1. tutulması zorunlu defterler
a) kanunda ismen sayılmış (onamaya tabi) defterler: defter-i kebir, yevmiye defteri, envanter ve bilanço defteri. bu defterlerin usulüne uygun tutulmuş sayılabilmesi için, tümünün noterce veya belli hallerde ticaret sicili memurunca açılış ve defter-i kebir dışında kapanış onaması yapılması gerekir.
b) kanunda ismen sayılmayan (beyana tabi) defterler: bu defterler noterce onanmazlar. tacir her yıl başında tuttuğu defterleri ticaret siciline beyan eder. (senet defteri, stok defteri)
c) özel hükümlere göre tutulması zorunlu defterler: örneğin tellal günlük defteri
d) saklanması gerekli evrak: mektup, yazı, telgraf, fatura, senet gibi belge ve kağıtlarla mahkeme ilamları gibi belgelerdir.
2. isteğe bağlı (ihtiyari) defterler:
bu defterlerin kanıt niteliği, tutulması zorunlu defterlerin tümünün tutulmuş olmasına bağlıdır. ticaret siciline beyan edilmesi yeterlidir.
tüzel kişi tacirlerin defter tutma zorunluluğu;
defter-i kebir, yevmiye defteri, envanter ve bilanço defteri ve karar defteri. beyana tabi defterler ve saklanması gerekli evraklar konusunda gerçek kişi tacirlerle arasında fark yoktur.
*tacirler,tacir sayılanlar,tacir gibi sorumlu olanların ticari defter tutma zorunluluğu vardır.
*tacir tüzel kişi ise defter tutma yükümlülüğü yöneticilere ve yönetim kuruluna aittir.
*tacir ticari defteri bizzat kendisi tutmak zorunda değildir.Ancak defterin tutulmasından ya da tutulmamasından kaynaklanan sorumluluk tacirin kendisine aittir.
*tacir her bir ticari işletmesi için ayrı ayrı defter tutmak zorundadır.
*ticari işletme adi şirket vasıtasıyla işletiliyorsa ortaklardan her biri tacir sıfatına sahip olacağından bütün ortakların ayrı ayrı defter tutmaları gerekir.
*ticari defterler Türkçe olarak tutulmak zorundadır.
*defterler kullanılmaya başlanmadan notere onaylatılır.
*yevmiye ve envanter defterleri hem açılıp hem kapanış onayına tabidir.Defteri Kebir kapanış onayına tabi değildir.
*ticari defterlerin açılış onayı Ticaret Sicili Müdürlükleri tarafından onaylanabilir.
*ticari defterler 10 yıl süreyle saklanmak zorundadırlar.
*defterlerin gerek tutulması, gerekse saklanması sırasında yangın,sel,deprem vb. sebeplerden dolayı kaybolması durumunda tacir 15 gün içinde mahkemeye 'zayi belgesi' vermek zorundadır.(defterin kaybolduğu zayi belgesi dışında bir başka belgeyle ispatlanamaz)
*zayi belgesi verebilmek için zayi olmasından tacirin kusuru bulunmaması gerekir.
*onaya tabi defterlerin notere onaylattırılmaması halinde bu defterler için zayi belgesi verilmesi talep edilemez.
