takim arkadasi olan ve yarisi 3. bitiren John Carlos ile birlikte seramonide meshur yumruk hareketini yapan unlu sprinter. tommie, black panthers gibi zenci haklarını savunan herhangi bir dernege veya kuruma da uye degildi. sporcu, olimpiyat komitesinin , spora politika karıştırdıkları için madalyalarını geri alma tehlikesi altında bu protestoyu gerçekleştirdiklerini ifade etmiştir. komite, madalyaları geri istememistir.
--spoiler--
i̇lk defa, o günler için müthiş bir provokasyon hatta devrim sayılacak bir eylem planlıyor iki genç adam:
amerikadaki ırk ayrımcılığını ve siyahlara reva görülen fakirliği ve ikinci sınıf vatandaşlığı protesto edecekler
ama nasıl?
fikir avusturalyalı peter normandan geliyor:
bir çift siyah deri eldiven buluyorlar, sağ tekini tommie, sol tekini john eline geçiriyor; fakirliği sembolize etmek için çıplak ayakla kürsüye çıkıyorlar, başları kederle öne eğik, sıkılı yumruklarını havaya kaldırıyorlar. önlerinde duran beyaz atlet peter norman da, dayanışmasını göstermek için kalbinin üstüne i̇nsan hakları i̇çin olimpiyat projesi hareketinin kokartını iğneliyor.amerikan milli marşı çalarken plan icra ediliyor .
olimpiyatlar bittiğinde tommie smithin ağzından şu cümleler dökülüyordu: beyaz atletlerle aynı takımda olmak çok kötü bir duygu. pistte dünyanın en hızlı atleti tommie smith olabilirsiniz, ama soyunma odalarına indiğinizde pis bir zenciden başka hiçbir şey değilsiniz
peter,bir beyazdı. o günlerde siyahların haklarını savunma cesareti gösteren, onurlu ve belkemiği sahibi beyaz çok azdı. peter, avustralyaya döndüğünde kimse yüzüne bakmadığı gibi, herkes tarafından yargılandı. onun da atletizm kariyeri bitti, spor çevrelerinden dışlandı. tehditler, işsizlik ve tecrit nedeniyle öyle sıkıntılı günler yaşadık ki, üçümüzün de ilk evliliği sona erdi.
avustralya devleti normanı ölene kadar affetmemiş ama norman intikamını mezara götürmüş: 1968 olimpiyatları finalinde ikinci olurken kırdığı 200 metre avusturalya rekoru hâlâ, 38 yıl sonra, kırılamamış ! i̇ki amerikalı ve bir avustralyalı atletin o gün başlayan eylem kardeşliği ve dostlukları ömür boyu sürmüş. aradan geçen 38 yıl boyunca,yazışmışlar,buluşmuşlar,görüşmüşler.peter norman evinin bahçesinde kalp krizi geçirip 64 yaşında ölene kadar
* meraklısına notlar:
*önce olimpiyatlardan kovulan,işsiz kalıp ölüm tehditleri alan bu üç adam 30 yıl sonra protesto ettikleri 18 ekim(1968)1998′de onur ödülü alır.
*puma 1968′de sponsor olduğu ve birinci olan tommie smithe saygı için onun adıyla ayakkabı üreş
--spoiler--
