tanrının ölümünün ardından sorulacak acıklı bir soru, sessizlikle, sonsuzlukla, mücadele!
sorulmasının ardından yaşanacak sessizliği hayal ediyorum şuanda:
- nasıl bilirdiniz?
bilmezdik cevabı gelecektir kesinlikle,
"hiçbir zaman bilmedik ki!
sadece tahmin ettik, sevdik, görmedik, sadece hissettik, bize vereceklerine, peygamberin mükemmelliğine inandık,
sadece inandık biz, hiç sevmedik, sadece sevdiğimizi sandık, cenneti düşündük, biz ölümden korktuk,
anlıyor musun? biz her zaman ölümden korktuk, o'na sığındık, o bize söz vermişti,
o bize sonsuzluğu vaad etmişti, şimdi bizlere öldü mü diyorsunuz?
inanamayız, inanmamalıyız!
biz o'na inandık,
korkumuzdan, aciziyetimizden, bilinmezliklerimizden; o bizim cevabımız oldu her zaman,
aciziyetimizde ellerimizin baktığı gök oldu,
bir başınalıklarımızda, içimizdeki sıcak his, yanı başımızdaki aşığımız oldu.
şimdi öldü mü diyorsunuz?
inanamayız, inandıramazsınız!
tanrı sonsuzdan geldi, ve sonsuza gidecek, o'nu öldürmeye kimsenin gücü yetmez,
o bize şüphesiz ki doğru söyledi, "andolsun" dedi her zaman,
elçisine sorun, onu çağırın buraya, söyleyecek birşeyleri vardır.
hayır, sözünü tutmadı diyemezsiniz, gömemezsiniz o'nu!
biz onu göremeden siz o'nun öldüğünü söylüyorsunuz,
inanamam, ben o'na inanmıştım.
cenneti nerede, cehennemin kazanını kim söndürdü,
zalimlerin sevinç çığlıklarını duyuyorum,
mazlumların hıçkırıklarına karışıyor,
bunun gerçek olmadığını söyleyin bana, rüyadasın deyin, benim öldüğümü söyleyin,
yaratıcımın öldüğünü söylemeyin bana."
- öldü. nasıl bilirdiniz?
"bilmezdik, evet, bilemedik. biz ona inandık, o bizlere inanmadı."
bu lafın ardından:
++''ben bilmezdim o yüzdende kendisi ölümlü mü ebedi mi pek de haberim yoktu böyle bi söylenti çıkıverdi bende size sorayım dedim''. demesi beklenen bir garip insandan seçmeler. (bkz: ölüm nedir kimlere mahsustur)
- ey yaratıcım, beni yarattın, senden bir parçayım.
+ ey kulum seni yarattım, lakin topraktan bir parçasın.
- ey rabbım, topraktanım, adem'in oğluyum, adem senin peygamberin, ben peygamber oğluyum.
+ ey rızık verdiğim, sen adem gibi acizsin, acizliği sana ben verdim.
- ey hükümdarım, senden korkaklığım acizliğimdendir, neden aciz yarattın beni!
+ ey akıl verdiğim, sorgulayasın diye yarattım seni, ibadetinle varsın, ibadetle yokum ben.
- ey halikim, sorgulandım, ibadetimle yoksan, ibadet etmem sana, benim varlığımla varsan, benim yokluğumda da yok olacaksın.
+ ey müşrik, aklı veren benim, nasıl şirk koşarsın bana.
- ey hak, hak olduğunu sanan, sorgula diyen sen, akıl sahibi ben, beni cennetinle kandırabileceğini mi sandın!
+ ey kafir, cennetim tüm kullarıma, ibadetin tüm ruhuna ilaçtır. nasıl bilmezsin tadını?
- ey kudreti kendine yeten, bilirim tüm tatları; istemem senden bir tat. var ettim dediğin allemlere, ters düşerim ben. yoldan saptırmak için çabalayan iblis'e selamsız gezerim, öldüğümde gelirsen karşıma, senden hesap isterim!
nietzche'nin ünlü sözü god is dead'in sözlükteki yorumu. (aslında bu söz almanca söylenmiştir ama neden hep ingilizce alıntı yapılır onu da anlamam).
şimdi tanrının ölümü meselesine gelirsek. şu çok açık ki herkesin tanrıyı anlayışı farklı. kimi tanrıda hoşgörü görüyor, kimi intikam, kimi sevgi, kimi korku. herkesin tanrı anlayışı, zihnindeki tanrı kavramı farklı. hristiyan'ın farklı, müslüman'ın farklı, hindu'nun farklı, afrika'daki kabilenin farklı.
burada tanrının ölümü denirken de şu varsayım var. tanrı aslında insanların zihninde yarattıkları bir varlık ve inanmayı bırakırsak tanrı ölecektir. elbette bu varsayım doğruluğu şüpheli. tanrının tanımlarının farklı olması, herkesin bir tanrıya inanmaması tanrının var olmadığını göstermez. biz insanların zihni oldukça görecelidir. biz bu dünyada hepimizin açıkça gördüklerinde bile bir fikir varlığına varamıyoruz ki tanrının nitelikleri konusunda fikir ayrılıkları oldukça doğaldır.
örneğin isaac newton fizik yasalarını ve calculus'u bularak bilime büyük katkılar yapmış bir bilim adamıdır. ama kendisi ne einstein'ın görecelilik, ne de sonrasında oluşturulan kuantum kuramını öngörebilmiştir. bu newton'un yanılgıda mı olduğunu gösterir? bilimin çöpe atılması anlamına mı gelir? hayır. bilim de oldukça görecelidir ve sürekli kendini yeniler, yeni bakış açıları geliştirir. insanların tanrı anlayışı da böyledir. sürekli değişir, gelişir. kimi tanrıyı insanları cezalandıracak, intikamcı bir tanrı olarak görürken kimi de sevgi ve hoşgörüyü tanrı inancında bulur. bu görüş farklılıkları tanrının varlığında ya da niteliklerinde bir değişikliğe neden olmaz. nasıl newton'un bulduğu yasalar yeni yasalar ortaya çıkarmadıysa.
o yüzden içiniz rahat olsun. tanrı ölmemiştir. her zaman oradadır. kendisini açıkça ortaya koymamasını da oldukça doğal görüyorum. eğer bize gökyüzünden konuşsaydı bu anlam arayışımız olmazdı ve hayatta hiçbir anlam olmazdı.