mevcut şartlarda yapılamayacak olan maddelerdir. tüm bunlar sıfırdan yapılanma gerektirir. hukuki anlamda ciddi değişiklikler olmadan fabrika açmak zenginlerin işine gelmez, üretici hakettiğini alamazken tarıma önem verilemez, türk insanından tasarruf asla ve asla beklenemez.
Bankalarda yatan zengin mevduatını faizden alıp yatırımda kullanmak. işte o zaman olur istediğiniz. paradan para kazanma olayını bazı onospu evlatlarının bitirmesi lazım. mesele bu.
Ülke ekonomisini uluslararası ekonomiye entegre etmek. Efenim faizidir, vergisidir bunlar paranın mobilitesini de yatırım yapılabilitesini de etkiler ülkenin.
Ayrıca lokomotif bir sektörü olmalı ülkenin. Gıda mesela. Tr deyince o sektör ve uzmanlaşma gelmeli akla.
Türl ekonomisinin öyle ya da böyle 80 yılı aşkın birikimiyle geldiği nokta itibariyle artık kalkınma aşamalarının son evrelerine girdiği bir gercektir. Ancak bu demek degil ki Türkiye artık kalkınmasını tamamlamış bir ülkedir. Nereden baksanız bunun için önümüzde 15-20 senelik bir evre vardır.
iste Türkiye'nin mevcut durumu itibariyle kalkınmasını tamamlaması için belkide en önemli başlık "yapısal sorunları"nı çözmesi ve kalıcı çözümler üretmesidir. Bu yapısal sorunları kısaca şu başlıklar altında toplayabiliriz;
-Başta cari açık olmak üzere bir çok soruna yol açan enerjide dışa bağımlılığın çözülmesi. yerli enerji kaynakları ve yenilenebilir enerji kaynaklarının daha etkin kullanılması
-Tarımda bir yandan ölçeğin büyütülmesi ve buna bağlı olarak toprak reformu yapılarak tarımsal alanların toplulaştırması,öte yandan yerli küçük işletmeleri ise daha kârlı tarımsal ürünler üretmeye yönlendirilmesi ve mazot yem gübre gibi ihtiyaçlarınında karşılanması
-Dolaylı vergilerin (kdv ötv vb.) toplam vergi gelirleri içerisindeki payının azaltılarak kamu gelirlerinin gelir dağılımında adaleti sağlamak uzere dolaysiz vergilerin payının artırılması. (burada şunu belirtmekte payda var toplam vergi gelirlerinin 3 te 1 ini kdv,4 te 1 ini ise ötv oluşturmaktadır. Gelir vergisi ise sadece beşte birini oluşturmaktadır. Bu da gelir dağılımında adaleti sürekli ve yeniden bozmaktadır.)
-Tarımda ölçeğin büyütülmesiyle bağlantılı olarak hayvancılıkta kendi kendine yeten bir ekonomik sistemin kurulması. Burada kendi yemini ureten sulama imkanına sahip arazilerle yazın mera alanlarıyla ücretsiz yem imkanı elde eden hayvancılık sektörü oluşturulmalıdır
-Ülke ekonomisinin ithale bağımlı ara malına dayalı sanayisi,montaj ekonomisinden kitlesel üretim yapan bir sektor haline getirilmelidir. (Türkiye'de en onemli ihracat kalemlerinden olan otomotiv sanayii 2015 yılında 16 milyar $ a yakın ihracat yaparken,aynı sektör 15.5 milyar $ ithalat yapmıştır. Görüleceği üzere ülke ekonomisinde sadece 500 milyon dolar katkı sunabilmistir. Nefeni ara malı uretmeyen bir sektör olması ve ithal ara malına bağımlı olmasıdır)
-Arge faaliyetlerinin milli gelirden aldığı pay artırılmalıdir. Örnek verecek olursak kalkımasını seneler evvel tamamlamış 16 trilyonluk abd ekonimisinin argeye ayırdıği pay toplam milli gelirinin yuzde 4 üne denk gelir. Yine gelişmekte olan 15 trilyon dolarlık çin ekonomisinde argenin payı %3.5 civarındadır.
Oysa Türkiye'de ar-ge faaliyetine milli gelirin yuzde 1 i bile-2015 verilerine göre %0.90- ayrılmamaktadır. Bu ise yeni ürün ve teknolojilerin ve buluşların önünü tıkamakta yüksek teknolijili ürünlerin üretilememesine sebep olmaktadır.
