Totoloji; bir şeyi kendisiyle ya da kendisini oluşturan parçalardan birisiyle tanımlamaktır. Örneğin ‘adam gibi adam’ tanımı böyledir. Adamın ne olduğunu tanımlamadan ‘adam gibi adam’ demek bir anlam taşımaz.
bir kavramı kendisine dayanarak bilmek, tanımlamaktır. grekçe "to", batı dillerinde adların önünde yer alan "the" (ingilizce), der-die-das (almanca) gibi artikellerin karşılığıdır. "to-to", bir şeyin (to) kendisi (to) olduğunu ifâde eder. totolojiye ideal örnek, özdeşlik önermesidir. "a, a'dır". bu tür önermeleri değillersek, sonuç dâimâ doğrudur. aristoteles, özdeşlik önermesine yetkin tanım önermesi der. özdeşlik önermesi, felsefedeki tâbiriyle idem per idem'dir (bir şeyi kendisiyle tanımlamak).
totoloji, kaplamsal bir tanımdır ve önermedeki tanımlanan konumundaki (definitum, definiendum) terimin (kavramın) anlamıyla ilgili bilgi vermez. o nedenle bilgi verici tanım, kaplamın içlemiyle yapılmalıdır (a, b'dir). bu açıdan, her ne kadar kaplamsal tanım (özdeşlik önermesi, totoloji) mantıksal açıdan yetkin bir tanım olsa da, felsefede ve bilimde (özellikle de doğa bilimlerinde) tanım sözcüğünden, içlemsel tanım anlaşılır. içlemsel tanım, mantıksal açıdan yetkin bir tanım değildir; fakat yek bilgi veren tanımdır.
türkiye'de her türlü düşünsel tartışmadan mutlaka haklı çıkması gerektiğine inanan ve bunu bir onur meselesi olarak gören herkesin kıçını yırtarak yaptıkları laf kalabalığıdır.
bir bileşik önermenin kendini oluşturan önermelerin her değili için daima doğru sonuç vermesi durumu. Bir şeyi kendi kaplamıyla tanımlayan tanımlardır. bu tür tanımlar yeni bir bilgi vermez.
Örneğin 'Ev Evdir.' gibi tanımlar yeni bilgi vermez.
birşeyi kendisi ile anlatarak aslınd hiçbirşey anlatmamak şeklinde ortaya çıkan durumdur ki, totolojiyi en maharetli kullananların başında süleyman demirel gelmektedir.
üç ana kullanımı vardır:
-Totoloji(mantık), mantıki biçimi nedeniyle her daim doğru olan bir ifade.
(bir bileşik önermenin kendini oluşturan önermelerin
her değili için daima doğru sonuç vermesi durumu)
-Totoloji(retorik), sözün gereksiz, herhangi bir
ek bilgi içermeyen şekilde tekrar kullanımı.
-Truizm, tartışmaya hiçbir şey katmayan çok bariz bir iddia, söylem.*
kedilerin kıçına toto denildiği varsılırsa kedigötü bilimidir. lakin kedi götünde bir bilime malzeme olacak kadar büyük bir teşkilat olması akıldışıdır.