Genelleme yapmadan evet Trabzon bir roma imparatorluğu ardılı olmuştur bir dönem. Bölgede Rum asıllı insanlar çoktur. Kendilerini bilen Türk aşiretleri dışındakilerin nerenin türk'ü neren tümü ya da milleti olduğunu bilmek imkansıza yakındır. Bazı ilçelerin köylerinin Rum isimleri vardır. Bu Rum demek değildir. Çünkü karışık yaşam olmuştur. Mübadele sonrası çoğu Hıristiyan Rumlar Yunanistan yollanmıştır. Kalanlar belki müslüman belki ataları müslüman olmuştur.
Trabzonu sultan fatihten önce bir dönem rum yani bizanslı kralların gürcü krallarla dönüşümlü olarak yönettikleri doğru fakat aynı dönemde kafkas milletlerinden tıpkı gürcüler gibi bir kavim olan lazların nufus ve sayı olarak kat be kat çoğunlukta oldukları osmanlı kayıtlarına bakıldığında aşikardır. Zaten kalan, grek olamayan pontus rumları, yunanistanla yapılan mubadele anlaşması ile takas edilmiştir. Hatta hristiyan lazları da göndermişler bu dönemde. Şunu iyi bilin ki lazlar rum değildir. Lazlar tıpkı kafkas halkları gibi gürcüler gibi bölgenin kadim halklarından ve topluluklarındandır. Sultan fatihle birlikte müslüman kardeşimiz olmuşlardır. Tıpkı çok az kalan rumlarında pek çoğunun müslüman olması gibi.
1873 yılına ait Osmanlı kayıtlarına göre LAZiSTAN SANCAĞI'nda (Hana, Gonio, Arhavi,Hemşin, Atina) 9205 hanede oturan 55.350 kişi vardı. (M. Vanişili, A. Tandilava, Lazlar'ın Tarihi sf.60)
Bölge nüfusu yabancıların da istismarına âlet olmaktadır... Meselâ, V. Cuinet adlı yazarın "La Turquie D'Asie" (Paris 1892) adlı çalışmasında Lazistan Sancağı nüfusunu şöyle vermektedir:
Laz - Müslüman : 138.820
Rum - Ortodoks : 16.000
Ermeni - Gregoryan : 5.000
Ermeni - Katolik : 100
Latin Katolik : 40
Yahudi : 40
Peki, TÜRKLER nerede??? Ya unutulmuş, ya da LAZ diye sayılmışlar!..
Yine bir fikir edinmek için incelenirse, 1935 yılı sayımında KAFKAS dillerinden GÜRCÜCE, ÇERKESCE, ABAZACA ve LAZCA anadil ve ikinci dil olarak gösterilmiştir. Biz hepsini o etnik kökene bağlı olanlar olarak kabul ediyoruz. Böylece o yıl:
LAZCA anadil 63.000..... ikinci dil 5.000...... toplam : 68.000
kişinin LAZCA bildiği görülür. Nüfus da o civardadır.
ciddi karışık o mevzu. trakya üzerinden anadoluya yaşanan çifte göçte, keltler aşağı iniyor bu akdeniz ege kısımlarına. rumlar ise karadeniz boyunca uzanıyor. ayrıca trabzon taraflarına irlanda'lıların da gelip yerleştiği söyleniyor. doğudan gürcü mürcü işte cidden kafam karıştı.
bebeyim oradaki pontus denilen yunan/rum halkı da aslen fars ve tzan kökenlidir eğer en dip kökene bakacaksak o yunanların da piç sayılır helenizm ile karadenizde fars,paflagon,tzan ve gürcüleri türkler asimile etmedi yunanlar etti
ayrıca osmanlı döneminde oranın adı vilayet-i çepni olarak geçer fatih sultan mehmed trabzon u alınca halkını balkanlara siktir etmiştir.
ayrıca güneydoğudaki arapça ve kürtçe bilen türk aşiretleri gibi aynı durum karadenizde de vardır bu aileler rum olmadığı gibi bunu bahane edip türklere rum diyene de kafam girsin.