-eğitim sisteminin topyekün bir şekilde sil baştan ele alınarak nitelikli iş gücü yetistirecek sekilde ele alınması gerekir. Burada en temel husus toplam ögreni sayısının yüzde 60 indan fazlasinın teknik bölümlere yönlendirilmesi gerekmektedir. Burada örneğin her yıl 100 bin iktisat isletmeci veya her yıl 10 bin su ürünleri mezununa gerek yoktur. Insanların iş imkani olmayan bölümler yerine hem kendilerine hem ülke ekonomisine katkı saglayacakları bölümlere yonlendirilmesi gerekir.
Tabiki eğitim sistemi tamamen farklı bir zihniyetle ve insanların yaratıcılıklarını ön plana çıkarır şekilde tasarlanmalıdır. Ancak ekonomi açısından en hızli şekilde üniversite bölümlerinin ve kontenjanlarının duzenlenmesi acil bir ihtiyaçtır.
-universite gençlerin ar-ge veya çalışma merkezlerinde en az 2-3 yıl istihdam edilmesi hem genćlerin deneyim kazanmasina,hem univrrsitelerin bir yandan gelir elde ederken diğer yandan nitelikli bireyler yetiştirmesine olanak saglar. Örneğin sanayi-üniversite iş birliği sağlanarsk küçük ölçek sebebiyle ar-ge faaliyeti yürütemeyen sanayicilerin ihtiyaç duyduğu arge faaliyetleri yapilabilir. Ögrencilerin çok önemli projelerde bizzat bulunarak kapasitelerinin artırılmasi sağlanabilir ve gençlerin gelir elde etmesinin önünü açabilir
-Sanayi sektöründe en temel sorun ölçek sorunudur. Türk ekonomisinde firma sayısı başina çalışan miktari hala osmanlının son dönemiyle neredeyse aynıdır. Örneğin turkiyede bugüm firma basina düşen işci sayısı hemen hemen 15 civarindadır. Oysa ayni rakam kalkınmiş ekonomilerde on hatta yüz kat daha fazladır.
-Adalet sistemine güven tüik verilerine göre her yüz vatandastan sadece 33 ü 'türk adaletine güveniyorum' seklindedir. ülkenin yüzde 67 si adalet sistemine güvenmemektedir. Ayrıca dava süreleri o kadar uzundur ki adalettin tecelli etmesi mümkün degildir. Ekonomi açısından uluslararası standarfa sahip bir adalet sistemine ve alt yapısına sahip olmayan bir ülkeye kalıcı yatırımlar (doğrudan yatırım) veya büyük fonlar gelmez. Buda ülkenin gelişme aşamasındaki kaynak ve fon ihtiyacını zora sokar. Adalet sisteminin hem güven hemde hiz açısından işler hale getirilmesi gerekmektedir.
-Vergi reformlarıyla toplanamayan kamu gelirlerinin toplanması ve denetimlerde vergi kayıp ve kaçakalrın önlemesi gerekmektedir
Özetle türk ekonomisinin kalıcı olarak kalkınmasını tamamlaması ve artan gelirin adil bir şekilde dağıtılması için yapısal her türlü sorununu çözmesi gerekir.
Burada son dönemin tartışması olan enflasyon konusuna da deginmek gerekir. Türkiye'de 2015 yıli enflasyonu %8.8 olarak gercekleşmiş günümüzde çekirdek enflasyon hala %9.5 seviyesinde bulunmaktadır. yüksek bir enflasyonun bulunduğu bir ülkede fazilerde daima yüksek kalacaktır. Eğer biz enflasyonu yüzde 5 seviyelerine çekersek zaten faiz muhtemelen yüzde 6-6.5 seviyelerine gelecektir. Eğer enflasyondan bağımzsız faizi para politikasıyla düşürmeye çalışırsak bu kesinlikle başarısız olacaktır. Yani demek istediğim şey, enflasyon hedefleemsi yapan merkez bankasının hükümetçe desteklenmesi gerekir. Ve para ve maliye politikalariyla eş anlı olarak enflasyonla mücadele edilmelidir. Sıkı para politikasından vaz geçilirse orta vadede enflasyon cok daha yüksek oranlara çıkcacaktır. Tabi ki işsizliği ve Fed dolayısıyla durgunlul ve resesyon riskini de göz ardı etmemek gerekir.
Ekonomi birbirine bağlı halkalardan oluşan bir zincir gibidir. Eğer bir tek halkayı gozden kaçırırsanız zincir kopar ve işlevsiz hale gelir.
