örneğin çok tanımadığımız birinin kötü not aldığını gördük, adama tembel yaftası yapıştırırsak temel yükleme hatası yapmış oluruz. Adam belki sınavda hastaydı, kaydırma yaptı. Yani çevresel etmenleri gözardı ederek kişiye yafta yapıştırmadır.
yolda yürürken ayağı takılıp sendeleyen kişiyi, ulan ne kadar salak, diye algılamak, yaptığı davranışın kişiliğinden kaynaklandığını düşünmek. hatalı olan bu, çünkü yeterli veri olmadan kişinin kişiliği hakkında veri elde ettiğimizi düşünürüz.
bu kavram, ırkçılık, dezavantajlı gruplara karşı tutumlar, gibi konuları anlamamıza yardımcı olur: örneğin, ülkenin bir bölümünün gelişmemiş olmasını orada yaşayan insanların kişiliğine bağlama eğilimi vardır. oradaki coğrafi koşullar, ekonomi politikaları göz önüne alınmz. tabi, bu yüzden de o kişilere karşı bir yanlı tutum takınmış oluruz, onlara karşı davranışlarımız da etkilenir.
sosyal psikolojide, bir insanda gözlemlediğimiz davranışı, dış faktörleri gözardı ederek, o insanın kişiliğine bağlama eğilimine verilen ad.
özellikle çok iyi tanımadığımız bir insana bir espri yaptık ve o da bizi çok pis tersledi. burada temel atıf hatasına düşülerek, ulan ne alıngan herif diye düşünülmesi normal olandır.
halbuki, durum incelenirse farklı sonuçlar ortaya çıkabilir, o kişi az önce çok büyük problem yaşamış olabilir, kafasında önemli bir takım sorunlar olabilir veya espri yaptığımız konu ile ilgili çok acı bir anısı olabilir.
sosyal psikolojiye göre insanlar kendi olumsuz davranışları için durumları ve çevreyi suçlamasına rağmen, başkalarının olumsuz davranışlarında derhal onun kişiliğine yüklerler bunu.
