türk seçmeninin oy verirken göz önünde bulundurduğu durumlardır. bunlar genelde rasyonel bir düşünceyle bağdaşmaz. oy verilecek olan partinin programı, tüzüğü gibi şeyler dikkate alınmaz. kısaca ve kabaca bugüne kadar seçilmiş olan liderlerin neden seçildiklerine bakarsak;
tansu çiller ve dyp: kadın siyasi parti başkanının daha önce olmaması. bir ilk oluşu.
turgut özal ve anap: diğer siyasi partilerin kapatılışı ve hitabet gücü. aynı zamanda ülkeyi darbeye sürükleyen partilere karşı tepki.
mesut yılmaz ve anap: tamamen özal'ın partisini devralmasından kaynaklanmakta.
recep tayyip erdoğan ve akp: hitabet gücü, sol partilerin elitist bir hal alması. ve diğer merkez sağ partilere karşı tepki.
dikkat edecek olursak hepsinde çok ufak unsurlar yer alıyor. geneli hitabet gücüne ve karşı tepkilere dayanmakta.
hiçbirinde partinin genel içeriği yer almamakta. türkiye'de zaten çok konar göçer bir seçmen profili mevcut. tamamen parti tüzüğüne dayanan ve ideolojik katmanlarla oy veren kişi sayısı çok az. bu nedenle çoğunluğun bu konar göçerliği sadece hitabet gücüne ve başka partilerin ne yaptığına dayalı oluyor.
nihayetiyle biz ülkeyi yönetmesi için partilere değil adamlara oy veriyoruz. ali veli bu işin üstesinden gelir diyoruz. siyasi parti liderlerinin ettiği bir cümleye bayılan ve ona sırf bu nedenle oy verebilen bir yapımız var. bugünü kurtarmak adına yapıyoruz bunları ergenlikteki bir çocuk gibi.
duygusaldır. sevmedikleri adama oy vermezler. asla makarna ya da kömür değildir. bu onlara hakaret olur. ayrıca önceki yıllarda da seçim promosyonları yapanları nasıl şaşırttıkları aşikardır. (bkz: kalp atacak aga)
maalesef, çoğunlukla sınırlı ve yüzeysel bir iki sebepten oluşur. şöyle adam akıllı kendi içinde mantıklı birçok argüman öngörülmez. maddeler sıralanmaz. hayli eften püften unsurların dikkate alınması biraz eğitim, az biraz ekonomik-sosyal koşullarla ilişkilendirilebilir. tabi daha birçok sebep öne sürmek gerek. entelektüel seviyede kriterler esas alınmalı seçmen tarafından. bunun için de genel bilgi ve kültür seviyesinin en azından asgari olması * , ülkenin yaşadığı ve yaşamış olduğu realitelerin kafalara kazınması icap eder. elbet ülkenin içinde bulunduğu konjonkturel yapı mühimdir. işsizlik, yoksulluk tüm dünyada ilerleyişine tanık olduğumuz muhafazakarlık hatta yeni çağ etiketi olarak küreselleşme gibi olgular konunun uzağında tutulmaması gereken hatları. işin bir de çokca telafuz edilen ideolojik yanı da var. yeni çağ apoletiyle küreselleşen dünyada ideolojik düşünce tarzının ayrışmaya yüz tuttuğunu es geçmeyeyim. konuyu dağıtmayayım.
türkiye'de genel tepki oyları mazlum ayağına yatmayla örtüşüyor. rasyonelliğin yerini duygusallık alıyor oy verirken. tepki oylarının yanında karşı görüşü sevmeme, o görüşün meşrulaşmasını istememe neticesinde verilen oylar gene büyük oranda karşıcılık içeriyor.
işin ideolojik ayrışma kısmının pekte yüzeysel konuşulmaması gerek. hakikaten oy verecek partinin bulunmaması da söz konusu olabilir. benimsenen ideolojiyi savunuyor gibi yapıp savunmuyorsa parti doğal olarak oy alamayacaktır.avrupa'da yıllar yılı benimsenen bir boş oy kullanma tarzı vardır bu nevi şahsına münhasır bir tepkidir aslında! kimse, benim oyumu hak etmiyor bu partileri protesto ediyorum tepkisi. sandığa giderken türkiye'deki siyasal partilerin farklılığının büyük ölçüde kaybolup aynılaşmanın/ benzerleşmenin/ tektipleşmenin hakim olmaya başladığını değerlemek önemliliği su götürmez bir argüman olur. ve bu konuya biraz da bu açıdan bakmakta yarar var.
sınırlı ve yüzeysel değerlemenin yerini sınırsız ve derinlikli bir altyapıyla şekillendirmeli. partilerin genel olarak koltukçu tavırları partinin seçmenleri tarafından da değiştirilebilir. bunu da tabandan en üste söz hakkı yaratarak oluşturabiliriz. yoksası kısır döngü olur. kafa sallamacılık olur, tepedekileri değiştirememek olur. olur da olur...
kömür dağıtacak
beyaz eşya dağıtacak
yeri geldi mi bana haddimi bildirecek anamıda alıp gitmemi sağlyacak
üstüme gözyaşartıcı spreyi boşaltacak
üç kuruş zammı hor görecek
millet açken 7 yıldızlı otellerde konaklayacak
8 milyar dolarlık füze alacak.
bunlara oy veriyoruz efenim. ( bilinçli seçmenler hariç az önce dendiği gibi )
Türk seçmeni öncelikle hep sağ partileri seçer. Sol partiyi seçenlerde CHP yi tercih eder. Sağ parti tercih edilirken özellikle dini partileri ve aşırı miliyetçiler tercih edilir. Sol da ise özellile Atatürk ten dolayı tercih edilir. Etnik kökenlerde parti seçmeyi belirler kürtler dtp yi tercih eder aleviler chp ve dsp aşırı dindarlar akp ve saadeti tercih eder. Tabi güncel olaylarda etki eder mesala 2001 krzi akp'nin oylarını artırmıştı. Şuan gündemde olan açılımda mhp nin oylarını artırıyor Tabi kömür. makarna gibi yardımlar ve memur ve işçi alımları da etkilidir.
