temelleri merkezi haliç olmak üzere 1455 yılında atılan, osmanlı imparatorluğu nun emellerinden biri olan deniz imparatorluğu kimliğini alması için oluşturulmuş tersanedir. tam randımanlı çalışması ise 1515 senesinde yavuz sultan selim zamanında mümkün olmuştur.
kanuni sultan süleyman döneminde ise dünyanın en işlevsel tersanesi olarak çalışmasını devam ettirmiştir. aynı sultan zamanında 160 parça binası ile büyük bir kompleks halini almıştır.
16. ve 17. yy ın önemli tersanelerinden venedik tersanesi ile olan ayrımı; venedik tersanesinde sadece gemi inşa, donanım gibi faaliyetler mevcutken, tersane i amire de aynı tarihlerde bahriye askerlerinin eğitimi ve çeşitli denizcilik işleri yapılmaktaydı.
bu tersane ile ilgili küçük de bir anekdot bulunmaktadır.
tersane nin ihtişamından etkilenen venedikliler, kanuni sultan süleyman zamanında kıskanılacak derecede gelişen bu tersane nin kodlarını çözmek için birtakım korsanlar görevlendirmişlerdir. bunun üzerine sokullu mehmed paşa, o zaman 6 kapısı bulunan tersanenin etrafına uzunluğu oldukça fazla duvarlar ördürtmüştür. böylece tersane korunmaya alınmış, avrupa dan farklı yapılar savaşlarda büyük rol oynamıştır.
