özellikle ilk darbe girişiminde ipleri neredeyse eline almayı başarmış ama kan akmasına vicdanı elvermediği için ismet paşa ile pazarlığa girişmiş darbeci albaydır. yaşlı kurt ismet paşa en sonunda cuntacı albayların emekli edilmesi ve harbiyelilerin tasfiye olmamasını kabul ettirterek darbeyi önlemiştir. ismet inönü'ye göre mücadeleyi pazarlığa başlayarak kaybetmiştir.
1962 ve 1963 yıllarında iki askerî darbe girişimini yönlendirmiş asker Kara Harp Okulunu (1939) ve Kara Harp Akademisini (1954) bitirdi. 27 Mayıs 1960 ihtilâlini hazırlayan kadroda yer aldı; ancak kendisi Korede görevli olduğu için müdahaleye katılmadı. Koreden dönüşünde Millî Birlik Komitesince Harp Okulu komutanlığına getirildi. 22 Şubat 1962'de yeni Anayasada öngörülen reformların gerçekleştirilmediği gerekçesiyle bir darbe girişiminde bulunduysa da başarısız oldu. Tutuklandı ve emekliye sevk edildi. 10 Mayıs 1962'de özel bir af yasasıyla serbest bırakıldı. 20-21 Mayıs 1963'te ikinci bir darbe girişiminde bulundu. Bu kez de başarılı olamadı, sıkıyönetim mahkemesince yargılanarak idam edildi.
1950 li yılların ortalarından itibaren, en küçük birlikten karargaha uzanan cunta oluşumlarında yer almış kurmay albay. 1960 müdahalesi olduğu an kore de türk birliğinde görevli. müdahale sonrası ülkeye döner. milli birlik komitesinde (mbk) yer alamaz. kendisine haksızlık yapıldığı düşüncesindedir.
kabına sığmaz, atak bir subaydır. belki kontrol altına almak, sisteme dahil etme kaygısıyla, aslında general seviyesinde bir görev olan harp okulu komutanlığına atanır.
mbk içinde yaşanan ve 13 kasım tasfiyesiyle 14 üyesinin yurt dışına, güya görevle sürgün edilişinin ardından silahlı kuvvetler birliği (skb) nam altında gizli ama aşikar yeni bir cunta (askeri örgütlenme) kurulur.
talat aydemir ve arkadaşları bu yeni örgütlenmede etkindir. 27 mayıs müdahalesini takip eden ilk genel genel seçim sonuçlarının beklentileri karşılamaması üzerine skb müdahale kararı alır. müdahale meclis açılmadan yapılacaktır. sonunda pazarlıklar yapılır, mbk başkanı cemal gürselin cumhurbaşkanlığına getirilmesi ve 27 mayıs ilkelerinin muhafazasının karar altına alındığı çankaya zirvesi sonucu müdahaleden "şimdilik kaydıyla" vazgeçilir.
chp lideri ismet inönün başbakanlığında kurulan koalisyon hükumeti iş başı yapar. sürgüne gönderilen subaylar yurda dönmüştür. skb toplantı üstüne toplantı yapmaktadır. birliğin başkanı hiyerarşi gereği genel kurmay başkanı olmasına rağmen, birlik içinde talat ve arkadaşları aktiftir.
başta cumhurbaşkanı hükumet ve tabi senatör olmuş münfesif mbk üyeleri, talat aydemir ve arkadaşlarının etkinliğini kırmak için tayin kararnamesi hazırlanır. skb bünyesinde başta harp okulu kumandanı talat ve arkadaşları bu tertibi öğrenirler, süratle harp okulu alarma geçirilir. istanbul grubuyla temasa geçilir ve tayinler durdurulmaz ise harekete geçilecektir.
koalsyon ortağı yeni türkiye partisi başkanı ekrem alicanın arabuluculuk gayretleri netice vermez. 22 şubat hareketi başlar. ankarada kritik mevkiler ele geçirilir. talatın kader ortağı, en yakın dostu süvari binbaşı fethi gürcan maiyetinde subay ve erlerle hükumet üyelerini toplantı halinde kuşatır. fethi bey aydemiri arar ve talimat vermesini ister. talat ilk hamledeki başarının sarhoşluğuyla bırak o beş para etmez adamları der.
talat aydemir hayatının hatasını yapmıştır. kurmay olmasına rağmen ihtilalle oyun oynanamayacağı gerçeğini dikkate almamıştır. ismet inönü arabasıyla hava kuvvetleri karargahına doğru giderken, talat kaybetti der.
güçler dengesi kurulmuştur. son dakika pazarlığı yapılır, ceza verilmeyeceği garantisi karşılığında müdahale sonlandırılır. talat teslim olur. kısa zamanda askerlik macerasına nokta koyarak sivil hayata dahil olur. harp okulu öğrencileri yeni ders yılının başlamasına kadar topluca izine çıkarılır.
