kanaatimce tanrı'nın insanla olan hukukunu ve insanın yaşam içerisinde yaptığı seçimlerin tanrı katında nasıl değerlendirildiğini çok ince imgelerle anlatan filmdir.
şöyle ki:
-spoiler-
-jack otelde müdür ile iş görüşmesinde iken, müdürün jack'i yaşanan kötü olay ile uyardığı sahne, tanrı'nın insanı yapacağı seçim için uyarmasını, muhtemel sonu göstermesini fakat seçimine karışmayışını sembollendirir.
-depoda kilitli kalan jack'e, kilitli kapının gerçeküstü bir karakter tarafından açılması filmin gerçeklikten uzaklaştığı tek noktadır ki bu da şeytan'ın kötülük için insanı kışkırtmasını temsil eder.
-filmin sonunda jack ile birlikte sadece iyilik yapmak amacında olan aşçının da ölmesi ölümün genelleyiciliğini sembollendirir. ölüm hem kötüler hem de iyiler için vardır. wendy'nin ve danny'nin hayatta kalması, bir yanda gerçekleşen ölümlere karşın hayatın devam etmekte olduğunu imgeler.
-spoiler-
psikolijk gerilim türünün en güzel örneklerinden olan bir başyapıt. filmde yalnız bir sahnede gerçekçilikten çıkılmıştır ki o da depoda gizli kalan jack'e kapının hayali bir karakter tarafından açılmasıdır. ancak üzerine düşünülesi bir sahnedir zira bilerek ve istenerek koyulmuştur bu sahne, anlayana...
not 1:
ne yazık ki sözlük yazarları ekseriyette filmin ne derin imgelerle dolu olduğunu, ve ne denli etkili psikolojik öğeler barındırdığını anlayamamışlar.
not 2:
imgeden anlamayan nesle aşina değiliz.
insanı gerim gerim geren kubrick filmi. unutlumaz replikleri var vs. herşey yeterince söylenmiş zaten. yalnız filmde bariz 4 adet hata buldum(helikopterin gölgesi, savrulan tabaklardan birinin kameradan sekmesi, jack' in daktilodan kağıdı alıp yırttıktan sonra tekrar daktiloda kağıt görünmesi ve parçaladığı kapıda ilk sahnede sağ kısmı deşmişken ikinci çekimde her iki yanının parçalanmış olması...) bunlar çoğaltılabilir de herhalde. kubrick mükemmelliyetçiliği düşünülünce herhalde bir bildiği vardır bilerek yapmıştır diyelim de ayıp olmasın.
bu arada simpsons-shining episode diye aratınca youtube da simpsons helloween bölümlerinden shining parodisi çıkıyor. filmde ne kadar geriliyorsanız bunda da o kadar gülüyorsunuz.
---olası spoiler ibaresi---
no tv and no beer make homer go crazy
no tv and no beer make homer ........
-all work and no play makes me a dull girl,
all ply and no work makes me a mere toy.
all play and no work m
al l wo rk and no play ma k es me a
all work and no p lay mak
all play a nd no work make s m e a dull
a ll play and no work makes me a m ere toy.
all play a nd n o work ma kes me a
all play and no w ork makes m
saf ve yalın korkuyu iliklerinize kadar hissedebileceğiniz bir stanley kubrick baş yapıtı. filmde bir sürü gerilim unsurları kullanılmıştır ki sürekli sizi rahatsız eder ve daha da kilitlenirsiniz ekrana.
gerim gerim gerilim filmi. hani filmin sıkıcı yerlerinde zamanı biraz ileriye alırsın hop heyecanlı bölümlere geçersin ya hah işte bu filmde böyle bişey yoktur. her saniyesini gözünü kırpmadan izlersin. bisikletiyle taytay gezip duran bu küçük çocuk şimdi kaç yaşındadır la du bi hesaplayayım diye bazı yerlerini kaçırmış olabilim ama o tamamen benim kendi takıntım.
"all work and no play makes jack a dull boy". (bkz: stanley kubrick)'in en beğendiğim filmi. tabiki nicholson amcam da şov yapmış. en iyi gerilim filmi demek yanlış olmaz herhalde. tekrardan "all work and no play makes jack a dull boy".
jack nicholson'un oynadığı güzel bir filmdir türkçeye cinnet olarak çevrilmiştir.
--spoiler--
Sana bir şey yapmayacağım tatlım, sadece beynini dağıtacağım.
