türk musikisi usülleri

entry1 galeri0
    1.
  1. Geleneksel sanat müziğinde belirli bir zaman içinde vuruşların değerlerinin birbirine eşit veya eşit olmadığı,fakat mutlaka kuvvetli ve zayıf vuruşların belirli bir şekilde yanyana gelmesiyle oluşan zaman kalıplarına USUL denir. Usullerin her bir vuruşuna DARP adı verilir(Darp eskiden usul yerine de kullanılan bir kelimedir).

    Geleneksel sanat müziğinde tüm eserler, usul kalıplarına uyularak bestelenmişlerdir. Usul kalıbını oluşturan vuruşlar, kuvvetli ya da zayıf oluşlarına göre; DÜM, TEK, TE, KA gibi hecelerle belirtilmişlerdir.

    Ölçü ile usul aynı değildir. Usul ölçünün kalıplaşmış şeklidir.

    Türk Musıkisi Usulleri

    Basit Usuller: Oluşumunda başka hiç bir usul olamayan usullerdir.
    Birleşik Usuller: Birden fazla usulün birleşmesi ile oluşan usullerdir.

    Küçük Usuller: 2 zamandan 15 zamana kadar olan usullerdir.
    Büyük Usuller: 16 zamandan başlayarak büyüyen usullerdir.

    A- Küçük Usuller ve Zamanları:

    nim Sofyan Usulü– 2 Zamanlı, iki tane birim zamandan oluşmaktadır, ilk basit usuldür. 2/4 lük olarak da çalınır.
    Semai Usulü– 3 Zamanlı, Üç birim zamandan meydana gelmiştir ikinci basit usuldür. 3/4 lük olarak da çalınır.
    Sofyan Usulü– 4 Zamanlı, iki tane nim sofyandan meydana gelmiştir. 4/4 lük olarak da çalınır.
    Türk Aksağı Usulü– 5 Zamanlı Bir nim sofyan usululün ve de bir semai usulünün bir araya gelmesinden oluşmuştur. 5/4 olarak da çalınır. iki tane çalım şekli vardır.
    Yürük Semai Usulü– 6 Zamanlı iki tane semai usulünden ya da 3 tane nim sofyan usulünden oluşmuştur. 6/4 olarak da çalınır daha yavaş çalıma sahip olan haline “Sengin Semai” usulü denir.
    Mürekkeb Nim Sofyan Usulü– 6 Zamanlı
    Devr i Hindi Usulü– 7 Zamanlı, Bir semai iki tane nim sofyan usulünden meydana gelir. 7/4 olarak da çalınır.
    Devr i Turan Usulü– 7 Zamanlı, iki tane nim sofyan ve bir de semai den olumuştur.
    Düyek Usulü– 8 Zamanlı, iki tane sofyan usulünden meydana gelmiştir. 8/ olarak çalınır. 8/4 lük çalımına “Ağır Düyek” de denir.
    Müssemmen Usulü– 8 Zamanlı, Bir semai usulü bir nim sofyan usulü ve de ardından bir semai usullerinin birleşmesi ile oluşmuştur.
    Aksak Usulü– 9 Zamanlı, Bir sofyan usulu ve de bir türk aksağı usulünün birleşmesinden oluşmuştur. değeri 9/8 dir. 9/4 olarak çalınan şekline “Ağır Aksak” usulü denir.
    Evfer usülü– 9 Zamanlı, Bir sofyan usulü ve de bir türk aksağı usulündan oluşmuştur. Aksak’dan farkı türk aksağı’nın son iki vuruşunun yeri deşiktir. 9/4 çalımına “Ağır Evfer” denir.
    Oynak Usulü– 9 Zamanlı, Bir semai usulü ve de bir yürük semai usulünün bir araya gelmesinden oluşur. 9/4 olarak da çalınır.
    Raks Aksağı Usulü– 9 Zamanlı, Bir türk aksağı usulü bir sofyan usulünün birleşmesinden meydana gelmiştir.
    Mürekkeb Semai Usulü– 9 Zamanlıdır 9/8 dir.
    Aksak Semai Usulü– 10 Zamanlı, iki türk aksağı usulünden oluşur. Dikkat edilmesi gereken birinci ve ikinci türk aksağındaki ikinci ve üçüncü vuruşlarında kıymetlerin yerleridir. 10/16lık çalınma şekline “Curcuna” 10/4 lük çalınma şekline “Ağır Aksak Semai” denir.
    Lenk Fahte Usulü– 10 Zamanlı Bir türk aksağı usulünden, bir semai usulünden, bir nim sofyan usulünden oluşmaktadır. (10/8)
    Ceng i Harbi Usulü– 10 Zamanlı, iki tane nim sofyan usulünden ve de iki tane semai usulünden meydana gelmiştir.
    Tek Vuruş Usulü– 11 Zamanlı
    Frençkin (Frenkçin) Usulü– 12 Zamanlı
    Nim Çember Usulü– 12 Zamanlı
    ikiz Aksak Usulü– 12 Zamanlı
    Bileşik Sofyan Usulü– 12 Zamanlı
    Nim Evsat Usulü– 13 Zamanlı
    Şarkı Devr i Revanı Usulü– 13 Zamanlı
    Bektaşi Devr i Revanı Usulü– 13 Zamanlı
    Ayin Devr i Revanı Usulü– 14 Zamanlı
    Raksan Usulü– 15 Zamanlı

    B- Büyük Usuller ve Zamanları:

    Çifte Düyek Usulü– 16 Zamanlı
    Fer Usulü– 16 Zamanlı
    Nim Berefşan Usulü– 16 Zamanlı
    Nim Hafif Usulü– 16 Zamanlı
    Türki Darb Usulü– 18 Zamanlı
    Nim Devir Usulü– 18 Zamanlı
    Fahte Usulü– 20 Zamanlı
    Durak Evferi Usulü– 21 Zamanlı
    Hezec Usulü– 22 Zamanlı
    Çenber Usulü– 24 Zamanlı
    Nim Sakil Usulü– 24 Zamanlı
    Evsat Usulü– 26 Zamanlı
    Beste Devr i Revanı Usulü– 26 Zamanlı
    Frengi Fer Usulü– 28 Zamanlı
    Devr i Kebir Usulü– 28 Zamanlı
    Remel Usulü– 28 Zamanlı
    Muhammes Usulü– 32 Zamanlı
    Hafif Usulü– 32 Zamanlı
    Berefşan Usulü– 32 Zamanlı
    Darb ı Hüner Usulü– 38 Zamanlı
    Sakil Usulü– 48 Zamanlı
    Havi Usulü– 64 Zamanlı
    Darb ı Fetih Usulü– 88 Zamanlı

    C- Dizi Usuller

    Nim Zencir Usulü– 60 Zamanlı
    Zencir Usulü– 120 Zamanlı
    Cihar Usulü– 124 Zamanlı
    Darbeyn Usulü– 48, 56, 60, 88, 116 118 120 zamanlı olarak kullanılmıştır.
    0 ...
© 2025 uludağ sözlük