nasanın açıkladığı bütçe, aya insanlı gidişin bütçesidir. tua, aya insanlı gideceğim diye bir şey söylemiyor. bu sebeple de maliyet 35 milyar falan değil.
Uzay denince akla ilk gelen ajanslardan biri olan NASA, bu yılın başında 2024 yılında Ay’a gitmenin maliyetini açıklamıştı. NASA, Ay’a gitmeleri için mevcut bütçeye ek olarak 35 milyar doların harcanması gerektiğini açıklayarak çoğumuzun merakını gidermişti.
Türkiye Uzay Ajansı bütçesi iki yıl için 129 milyon TL ayırdı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Orta Vadeli Programı ile ülkemizde ajansların ve bakanlıkların bütçeleri belli oldu. Uzay araştırmalarının maliyetli olması, akıllara çiçeği burnunda bir uzay ajansı olan TUA’nın bütçesini getirdi. Sputnik’in haberine göre ajansın 2022 bütçesi 61.2 milyon TL, 2023 yılında ise 67.9 milyon TL. “2023 yılında Ay’a gidiyoruz!” söylemiyle kurulan ajansın bu hedefinin de açıklanan bütçe ile gerçekleşmesi planlanıyor.
Uzay ajansları için ne kadar bütçe gerekiyor?
ISS'teki faaliyetler beş uzay ajansının işbirliği içinde yürütülüyor. Bunlar ABD, Rusya, Kanada, Japonya ve Avrupa uzay ajansları.
Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) 22 üyesi bulunuyor. Üyelik için AB üyesi olma şartı aranmayan ESA'ya birlik dışında Norveç, isviçre, ingiltere gibi ülkeler de üye. Fakat Türkiye ESA'nın bir üyesi değil. 2004'te TÜBiTAK ile ESA arasında imzalanan işbirliği anlaşmasından sonra üyelik için bir adım atılmadı.
ISS'e astronot göndermiş bazı ajansların bütçeleri şöyle:
NASA: 23 milyar dolar
ESA: 6 milyar euro
Rusya Uzay Ajansı: 1,7 milyar dolar
Almanya Uzay Ajansı: 1,1 milyar euro
Japon Uzay Ajansı: 500 milyon dolar
ingiltere Uzay Ajansı: 374 milyon sterlin
Kanada Uzay Ajansı: 300 milyon dolar
Bu ülkelerin dışında uzayda çeşitli keşif faaliyetleri yürüten ülkeler arasında yer alan Hindistan ve Çin'in de uzay ajansları bulunuyor.
Çin uzay ajansına yılda 8 milyar dolar bütçe aktardığı tahmin edilirken Hindistan ise 2 milyar dolar civarında kaynak ayırıyor.
Türkiye Uzay Ajansı'na (TUA) ayrılan devlet bütçesi 38 milyon TL olarak gözüküyor. Ancak BBC Türkçe'ye bilgi veren bir TUA yetkilisi, çeşitli bakanlıklardan ve kurumlardan ayrılan payla birlikte bütçenin 2021 itibarıyla 40 milyon doları bulduğunu belirtti. Yeni hedefler doğrultusunda bütçenin artırılması planlanıyor.