--spoiler--
stephen king'in kendi kitabından daha çok tutması karşısında dellendiği ve bok attığı dahası stanley'e bok attığı güzel film. jack için bişeyler yazmaya gerek bile yok.
utanarak söylüyorum ki bu şaheseri daha yeni izleme fırsatı buldum. çünkü, varlığından bile haberim yoktu. iyi film bulamadığı için çıldıran bir insanın bu filmden nasıl haberi olmaz... orası da ayrı konu.
film hakkında hemen hemen her şey söylenmiş. amaaa... hakkında girilen 100 entry'nin hepsini okudum. aslında başka bir film olsa pek zahmet etmezdim ancak bir şey dikkatimi şekti. nolan ya da lynch filmlerini kare kare incelyen güruh bu filme dair hiç bir fikre sahip değil. oysa filmde çok büyük gizemler var. üstelik yine nolan ve lynch filmleri ile büyük benzerlikler barındıran türden.
biraz açklayalım; filmdeki ilk gizemli sahnemiz ufalığın ağzında yaşayan varlığın babası nın işe alındığını ve telefonla arayacağını bilmesi oluyor. burada dikkat edilmesi gereken çocuk bunları söylerken anne ve babasına isimleri ile hitap ediyor. yani medyumluktan ziyade tam bir ikinci kişilik izlenimi var. ardından yine bu konuya göndermeler devam ediyor. zenci dostumuz ufaklığa doktor diyor. sahne burada ufaklığın annesi tarafından bastırılarak seyircinin gözüne sokuluyor. hemen sonrasında ise zenci dostumuzun bunun kendisinin de sahip olduğu bir güç olduğu konusunda açıklama yapıyor. ancak anlamlandırmamaız gereken "filmdeki ögeler medyumlukla ne alaka?" sorusu. acaba medyum sıfatını biz yapıştırıyor olabilir miyiz? biraz daha irdelersek sanırım cevabı bulacağız. ufaklık film boyunca bazı şeyleri uzaktan duyuyor ya da aynen hissediyor bu da bize yine mefyumluk olduğu izlenimi veriyor ancak işler göründüğü gibi olmayabilir.
filmdeki ikinci gizemli husus ise eski tarihlere gönderme. bu daha filmin başında jack'ın iş görüşmesinde anlatılan hikaye ile başlıyor. 1970 'lerde bir adamın ailesini katledilişinin anlatıldığı hikaye. ve ardından hayalet partisinde çalan müzik ve insanların kıyafetleri bizde 1920 ler olabileceği izlenimi uyandırıyor. ve filmin başında hikayesi anlatılan adam tuvalette karşımıza çıkıyor. buradaki sohbet de bir hayli ilginç. çünkü jack bu adamı tanıyor. ve bundna son derece emin. kafanız iyice karıştı değil mi? birazdan aydınlanacağız. biraz daha sabredin. son olarak filmin sonunda gördüğümüz jack'ın 1920'lere ait bir fotoğrafı. bu fotoğrafdaki parti bize hayaletlerin partisini anımsatıyor. ve yavaş yavaş konular bütünleşmeye başlıyor.
filmde üçüncü husus sonsuza kadar otel de kalınacak olması ile ilgili. bunu ilk olarak hayalet kızlardan öğreniyoruz. sonsuza kadar beraber olacaklarını ufaklığa tekrarlayıp duruyorlar. ardından babası da ufaklığa bu konuda bir şey söylüyor. "sonsuza kadar buradayız"
bütün bunlara ekstra olarak. filmde bir adet nolan ve lynch filmlerinden fırlamış gibi bir karede ayı eşlik ediyor. hatta kareler o kadar benzer ki ilk görüşte tavşan olduğunu sanmıştım. hatırlayacağınız gibi nolan'ın donnie darko'su ya da lynch'in rabbits'lerinde bu ilginç hayvanları sıkça görüyoruz. aslında lynch'ın başka filmlerinde de var ancak şu anda hangi filmleri olduğunu tam hatırlayamadığım için uydurmayacağım. ama var. valla bak. neyse ne, biz tekrar konuya dönelim.
efendim artık konuyu toparlamaya çalışacağım ancak şunu belirtmek istiyorum ki teoremimde çok büyük boşluklar var. bunları da bir başkasının doldurması gerekecek.
jack ve ailesi 1920'lerde bir şekilde ölüyorlar. bunun büyük bir katliam benzeri bir şey olduğuna da eminim. odaya dolan kanlar ya da partideki hayaletler bunu bize açıklıyor. o dönemde baya birileri ölmüş olmalı. bu da ancak bir katliam ile olabilir. ancak sebebi meçhul. ölü ailemiz sonsuza kadar otelde mahsur kalıyor. bu sayede 1970'lerde yaşamış bir insanı bu kadar iyi tanıyabiliyorlar. ve yine bu sayede labirentte bu rahatlıkla gezinebiliyorlar. eğer birileri medyum ise bu zenci dustumuzdur. çünkü ölüleri görebiliyor. ve onlara yardımcı oluyor.
teoremin eleştirisi ise. filmin başındaki evleri neresi? işe alım sürecindeki adam kim? ve jack onlarla nasıl sohbet ediyor? dikkat edilirse ailemizin sohbet ettiği tek şahıslar bunlar. nereden ve nasıl yolculuk edebiliyorlar? araba süren hayalet de ne oluyor? evet, bunlara da cevap bulunursa kusursuz bir tespit olacak. ancak bunlar teorinin içine ediyor doğrusu.
işin garip tarafı bu kadar beğenilmiş bir filmde bu kadar gizem bulmama rağmen, kimsenin birşeyler bulmayışı. hatta ilgilenmeyişi. haydi gizem avcıları iş başına. çözün şu filmi.