memlekette ne zaman bu kadar sığır nüfusu artışı oldu çözemedik rum olduğunu kabul etmeyen trabzonlu dediğin kişi haklılık payı olma ihtimali de bulunan biridir. o bölgede rum devleti'nin kurulmuş olması ezelden ahire kim gelirse gelsin herkes rum olacak anlamına mı geliyor? o zamanın pontus ile bugünkü yunanlılar aynı kültürün parçası mı? fetihten önce ve sonra o bölgeye oba oba göçen türkler buharlaşıp uçtu mu? ödlek öcün aldı mu?
bu tip sabit fikirli argümanların çıkış noktası hep her olayı sınırlı bilgiyle belirli çerçevede ele almaktan ortaya çıkıyor. bugünkü trabzonluların rum olduğunu iddia edebilmek için son iki bin yıllık süreci her açıdan ele almak gerekiyor. ilk grek kolonileri,helenizm döneminde gelen fars aşiretleri, hıristyanlık sonrası rum yerleşimleri, imparatorluk dönemi ve osmanlı yönetimi, kafkas halkları (gürcü ve laz başta olmak üzere) ve türklerin bölgeye göçleri vs. hakkında gerçeklerle ortaya çıkılmalı ki bu bile tekmil bir topluluğun etnik kökenini ıspatlamakta yeterli değildir.
yani bir troll bile ortaya atsa böyle saçmalıkları onun üstüne lapin gibi atlayanları görünce insan yazmadan edemiyor. işin en ilginç yanı da bu tür anadolu toplumunun etnik kökeni ile ilgili saçma fikirleri ortaya atanların genelde aynı şey türkler için söylendiğinde "höhöhöyt olur mu öyle şey, türk mü kaldı ne türkü ne kültürü" vir vir vir konuşmaya başlamaları.
mesele trabzonluların rum yada başka bir etnisite ye sahip olması değil. mesele bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmaya kalkmak ve yalan yanlış bilgiler üzerinden ahkam kesmek.
dedesi anadolu'nun hangi köşesinde eşek sikenlerin torunları, istanbul işgal edildiğinde osmanlı hükümetinden tek kuruş almadan silahlanıp trabzon'dan yola çıkarak ingiliz cephaneliğini canı pahasını havaya uçuran, sovyetlerden gelen cephaneliği inebolu ve batum'dan takalar ile taşıyan yiğitlere etnik köken üzerinden saldırmasının başka bir izahı yoktur.
etnik ve mezhep temelli bölünmenin bir orta çağ hastalığı olduğunu görememiş vatan hainleri, canı sıkıldıkça trabzon'a saldırır. sebebi basittir genelde;ya kendi memleketinden bir sinek dahi çıkamamış olması, ya bir futbol muhabbeti, ya da yediği bir dayağın acısını buradan korkakça havlayarak çıkartmaya çalışmasıdır.
çok merak edenler için yazayım. trabzonluların büyük çoğunluğu kıpçak kökenlidir. 1461 öncesi rum olduğu var sayılan nüfusun bile büyük kısmı %52.7'si manastır kayıtlarına göre yine kıpçak kökenlidir. ayrıca osmanlı kayıtlarında yine fatih döneminde trabzon'da 20.000 çepni çadırı olduğu geçer. en az 5 kişilik bir ailede bu 100 bin yapar.
yine tekrar etmek isterim. mesele insanların hangi etnik kökenden geldikleri değil,neye hizmet ettikleridir.
millet, dil, kültür ve ülkü birliği ile birbirine bağlı vatandaşların teşkil ettiği siyasî ve içtimai heyettir. “türkiye cumhuriyeti’ni kuran türk halkına türk milleti denir” m.kemal atatürk
diğer ırklar tamam malum ırk ama lazları kötülemeyin şerefsizler aslen rum olsalar bile onlar vatanını seven insanlar bende ırkçıyım ama bu kadar amcıklamayın işi.
- trabzonlular büyük kısmı çepni türkmenleri ve kuman kıpçak kökenlidir. soy kütükleri ve kökenlerini bilirler
- trabzonda türk milliyetçiliği yoktur fakat vatanseverlik türkiye'nin çoğu yeri gibi vardır.
- rum olmak etnik kökenden çok romalı manasına gelir. bizans ve trabzon rum imparatorluğu kendini rum olarak görür. helen olarak değil.
- türklerden önce trabzonda yaşayan pontus kökenli halk irani halklardandır.
- trabzonda sonradan müslümanlaşmış türk kökenli insanlar vardır fakat oransal olarak bunlar çok azdır.
