teknolojiye, ses sistemlerine, efektlere, uzak kalmış, alaturka takılan geçmişin insanlarıdır.
hiç anlamam neden tiyatroya gidilir. çok yapmacık hareketlerle düzmece oyunlar oynanır. zaten yapmacık olmasa bu kadar sürünürmüydü devlet tiyatroları, şehir tiyatroları.
tiyatrolar 50 kuruş olmuş. hala giden yok diye yırtınıyorlar.
kardeşim zaten tiyatro ucuzdu neden öldürdünüz iyice.
insanlar pahalı diyemi gitmiyorlardı. güzel olmadığı için gitmiyorlardı ve halada gitmiyorlar. bu iğrenç senaryolar, kötü oyuncular değişmezse isterse bedava olsun yinede gidilmeyecek yerlerdir.
sonuç itibari ile tiyatroyu sinemaya tercih eden insan zamana ayak uyduramayan insandır
perdede gözlerine baktığı güzel kızın da kendisine bakmasını isteyen kişi eylemidir.
(bkz: peki zeki müren de bizi görecek mi)
emek görmek isteyen insandır, tamam sinema da çok fazla emek gerektirir ancak tiyatro farklıdır. her oyunda bir kez daha yaşar oyuncular aynı şeyi, kamera arkası yoktur, gülemezler. sahnede bir yakınının ölüm haberi alsa da inmez, seti terk etmeye benzemez çünkü. tiyatro doğaldır, üstelik hayran olduğun kişiye oyun çıkışı dokunabilirsin. gerçek oyuncular tiyatro yapar, onlar kamera deliği yerine bir çift göze bakar. sinema bambaşka bir keyif, ama tiyatro gidilmeyecek bir yer değil.
birini diğerine tercih etmek kişiden kişiye değişebildiği gibi,
tiyatro tercih edilmelidir veya sinema tercih edilmelidir gibi
bir argüman ortaya koymak sanata dair onlarca kuram kitabı varken
biraz daha irdelenmesi gereken bir sorunsaldır.
muhtemelen hayatı boyunca bir tiyatro salonunun önünden dahi gecmemiş bir insan tarafından "zamana ayak uyduramamış" yakıştırması yapılan, aslında çok mu çok değerli insanlardır.
ne yaparsa yapsın kendini kimseye anlatamayn insandır.. "ne anlıyosun şu tiyatrodan" gibi tepkilerle sık sık karşılaşır.. etraf bu kadar sanallaşmışken.. tiyatroda bütün mimikleri tüm doğallığıyla görmek.. oyuncunun terlemesini görmek.. bu kadar içten başka ne var ki? hatta bi oyuna bir kaç kere gitmek her defasında ayrı birşeyler bırakır insanda..
tiyatroyu sinemayla karşılaştırmak başlı başına bir saçmalıktır vesselam..
gerçek sanatı gören, sanatlar arasındaki farkı gören insandır... keza, sinema da çok başka bir sanattır ancak, 2 saatlik bir filmi 3 ayda, 5 ayda, 1 senede -hatta sinan çetin 5-6 senede de çekiyor- çekebiliyorsunuz, uzun soluklu... iki kişinin konuştuğu bir sahnede, adamlar karşı karşıya gelmeden montajlayarak diyalog sahnesi yaratabiliyorsunuz.... ancak, tiyatro gerçek bir performans sanatıdır... yani, tiyatroya giden insanları küçük görmek, sanattan anlamamak demektir...
"sinemaya gidiyorum, o halde tiyatroyu eleştirebilirim..." mantığıyla olmaz bu işler...
tiyatroyu eleştiren zihniyetlere de son bir sözüm var; türk sinamasının en muhteşem sanatçıları tiyatrodan yetişmişlerdir... ve her zaman "tiyatro mu, sinema mı?" sorusuna "tiyatro" cevabını verirler... sinemada oynayan adam tiyatro derken, tespit yapan, sanattan çok anlayan -dikkat burada yüksek derecede ironi var- bünyeler, tiyatroyu gereksiz görmekte... bu da ilginç bir tespit tabi...
günümüzde zor bulunan ve tiyatro için gerekli olan insan türü. yakın bir gelecekte tiyatroları sadece elimizdeki arşiv görüntülerinden izleyebiliriz. Yazık ki ne yazık.
edit: tiyatro, gidilmediği için yerlerde sürünüyor. tiyatrocular kendi karınlarından önce tiyatroyu düşünerek tiyatroya yatırım yapıyorlar ve günümüzde ne yazıkki tiyatronun tiyatrocular dışında bakıcısı yok.
2-3 kere sahneye çıkmış insanlar tiyatrocuyum diye orda burda saçma sapan oyunlarda sahneye çıkmaya başlıyorlar. ilk kez bir tiyatro oyunu izlemeye gelmiş olan seyirci de bu oyunu gördükten sonra kendi kafasında genelleme yaparak tiyatroya gereken önemi vermiyor.
sinema ve tiyatro sanatlarında birini var edelim derken diğerini yok edemeyiz. ikisi de güzel yapıldığı takdirde gidilmesi ve önem verilmesi gereken farklı sanat dallarıdır.
yolda görseniz dönüp bakmayacağınız sıradanlığa sahip olmasına rağmen sağlam bir arkası bulunduğu için türlü film ve dizilerde rahatça boy gösterip üstüne bir de "oyuncu" sıfatını hiç çaba harcamadan, kendinden ödün vermeden alabilen onlarca insancığı sanatçı olarak adlandırmayan ve sanata aç bünyesini gerçek bir sanat eseriyle, gerçekten sanatçı olan nadir insan topluluğu aracılığıyla gidermek isteyen insandır. ve bu insan bazı karakterler tarafından laboratuar ortamında inceleme gerektirecek kadar anormal karşılansa da gayet aklı başında olan bir türdür. hatta öyle ki; tiyatronun tuvaletine girme karşılığında gişeye 10 milyon teklif eden kimselerin aksine oyuncu selamını verip perde kapanmadan tiyatro salonundan ayrılanlarla da kavga eder içten içe.
oyuncunun, en kendi olmaya ihtiyacı olduğu anda bile rolünden çıkmamasına saygı duyar tiyatro seyircisi. sahnede akıtılan tek damla teri bile ayakta alkışlar. hayatında doğru dürüst iki tane şiir bile ezberleyemeyen fakat kendilerini yapmacıklıkla itham eden türlere inat sahip oldukları tiyatro aşkına hayran kalır.
ayrıca ne iki sanat dalını birbiriyle kıyaslayacak kadar sığ, ne de bir diğerine hiçe sayacak kadar cahildirler.
hayatın gerçekliğinin farkında olandır.gerektikçe sinemaya da tiyatroya da gidilmelidir aslında biri birisine tercih edilmemelidir. en azından ben böyleyim.
