italyan faşizminin geleneğinden, felsefesinden ve duruşundan bir haber olmaktır. türk faşizmi evet evrensel özellikler taşımaz, dıştan gelen her türlü öğretiye korkuyla baktıkları için, bir kaç tane türk teorisyene bağımlıdırlar. fazlaca romantik ve saftır. vatan, millet, sakarya edebiyatı çoğu zaman tek bildiği şeydir. fakat italyan faşizmi çok özgün bir karakter taşır kendi içinde. evrenselle iç içedir. antik yunan filozoflarından tutun, nihilist nietscheden, karl marxa, darwinden sosyal darwinist herbert spencer gibi isimlere kadar bir çok öğreti ve düşünürden ilham alınarak ve sentezlenerek oluşmuştur. en büyük sanat akımlarından fütürizm faşizmin özgün sanat akımıdır. mimariden edebiyata kadar dünyanın bir çok yerinde ki bunlara şimdi ki italyadan tutun türkiye ve japonya gibi ülkelerde mimari alanda, çarlık ve sovyet rusyanın edebiyat alanında büyük etkileri olmuştur. kaldı ki italyanın o dönemde uyguladığı Korporatist ekonomi modeli faşizmin ete, kemiğe bürünmüş hali olup italyada bir ekonomik sıçramaya olanak sağlamıştır. ayrıca italyan faşizmi geleneğe karşı çıkış ve yıkım isteğiyle anarşisttir. faşizmin gündelik anlamı türkiyede muhafazakarlıkken italyan faşizmi kiliseyi, gelenekleri, atalar kültünü yıkmaya hazır yegane doktrin olarak karşımıza çıkmaktadır. son olarak italyan faşistleri bizde olduğu gibi burjuva köpekliği yapmaz hatta burjuvazi kaypaklığı günlük hayatta alay konusudur. vicdansız olmasına gelince belki faşistler vicdansız ama liberaller ve sosyalistler ne kadar vicdanlıdırlar? başta oldukları ülkelerin tarihine ve günümüzde ki siyasal yapılarına ve biçim vermeye çalıştığı toplumlarına bakmakta yarar vardır.
