. Rayı kavrayan sistem sayesinde devrilme olasılığı azaltılıyor.
TEKERLEK
Mevcut trenlerin 100 cm.'lik tekerleklerini üretecek tesis Türkiye'de yok. Öncü'nün 50 cm'lik tekerlekleri ise Türkiye'deki her organize sanayi bölgesinde üretilebilir.
MOTOR
Her vagonda 100 beygirlik hibrit motor var. Bu motor yurt içi ve yurt dışından temin edilebilir.
HIZ
Azami 160 km. (Ankara-Erzurum arasını 4 saatte alabilir)
