kadın psikolojisini anlatan bir film. kadının tek istediği şefkattir. bunu hayal, bunu ister.
sevgiyi hiç elde edememiş olan üftade hayallerine sığınır. her gecen gün daha da derinlere gömülür, daha da içine kapanır. tüm bunlar onu kahramanı sayan umurun dilinden anlatılmıştır.
cocuklugunda sevgi yerine cinsel taciz,baskı gören üftade babasından hep korkmuştur. halisünasyonlarında da üvey baba figürü cokca vardır. onun gözünde üç farklı baba vardır. dindar baba, asker sert baskıcı baba, bakkal baba..
yine gay kocanın kısa da olsa verdiği msj da dönemine göre baya iyidir. aile zoruyla yapılan evlilik sonuc mutsuzluk.."bu hayat bana göre değilmiş. bu evin ötesinde de önemli birsey yokmuş meğer"
erhan.. üftade'nin tek aşkı. hiç yanında olmamıstır üftade'nin hastalıgı ilk sinyalerini burada vermeye baslamıstır. umur cocuklugunun kahramanı olan teyzesinin hayallerde yüzdügünü anlamamıs, vapurda üftade karsısında erhanın oturdugunu gördügünde,umur herseyi bir oyun olarak görmüştür. sonradan dediği "şimdi anlıyorum ki bizden başka kimse oyun oynamıyordu" sözüyle teyzesinin hayallerinin farkına sonradan vardıgını belirtmiştir.
ışıklar içinde terk etmiştir, şefkat görmediği onun için anlamı olmayan dünyayı. adı sadece "bir kadın ezildi" olarak anılmış. umur dışında kimse için bir anlam etmemiştir ölümü. umur "ne halin varsa gör" lafının acısıyla bu filmi yapmış zannedersem. biraz da kendini suçlamış cocuk aklıyla. herkes üftade'nin mevlüdünden sonra rahatlamıs sekilde tatlısını yerken o yemeyerek hissettiği suçluluğu ve üzüntüyü yansıtmıstır.
üftade aslında evin her köşesinde notlarını, kağıtlarını bırakmış ben burdaydım demeye çalışmış olsa da tıpkı yaşarken olduğu gibi sesi kısılmış bastırılmış, umur'un kurtardıkları hariç tüm yazdıkları yakılmıştır. ayrıca ölümden sonra notlara bakarken ailenin üftadenin gözünde kendilerinin nasıl oldugunu cizimlerden görünce kendilerine dönüp bakmak yerine üftade işte deliydi gibi tavır takınmaları da ayrı bir can yakan sahnedir. sevgisiz sahne.
üftade sadece bir kadındı, sıradan , yanlız bir kadın.
merdiven altini gizli evi bellemis, zavalli sizofren bir kizin*mujde ar tarafindan canlandirildigi acikli film.
evin, namazinda niyazinda uvey babasi ise bizimkilerin sabri beyi dir.
--spoiler--
uftadenin olumunun ardindan onun tum yazdiklarini nefretle yakmaya kalkisir ev halki. fakat umur bir kac tanesini kendine ayirmak niyetindedir...
bu sahneler bana kendi olumumu animsatir. acaba oldukten sonra zibil dolusu yazdiklarima sahip cikan olur mu diye dusundurur..
--spoiler--
sender yaratıcı yazarlık kursunda ümit ünal'ın 19 yaşında bursa'da kendi yaşamından esinlenerek yazdığını söylediği, sonunda kendisinin de rol aldığı, müjde ar'ın oyunculuğunu hayranlıkla izleten film.
Yönetmenliğini Türk sinemasının usta isimlerinden Halit Refiğ'in yaptığı, senaryosunu, daha sonra 9 filmini ve Anlat istanbul filminin bir hikayesini yönetmiş olan Ümit Ünal'ın yazdığı, 1987 yapımı, kesinlikle kalbur üstü Türk filmlerinden biri.
en sevdiğim türk filmlerinden. ne zaman izlesem sonunda hep ağlarım. her şey olup bitmiş, üftade ölmüş, yıllar geçmiştir. sonra birden umur'un çocukluğuna geri döneriz teyzesiyle bir vapurdadır.
üftade : umur,söyle bakalım bir sevdiğin var mı?
umur : yok.
üftade : hadi hadi. yaşın daha küçük ama mutlaka bir sevdiğin vardır.
umur : yok dedim ya.
üftade : bana bak, bu hayat aşksız çekilmez. anlat bana sevdiğin güzel mi?
umur : hem de çok. (mahçup bir ifadeyle gülüp başını öne eğer)
üftade : yaa. pek kimmiş bu güzel?
umur : teyzem.
ardından üftade'nin kahkası ve insanın içini titreten bir müzik duyulur...
* bana bak bu hayat aşksız çekilmez.
* şimdi anlıyorum ki bizim dışımızda kimse oyun oynamıyordu.
* bu hayat bana göre değilmiş. bu evin ötesinde de önemli birsey yokmuş meğer.
