hikayesi söyledir ki:
1400 yıl önce Hint Imparatoru, satranc oyununu Pers imparatoruna, yaninda bir mektup ile hediye olarak gonderir. Mektubunda oyunla ilgili hic bir aciklama yapmazken soyle bir mesaj yazar.
"Kim daha cok dusunuyor, Kim daha iyi biliyor, Kim daha ileriyi goruyorsa O kazanir. Iste hayat budur..."
Pers Imparatoru donemin en alim veziri olan Buzur Mehir ile bu mesaji paylasir, ondan oyunu cozmesini ve kendisinin de karsilik olarak Hint Imparatoruna hediye edilmek uzere baska bir oyun icat etmesini ister. Vezir haftalarca calistiktan sonra gonderilen satrancin her tas hareketini ve oyunu cozer daha sonra da on gunde tavlayi icad eder ve imparatora sunar. Hint Imparatoruna tavla oyunuyla birlikte gonderilmek uzere soyle bir mesaj hazirlanir.
"Evet, Kim daha cok dusunuyor, Kim daha iyi biliyor, Kim daha ileriyi goruyorsa O kazanir. AMA BIRAZ DA SANSTIR. Iste hayat budur..."
zaman kavramına göre tasarlanan oyun.
senenin birligi olarak tavla bir tanedir.
4 kosesi 4 mevsimi,
tavlanin icindeki karsilikli 6'sar hane 12 ayi,
pullarin toplami ayin 30 gununu ,
karsilikli 12'ser hane gunun 24 saatini ,
siyah ve beyaz pullar gece ile gündüzü simgeler...
606 yılında iran $ahı nev$iyan'ın veziri büzur mehir tarafından 10 günde icat edilmi$ bir oyundur tavla. (süper oynadığımı söylerler, neyse bu i$in reklam kısmı..)
kar$ılıklı altı$ar hane 12 ay'ı, 15 beyaz ve 15 siyah pul ise ay'ın 15 gece ve 15 gündüzünü, kar$ılıklı oniki$er hane de günün 24 saatini temsil eder.
bir ritueli vardır oynamanın.
genelde babalar ve dedeler oynar. sedeften tavlaları olur onların ve zar tutma denilen seyi iyi yaparlar. bizimle oynama lutfunda bulunduklarında da bolca kızdırırlar, her attıkları zarda once gelecek rakamı soylerler, sonrada gulerler. kendi aralarında oynarken fincan kullanırlar zar icin. birde tekerlemeleri var ki cok hos. ayrıca turk kahvesi icilir oynanırken, sonra yenilenin kolunun altına veririlir tavla.
izlemesi de oynaması da cok keyiflidir. izlerken (eger usta biriyse oynayan) oyunlarına karısmayın, aman. bir bakıs atıyorlar ki, cok feci. sonra sizle oynuyorlar, hezimet daha da feci oluyor.
mükemmel bir oyundur efendim. tavlayı acarsın. yanında ince belli bardakta çayın ve nargilen hazırdır.
başlarsın oyuna. hatunla oynarsın. ''ulan komediye bak şimdi 5-0 alırım bu oyunu'' diye iç geçirirsin. gerçekten de ilk oyunu düşündüğün gibi * alırsın.
hatun kişi, ''gel bir oyun daha oynayalım'' der. kabul edersin, bir tarafların tavan yapmıştır. havan yerindedir.
neyse ikinci oyuna başlarsın. ama o da ne? oyunu 6-0 vermişsindir. hatun kişi seni üç kere ters çevirmiştir.*anlaşılmıştır ki hatun kişisi seninle kafa bulmuştur. işte o an girecek delik ararsın, nargilenin marpucuna bile girmeye razı olursun.
not: bu arada bakmayın yenildiğime bu alemde iki kişiye yenildim biri bu hatun, biri de ahmet abi.*
boş vakitlerin kaçınılmazı, ders arasının doyulmazı çok güzel, çok zevkli bir oyun.kahvede oynamak isterseniz sakın kahvecinin ayağınıza getirmesini filan istemeyin.yoksa;
-bir tavla alabilirmiyiz?
kahveci-oynamak için mi?
-evet?
kahveci gider başka daha yaşlı bi kahveci gelir, masamıza bırakır tavlayı ve sorar,
-burda mı oynucaksınız?
-evet??
-yok hani evde de oynayabilirsiniz de ondan.
şeklinde bi ayar yemenize sebep olabilir...
bilenle oynanması büyük zevk, bilmeyenle oynanması ızdırap veren oyundur. her türk bu oyunda iddialıdır. " iddialı olmayan, oturmaz bunun başına. " gibi cümleler üretilmiştir. zarları söylemek, bilmek, kırıkları rakibin eline tutuşturmak gibi eylemlerle daha zevkli hale gelebilir. zar tutulmaması için bardak veya kap ile atanları sopalamak. yere yatırıp ağzını burnunu kırmak gerekir. oyunun bütün güzelliği kaçar. karşıdakiyle uğraşmadan, garip bilek öpücükleri kondurmadan veya " okullar tatil " demeden biten oyunun kimseye faydası olmadığı gibi işi bilenler tarafından kınanırlar. her önüne gelen bu oyunu bildiğini iddia eder. işi bilen tavla başında belli olur.
oynayacağı yeri sayan adamdan tavlacı, zarı kap ile atmak isteyenden iş ortağı olmaz.
satranç kadar karizması olan bi oyun değildir.(niye karşılaştırılır bilinmez).ama tadı çok farklıdır.sanki daha halka yakın bir oyundur.o bizden biridir.severiz oynarız.keyiflidir.
bir çeşit şansını iyi yönde kullanabilme oyunudur. ne tam olarak zeka oyunudur, ne de sanıldığı gibi şans oyunudur. zar gelmez ise nasıl oynayabilirim ki diyen arkadaşlara biraz daha derin düşünmelerini öneririm.
bu arada üniversite tavlası diye bir oyun var, 4 kişiyle 2 adet tavla ve bir çift zarla oynanır. ikşerli iki takım sırayla aynı zarları atıp farklı biçimde oyun oynarlar. tabi biri yenebilirken takım arkadaşı mars olabiliyor.
(bkz: el elden üstündür)
