alacaklı talep etmeden, borçlunun talebiyle de satış yapılabilir.
ayrıca değerini hızla kaybeden ya da muhafazası çok masraflı olan malların satılmasına icra müdürü her zaman karar verebilir.
satış açık artırmayla yapılır ve artırmanın yapılacağı yer, gün ve saat daha önceden ilan edilir.
ilanın şekli, artırmanın tarzı, yer ve günü ve gazete ile yapılıp yapılmayacağı icra müdürünce ilgililerin menfaatlerine en uygun olanı dikkate alınarak belirlenir.
ilanın yurt düzeyinde yayımlanan bir gazete ile yapılamasına karar verilmesi halinde bu ilan " tirajı ellibinin üzerinde olan ve yurt çapında dağıtımı yapılan gazetelerden " biriyle yapılır.
gazete ilanına;
satılacak şeyin cinsi,
mahiyeti,
önemli vasıfları,
tahmini değeri,
bulunduğu yer,
ikinci artırmanın gün ve saati, satış şartnamesi nin ve diğer bilgilerin nereden ve ne şekilde öğrenilebileceği,
talep halinde ve masrafları verilirse şartnamenin bir örneğinin gönderilebileceği,
yazılır.
* icra dairesince yapılması zorunlu ilanlar dışında taraflar şartnamenin tamamını, masrafları kendilerine ait olmak üzere, istedikleri vasıtalarla ilan edebilirler.
ancak hususi mahiyetteki bu ilan resmi işleme tesir etmez.
satışı yapılacak olan mal en çok üç kere bağarıldıktan sonra en çok artırana ihale edilir.
* ancak, artırma bedelinin malın tahmin edilen değerinin % 60'ını bulması ve satış isteyenin alacağına rüçhanı (önceliği) olan diğer alacaklar o malla temin edilmişse , bu suretle önceliği olan alacakların toplamından fazla olması ve ayrıca paraya çevirme ve paraların paylaştırılması masraflarını da karşılaması gerekir.
** artırma bu miktara erişmezse satış icra müdürü tarafından geri bırakılır ve artıranlar artırma sırasında taahhütte bulundukları bedellerle bağlı kalmaktan kurtulurlar.
* ikinci artırma ilk artırmayı izleyen beşinci gün yapılır.
beşinci günün tatil gününe rastlaması halinde resmi tatili izleyen ilk iş gününde yapılır.
* ikinci artırmada mal en çok artıranın üstünde bırakılır.
ancak artırma bedelinin malın tahmini değerinin % 40'ını bulması ve satış isteyenin alacağına önceliği (rüçhanı) olan alacakların toplamından fazla olması ve bundan başka paraya çevirme ve paraların paylaştırılması masraflarını geçmesi şarttır.
** bu şartlara uygun bir bedelle alıcı çıkmazsa satış talebi düşer.
altın ve gümüş eşya maden halindeki değerlerinden daha aşağı bir bedelle satılamaz.
aksi halde bu satış 7 gün içinde şikayet yoluyla icra mahkemesi'nce iptal edilir.
* bu tür kıymetli metallerin piyasa fiyatı (gram veya ons birimiyle) tespit edilerek, en çok artırma bedelinin bu değeri aşıp aşmadığı icra memurunca hesaplandıktan sonra malın satışına karar verilecektir.
* şayet maden kıymeti üzerinden artırma ile satış gerçekleşmezse; altın ve gümüş eşyanın maden kıymeti üzerinden pazarlıkla satışı da mümkün olacaktır.
satış bedelinin ödenmemesi, ihale farklarının tahsili sureti
iik.md. 118'de düzenlenmiştir.
buna göre;
satış peşin parayla yapılır.
ancak icra müdürü 7 günü geçmememek üzere süre verebilir.
satılan mal ihale kesinleşmeden teslim olunmaz.
verilen süre içinde alıcı bedelin hepsini ödemezse icra dairesince mal yeniden artırmaya çıkarılır.
