bilim adamları tükürme nedenine bağlı olarak tükürüğün kimyasal içeriğinde değişim olduğunu gözlemlemişler.
yani öfkeyle ifraz edilenle, neşeyle salgılanan tükürük aynı değil.
ayrıca tükürmek birkaç hayvan türü dışında sadece insanın sergileyebildiği bir ifade şekli. Evrimsel olarak, insanoğluna en yakın hayvan olan maymunların da tükürme yetisine sahip olması, tükürme özelliğimizi evrimimizin son basamağından önce kazandığımızı gösteriyor.
geçen tvde "maymunlar cehennemi" adlı filmi bir kez daha izledim. film, resmen insanlığın suratına tükürüyor
--spoiler--
Ortalama bir insan hayatı boyunca yaklaşık 23500 litre tükürük üretiyor. Bu miktar tamamen dolu iki yüzme havuzuna denk geliyor.
--spoiler--
mistik ve majik gücüne inanılan ağız salgısı. tükürenin mistik ve majik gücünü karşısındakine geçireceğine ilkeller kadar gelişmişler de inanmışlardır. nazar(#22757938) inancıyla ilgili olarak kötülüklerden uzaklaştırıcı olduğuna da inanılır ve günümüzde de nazar değdiğine sanılanın yüzüne tükürülür. dilimizde ''tüküreyim de nazar değmesin'' sözünün kaynağı bu inançtır. iskandinav mitolojisinde as'larla van'lar yaptıkları savaş sonunda bir kasenin içine tükürerek barış yaparlardı.
"Tükürüğün bir diğer önemli özelliği ise; özgül ağırlıkları farklı olan yağ, su, asit gibi maddelerin faz farkı yaratarak ayrışmasını önlemek, bunların karışımını sağlayarak hazmı kolaylaştırmaktır."
Şöyle tükürüğü sağlam bi şekilde vücuttan atamayıp bi kaç ceme ağızdan dışarı çıkarmayı başarıp, yanlışlıkla gerisin geri ağza geri soktuğumuz andaki o tükürüğün tadına bakmayanız yok kine.
tükürükte bulunan bazı proteinler yararlı bakterilerin diş ve dişetlerine tutunmasında önemli rol oynayarak şiddetli enfeksiyonları önlüyor; bazıları ise aids virüsünün bulaşmasına engel oluyor.
bir günde salgılanan tükürük miktarı ortalama 1-1.5 litredir. bu miktar, insandan insana farklılık gösterebilir ve uyku esnasında çok azalır. işin hayret verici noktalarından birisi de budur.
tükürüğün bünyesinde mevcut olan sulfosiyanürün, hafif bir mikrop öldürücü özelliği vardır. sindirimdeki rolü ise, gıdaları ıslatma, eritme ve yutma sırasında gözlenir. bu harika sıvının kıymeti, her hangi bir sebeple ağzımız kuruduğunda daha iyi anlaşılır. çünkü tükürüksüzlük, tad almayı da imkansız kılar.
tükürük özellikle ilaç zehirlenmelerinde rol oynayan maddeler, bu sıvı yardımıyla zararsız hale getirilir. mesela kurşun, civa ve bizmut gibi ağır metallerin iyonları, tükürükle dışarı atılır.
ayrıca yanak içi hücrelerindeki dnalar tükürükte de bulunduğundan, bilim adamları yalanmış zarflar ve pullardaki tükürük kalıntılarını inceleyerek bazı önemli suçların açığa çıkarılabileceğini de belirtiyorlar.
tükürüğün diş çürükleri açısından da faydası var: tükürük, yoğun çözeltileri sulandırır ve zararlı maddeleri yıkar. bu arada, ağızdaki bakterilerin tesiriyle meydana gelen asitleri sulandırarak uzaklaştırır. ağzımızdaki mikroorganizmalar, tükürüğün içinde devamlı olarak salgılanan üreyi azotlu ürünlere ve amonyağa çevirmektedir. bu şekilde meydana gelen amonyak, hem asit oluşumunu önlemekte, hem de asitleri üreten bakterilerin gelişmesini frenlemektedir.
ayrıca tükürükte doğal olarak bulunan 'opiorfin', morfin benzeri ağrı kesici özelliğe sahip ve depresyona karşı etkili.
araştırmacılar ayrıca bu molekülün imipramin adlı antidepresan kadar etkili olduğuna ve yan etkisinin bulunmadığına dikkati çekti. bilim adamları, insan tükürüğünün yapısını baz alarak ilaç geliştirmek için uğraşacak.
eğer allah'ın nimetini saymaya kalkışacak olursanız, onu bir genelleme yaparak bile sayamazsınız. gerçekten allah, bağışlayandır, esirgeyendir. [nahl suresi, 18.ayet]
iştahsızken yeterince salgılanmayan ve böylece yenilen şeylerin adeta ağızda büyümesine neden olan ve bu nedenle aç insan için elzem olan;
daha ileriye tükürme yarışı, yüksek bir yerden belli yerlere isabet ettirme oyunu gibi çocukluk dönemi aktivitelerine konu olabilen;
göbeğine kadar indirip yere düşürmeden geri çekme yeteneğini göstererek övünen lisedeki bir arkadaşımı hatırlatan olmazsa olmaz vücut sıvısı..
tükürük içersinde bulundurduğu maddeler ve kimyasallar yüzünden yeri geldiğinde zehirli yeri geldiğinde aşşağılayıcı bir hal alır.
amazonların balta girmemiş ormanlarında kimi heyvanlar tarafından hasmının suratına püskürtmek suretiyle kullanılan bu güçlü zehir. insanı intihara, ishale hatta çocuk felcine kadar sürükleyebilir... *
bu muhteşem savunma silahını en iyi kullananlar içerisinde latince isimleri; tüüüallaseni teyzeleri, fatmayusgirik olan yaratıklar bulunur. bu canlılar attıkları tükürüğü hasımlarının alnına çakmalarıyla meşurlardır.
bir başka neyşınıl ceografikte buluşmak üzre... belgelsellen kalın efenim.
