belli bir bilinç düzeyine sahip her insanın farklı bir şekilde anlamlandırdığı, farklı derecelerde inandığı veya hiç inanmadığı, seveni de sevmeyeni de olan, fanatiği de itaat etmeyeni de olan inançsal kavramdır.
var olup olmadığı sorusu mevcut bilgilerime kıyasla pek ağır bir soru olur ama şunu biliyorum ki, hiç bir insan komşusuyla tam anlamıyla aynı tanrıya (allah'a) inanmamaktadır.
her dinin kendi din dili vardır. bu bir başka dinin diline çevrildiğinde o dinin kendine özgü kavramları buharlaşır. şimdi allah yerine buda ve god terimlerini kullandığınızı düşünün. bunları kullanınca o dinin tanrılarına ibadet etmiş gibi olmayacak mısınız? la ilahe illallahı tanrıdan başka yoktur tapacak diye çevirmişler. bu nasıl bir çeviri? sadece bir kişi tapacak, o da tanrı. fakat kime tapacağı belli değil. allah yerine tanrı demek de aynen böyledir. tanrı, putperest türklerde tan yeri ilahına verilen isimdir. karar verin: biz putperest döneminin ilahına mı tapıyoruz, yoksa allahımıza mı?
kaldı ki biz allaha tapmayız, ibadet, yani kulluk ederiz. tapmak, bilincini kalbederek, istiğrak halinde, (budistler gibi) kendinden geçerek tapınç nesnesinde kaybolmaktır. oysa namazda gözünü kapatmak bile mekruhtur dinimizde. yani bilincini kaybetmeden ibadet edeceksin.
tanrıyı/ allahı tanımlayamadığımız, zamanın içinde mi dışında mı bilemeyceğimiz, varlığıyla yokluğu arasında ispat yapamayacağımız, sadece sıfatlarıyla onu betimleyebileceğimiz, genel olarak inanca bağlı olarak tapılan şeye denir.