* ihaleye katılıp daha sonra ihale bedellerini yatırmamak suretiyle ihalenin feshine sebep olan tüm alıcılar ve kefilleri, teklif ettikleri bedel ile son ihale bedeli arasındaki farktan ve diğer zararlardan sorumlu oldukları gibi ayrıca temerrüt faizinden de müteselsil en sorumludurlar.
ihale farkı ve temerrüt faizi ayrıca hükme hacet kalmaksızın icra dairesince tahsil olunur.
bu fark varsa öncelikle teminat bedelinden tahsil olunur.
* temerrüt (gecikme faizi) kanuni faizden aşağı olamaz.
2- borsa veya piyasada fiyatı bulunan kıymetli evrak veya diğer mallar için o günün piyasasında kararlaştırılıp belirlenmiş olan fiyat teklif edilirse,
3- artırmada maden kıymetini bulmamış olan altın ve gümüş eşyaya bu kıymet verilirse,
4- alacaklı talep etmeden borçlu talepte bulunmuşsa veya hacizli mal hızla değerini kaybediyorsa veya muhafazası oldukça masraflıysa icra müdürünün vereceği karar üzerine,
5- hacizli malın tahmini değeri 1.000 ytl'yi geçmiyorsa,
* hacze iştirak eden tüm alacaklılar onay verirlerse borçlunun borsada ve piyasada fiyatı olmayan alacakları, ödeme yerine geçmemek üzere itibari kıymetleriyle kendilerine veya onların hesaplarına olmak üzere içlerinden birine devredilebilir.
bu durumda alacaklılar, alacakları oranında borçlunun haklarına halef (ardıl) olurlar.
* aynı şekilde hacze iştirak edenlerin hepsi veya içlerinden birisi; borçlunun üçüncü bir şahıstaki alacağının tahsilini veya böyle bir şahsa karşı haiz olduğu dava hakkının kullanılmasını, masraf kendilerine ait olmak üzere ve fakat haklarına bir halel gelmemek şartıyla üzerlerine alabilirler.
* bu suretle elde edilecek para ilk önce üzerlerine alanların alacak ve masraflarının ödenmesine karşılık tutulur.
paraya çevirmenin diğer tarzı.
iştirak halinde mülkiyet hisseleri.
iik. md. 121'de üzenlenmiştir.
buna göre ;
bir intifa hakkı veya taksim edilmemiş bir miras veya bir şirket yahut iştirak halinde tasarruf olunan bir mal hissesi gibi yukardaki maddelerde gösterilmeyen başka çeşit malların satılması gerekirse icra müdürü satışın nasıl yapılacağını icra mahkemesinden sorar.
icra mahkemesi, yerleşim yerleri bilinmekte olan ilgilileri davet eder ve gelenleri dinledikten sonra açık artırma yaptırabileceği gibi satış için bir memur da tayin edebilir veya gerekli olan başka bir tedbir alabilir.
icra mahkemesi (eski adıyla icra tetkik mercii ) tasfiye amacıyla terekedeki paydaşlığın giderilmesi (şüyuun izalesi) için şu tedbirlere başvurur;
* icra mahkemesi, icra müdürüne veya alacaklıya tmk. md. 648 (açılmış mirasta bir mirasçının payını devralmış veya haczettirmiş olan ya da elinde mirasçıya karşı alınmış borç ödemeden aziz belgesi bulunan alacaklı, sulh hakiminden bu mirasçının yerine paylaşmaya katılmak üzere bir kayyım atanmasını isteyebilir) gereğince görevli mahkemeye başvurup taksim ve paydaşlığın giderilmesi için izin ve süre tanınması gerekir.
görevli mahkemece karar verilmedikçe, malın tamamı veya borçlu mirasçıya ait pay icra yoluyla satılamaz.
* müşterek mülkiyette payların haczi ve satışı olanaklı olduğundan yukarıda belirtilen hususlar, iştirak halinde mülkiyet vb. paylar için uygulanır.
