stalin dönemi rusyasındaki bir bilim adamı. diyalektik materyalizmi tarıma uygulama girişimlerinde bulunmuş ancak ilk zamanlar başarılı olsa da sonradan durum felakete dönmüştür. hele ki bu uygulaması çinde de hayata geçrilince, olayı iyice abartan ve tohumları evrimleştrmek adına normalde bir buçuk milyon tohum ekilen yere 7-8 milyon tohum eken çinli yekililer sonucu milyonlarca insan ölmüştür.
trofim lisenko, sovyetler birliği döneminde tarım bilimleri akademesinde bulunmuş ve getirdiği yeni açılımlar ekimde verimlilik üzerinde gelişmeler sağlamış bir bilimadamıdır. özellikle kendisinin geliştirdiği ekim yöntemleri ile sovyetler birliği tarımda hızlı bir büyüme yaşamış, 1932-1933 kıtlığı hariç sürekli bir büyüme yaşamıştır. ancak yarattığı sonuçlar öylesine etkileyicidir ki; bilim tarihi açısından en çok haksızlık edilen bilim adamı ünvanına sahiptir, trofim lisenko. kendisi geldiği ana akım içerisinde bile lanetli bir ada sahip olmuş ve yaptığı önermelerin pek çoğu kanıtlanmış olsa bile bunun dile getirilmesi adeta bilim dünyasında yasaklanmıştır. bu açıdan bakınca lisenko ideolojik bilim yapmakla suçlayanlar zaten işin içine ideolojiyi sokmuyorlar mı, olmamış şeyleri olmuş gibi göstererek tahrifatla suçladıkları kişiyi tahrif etmiyorlar mı? bu konuda yarım akıllı olmaktansa, "sezar'ın hakkı sezar'a" teslim edilmelidir ve aslen iki karşıt biyoloji akımının çarpışma alanında demogojiden sakınılmalı, gerçeklere yer verilmelidir.
zamanında genetik konusunda en ileri ülke olan sovyetler birliğinin tarım politikalarını emanet ettiği lenin tarım politikaları enstitüsü müdürüdür. lisenko, genetiği "burjuva bilimi" addedip tümden reddederek, çevrenin etkisini öne çıkarıyordu. ona göre komünistler yeni nesiller yaratmak için çevreyi değiştirmeliydiler . bununla, mendel'i ve darwin'i faşistlikle suçlayarak görüşlerini reddediyor ve lamarck'ın çoktan çürütülmüş görüşlerini kabul ediyordu. bu görüşlerin evrimi reddeden mufazakarların görüşleriyle örtüşmesi, kendisi bir komünist olan lisenko'nun temel çelişkisiydi.
biraz daha geniş düşünüldüğünde, soğuk savaşta sovyetlerin ekonomik yönden zayıf düşerek dağılmasının temel nedenlerinden birisinin lisenko'nun ahmakça bilim anlayışına göre yönlendirilen yanlış tarım politikaları olduğu söylenebilir.
27 yıl boyunca buğdaydan çavdar elde etmeye çalışmış bir bilim insanıdır. Halk yıllarca kıtlık ve yoklukla mücadele etmiştir. Hükümetin degismesiyle bu uygulamalar son bulmuştur.
edit: nikolai vavilov bu teoriye karşı çıktıgı için zindan da hayatını kaybetmiştir.
