allah el -ilah tan gelmektedir. o zamanki en büyük tanrı. en yüksek puta sahip olan ve onunde secdeye yatılan tanrının ismdir. ancak bugun insanlar allah dediginde tanrı kavramında dedikleri icin aynı anlama geliyor.
"tanrı türk'ü korusun" sloganının ve tanrı kelimesinin kulislerde çokça tartışıldığı dönemde, osman yüksel serdengeçti'de bir tartışmaya katılmış ve noktayı şöyle koymuştur; "ne tartışıyorsunuz? tanrı türkü, allah da müslümanı korusun."
bu fark bilgisizlik ve taraf tutma kaynaklı benzerlik olarak algılanır hep. ayrıca önemli iki konu var:
- allah ile tanrı arasında fark olabilmesi için aynı düzeyde iki terim olmalıdır.
- dolayısıyla allah vs tanrı'nın "tanrı ile allah arasındaki fark"a yönlendirilmesi yalnıştır.
teknik olarak ikisi arasında fark yoktur (benzerlik de). ama uygulamada/kullanımdaki fark şudur:
tanrı cins isimdir ve en basit anlamıyla "yaradan"dır.
allah "tanrı"lardan sadece biridir. (müslümanların tanrısı (müslümanların yorumladığı tanrı biçimi))
şimdi, "ha tanrı ha allah" ve "tanrı değil, allah!" diyen iki insan da yanılgıdadır, çünkü anlamları bilmiyordur.
- "ha tanrı ha allah" için ikisi arasında fark yoktur çünkü ikisinin de anlamı yaradandır (onun için)
- "tanrı değil, allah!" diyen insan tanrı'yı diğer dinlerin tanrısı zanneder, yani biri oh çok şeker diğeri tü kakadır.
bir de tanrı yerine allah kelimesini kullanmak ve allah yerine tanrı kelimesini kullanmak vardır. yukarıda açıklandığı üzere iki söylem de yersiz/eksik/hatalıdır. biri diğerinin yerine kullanılmaz. ama pratikte durum farklıdır. kimisi allah yerine tanrı der kimi tanrı yerine allah. buradaki ince ayrıntıyı yakalamak gerekir. biri için tanrı olağandır (normdur), diğeri için allah.
şimdi, ikisinin de anlamını bilen insanlar için konuşuyorum;
tanrı vs allah'da
- tanrı kelimesini kullanan (genelde) deisttir /diğerleri teist.
- allah kelimesini kullanan müslümandır.
anlamlarını eksik/hatalı bilen insanlar için;
tanrı diyen türkçecidir, diğeri arapçı.
tanrı çağdaş olduklarını sanan gerizekalıların kullandığı kelimedir. allah ise tek bir yaratanı ifade eden anlamlı bir kelimedir. önden hangi harfini eksiltirsen eksilt yine sonuç allah'tır.
allah'ı arapçada bölersek allah , lillahi , lehu , hu , hepsi allah anlamına gelir.
allah : aramice karşılığı elah, hebrew dilinde eloah, arapçada da Ilah olan sözcük
tanrı : allah,elah,eloah,ilah sözcüklerini tek bir kelimeyle ifade etmeye çalışmanın sözcüğü.
aslında ikisi de yaratan, yaratıcı anlamına gelir. tek farkı allah'ın arapça olup kur'an'da geçmesi, tanrının ise türkçe bir kelime olup herhangi dini bir yerde geçmemesi ve yabancı dillerdeki god,dieu,dios gibi kelimelerin yerine kullanılmasıdır. tanrı sözcüğünün müslümanlık dışı olduğunun düşünülmesi bana ilginç gelmiştir hep.
Allah ozel isimken tanri cins isimdir. Onlarin tanrisi putlardi ya da onlar yunan mitolojisinde ki tanrilar gibi farkli varliklardan bahsedilirken kullanilabilirken. Allah kelimesi sadece tek bir varligi isaret eder. Hindularin ya da budistlerin allah'I diyemezsin ama tanrilari dersin.
gereksizce üzerinde durulan durumdur. hiç farketmez zira benim tanrım allah'tır. başkasının tanrısı tuvalet kağıdıdır. ben bu şekıl giyinirim, şu bayan şu şekıl giyinir, şu şekıl...
tanrı kavrama, Allah birliğin kendisine işaret eder. tanrı kelimesi çoğullaştırılabilir, mitolojide kendine yer bulabilir, günlük dilde daha yaygın ve basite indirgenerek kullanılabilir. Allah lafzı ise özeldir; tek bir varlığa, o'nun birliğine, yaradan olmasına ve eşsizliğine işaret eder.
hangisini nerde cümle içinde geçireceğinize dikkat edin yani.
aslında pekte önemli olmayan bir farktır ancak allah aslında bir tanrıdır. el ilah kelimesinden gelen allah tek tanrı inancında müslümanların yaradan olarak inandığı tanrı oluyor. yani hiçbir fark yok. Allah'ın 99 isminde tanrı kelimesi yok diyen dangalaklar burdan bakınca neden olmadığını anlamıştır. adam tanrı dedi diye olur mu lan allah diyeceksin demek çok büyük saçmalıktır. aslında çok ama çok yüzeysel bir örnek olacak ama süt diye süt markası olmaması gibi birşey bu.