osmanlı zamanında, türklerin batıya hareketi ile hristiyan dünyasının got korkusundan başlattığı uyarıcı hadise. bu işle ilgili memuriyet bazı avrupa devletlerinde 1950 li yıllara kadar devam etmiş, avrupa birliği mevzusu cıktıktan sonra, çan çalma işlerini avrupa ülkelerinin başbakanları üstlenmiştir.
atalarımızın şanlı tarihinin güzel ve gülünesi bir parçası olup kendileriyle her daim gurur duyma ve keşke şimdi de bu konumda olabilsek diye iç geçirme nedenidir.
"kim dikti bu beyaz piramitleri, kim açtı bu turfan su yollarını, kim dikti buraya bu duvarı, kim yaptı bu altın heykeli..vs." diye diye şaşakalan,
marco polo'yu kubilay han'ın ülkesine, kristof kolomb'u hindistan'a gönderen,
uluğ bey'den, ali kuşçu'dan, akşemseddin'den, "avicenna"dan - biz onu ibn-i sina diye biliyoruz - sistem arakladıktan sonra, bunları farabi, biruni gibi filozoflardan arak felsefeyle pekiştiren,
zamanında cadı yakmakla uğraşırken çalar saati bilmeyecek kadar geri seviyede kalan batı'nın uyanma zili.
bütün bunlara rağmen "alem aya, biz yaya" diyerek bilimden, sanattan hepten soğuyan bir milletin -bu gidişle hepten- tarihte kalmaya mahkum bir özelliği. gerçi, yine de, kendi kendisinden korkup "mamma li turchi" diyen nadir bir milletiz vesselam.
