çok kötü bir tarihçi marxdan çok yanlış bir önermedir. zira işçi sınıf yokken de tarih yürüyordu. eğer tarihin ilerlemisinden kasıt, devrimler ise; tüm devrimler işçi sınıfından gelmemiştir. örneğin anadolu devrimi top yekun bir halk devrimidir. anti emperyalist bir devrimdir. türünün ilk örneğidir ama son değildir.
biraz çarpıtılmış bir marx ifadesi.
marx tarihin ilerlemesini sağlayanın işçi sınıfı değil, 'sınıf savaşı' olduğunu söylemiştir. yani marx için çatışma kavramı* tarihin özüdür. (sınıflar zamanla değişebilir *)
misal aristokrasi - burjuvazi çatışmasını inceleyen marx "burjuvazi tarihin en devrimci sınıfıdır." demiştir.
zaten işçi sınıfı (proletarya) dediğimiz emeğini satan kesim kapitalizm ile ortaya çıkmıştır.
genel olarak çatışma konsepti yerine sadece bunun kapitalist döneme uygulanmış halini kabul edersek, bu marksist teori ne sanayi devrimi öncesini ne de -eğer öyle bir dönem olur ise * - kapitalizim sonrasını anlamaya imkan vermez.
ernesto che guevara' nın, ideolojisini belirleyen ünlü seyahat sonrasında kafasında oluşan temadır. işçi sınıfının kalkınmasının gerekliliğini ve güney amerika' nın fakirliğini görüp, kapitalist rejimlere karşı başlattığı mücadelenin merkezindeki sözlerdir.
--spoiler--
eğer insan faaliyeti, tarihsel evrimle aynı yönde yapılmaktaysa, marksizme göre etkili, fakat buna ters yöndeyse, kısırdır. tarihsel evrimin yönü de, kitlelerin iktidara gelmesidir. böylece hegel'in seçkin kişiler'inin yerini, marksizm'de 'seçkin sınıf-proleterya' alır.
--spoiler--
yüksek lisans yapan bir ekonomist olarak diyebilirim ki, fiiliyatta bugün için ne yazık ki sadece saatli mmarif takvimi basımı yapan matbaaaların işçileri için sarfedilebilecek, eski değerli günlerinde kalkınma hareketlerini başlatıp yönendirebilen işçiler için sarfedilmiş marx sözü.
