Tahir efendi bana kelp demiş
iltifatı bu sözde zâhirdir.
malikî mezhebim benim, zira
itikadımca kelp tahirdir"
burada tahir; temiz anlamına geliyor . Kelp de köpek anlamı taşıyor. maliki mezhebine göre köpek abdesti bozmaz cünkü temiz bir hayvandır diyerek tahire gönderme yapmıştır.
birden fazla anlam taşıyan kelimeler kullanılarak yapılan bir sanattır. yakın anlam söylenerek uzak anlam kastedilir. örneğin;
'kande olsam ey peri gönlüm senin yanındadır.' (bkz: baki)
bu dizedeki kande sözcüğü iki anlam taşır.
1.anlam/ kande: kanın içinde
2.anlam/ kande: nerde
yani kande sözcüğü her iki anlamda da kullanılabilir.
nerde olursam olayım gönlüm senin yanındadır... veya
kanda dahi olsam gönlüm senin yanındadır.
şeklinde okunabilir.şair ise daha çok ikinci anlamı vermek istemiştir.işte burdaki "kande" sözcüğünde tevriye sanatı vardır.
bir edebiyat sınavında, cevaplarımızdan birisi olan edebiyat terimiydi. hiçbirimiz çalışmadığımızdan en arka sırada kitap açıldı. kulaktan kulağa ön sıralarda olan bizlere nevriye olarak gelmişti. yan sıralarda cevabı cevriye diye yazanlar olduğunu bile duyduk. *