ve sona doğru; talat biraz muhteris bir insan. ideallerine sahip ama aceleci ve cür'etkar. yeniden temaslar başlar, 14 lerle görüşür. alparslan türkeşle yaptığı son gizli toplantıda mutabakata varamadan dağılırlar.
etrafını saran sivil yalakalara güven duyar. bir müdahalenin bu kadar aleni tertip edildiği işitilmiş görülmüş şey değildir. büyük gazeteler geceden manşetleri iki yüzlü hazırlamıştı. talat galip gelirse başka, esir düşerse başka.
talat muvazzaf komutan ve arkadaşı subaylara çok güveniyordu. ama tarihin garip cilvesine bakın ki; bir vakitler amerikaya ataşe militer tayini çıkan irfan tanseli, bir emirle ankaraya geri çağırılmasına ön ayak olan talat aydemir; "harbiyeli aldanmaz" parolasıyla başlattığı 21 mayıs kalkışmasını, dost bildiği irfan tanselin komuta ettiği hava kuvvetleri jetlerinin müdahalesi akamete uğratmıştı.
talat aydemir ve arkadaşları ve bütün bir harp okulu devre talebeleri yargılanır. talat aydemir ve süvari binbaşı fethi gürcan idam edilir. yüzlerce subay ve öğrenci, müebbet hapse varıncaya muhtelif hapis cezalarına çarptırılır.
talat aydemir idam hücresinde son günlerini babeuf (baböf-ihtilalci) ün devrim yazılarını okuyarak geçirir. müdahale yılı harp okulu mezun vermez. daha sonraki yıllarda bu öğrencilere üniversite kapıları açılır. bir çoğu 1965 sonrası hız kazanan devrimci hareketlere, bir kısmı yeni cunta denemelerine iştirak edecektir.
Başarılıydı çünkü Harbiyeli öğrenciler ona ölümüne bağlıydı. Şimdiki badem bıyıklı sünepeler gibi değildi.
Başarısızdı çünkü Türkiye de acımasız olmalıydı. O bütün natocu genarelleri tutuklamışken, ya da mgk toplantısında hepsini avucunun içine almışken, silahlarını verip bırakmayacaktı...
Az kişi bilir adını... Ama öz bilir. Başarsaydı belki de ikinci Mustafa Kemal bile olabilirdi kimse bilemez. Ne yazık ki tarihi öldürenler yazıyor. Ama Öldürenler de öldürülüyor ve onların yazdığı tarih yine silinip baştan yazılabiliniyor...
albaylar cuntası önderi albaydır. kendisi 2 defa darbe girişiminde bulunmuştur birisini rütbeliyken diğerini ise sivilken dışardan müdahale ile denemiştir. birincisinde çok güçlü bir darbe girişimine rağmen ismet paşa'nın ihtilalci dehasına yenik düşmüştür. ikinci girişimde ise yeterli desteği alamamıştır harbiyeli öğrenciler ile yalnız bırakılmıştır. radyoevi baskınının sağlam olmaması sebebi ile cevdet sunay'ın darbe girişimini yalanlaması üzerine her şey bitmiştir. darbe girişimi başarılı olsaydı belki bugün türkiye hiç bu hallere düşmeyecekti. ancak kendisinin de belirttiği üzere ikinci darbe de ısrarcı olmamasının sebebi ordu içinde bölünmeye yol açacağından dolayı dikta rejimi uygulamaktansa demokrasiye olan güveni sarsmamak için birazda kendi isteğiyle geri adım atmıştır. ismet inönü'nün bu süreçte söylediği sözler ders niteliğindedir. "bir ihtilalci asla pazarlık yapmaz. başını koyduğu bu yolda baş almasını da bilecektir." sözleriyle talat aydemir'in başarılı bir subay olduğunu ancak başarılı bir ihtilalci olmadığını söylemiştir. zamanın harbiyelilerinden zihni çetiner'de ismet paşayla ortak düşünce de olduklarını belirtmiştir. nitekim alınması gereken ders girdiğin yolda asla arkana bakmamak hele ki ülke kaderini değiştirecek konularda.
bunun harbiyeden atılan 1459'lardan bir arkadaşı ile tanışmıştım. güzel hikayeler vardı adamda. tamam yayına hazırlarız dedik. biraz mesele üzerine çalışıyordum. yayıncı arıyoruz falan. bir gün telefonuma bir sesli mesaj gelmiş: "politic kardeşim o işi yapamayacağız" diye. sonra aradım falan pek bir şey de söylemedi neden olarak. hayatımda kaçırdığım fırsatlardan biri.
iki sefer darbe teşebbüsünde bulunmuş, ilkinde ismet inönü ile anlaşma yaparak ceza almadan emekli edilmiş, emekliyken tertiplemeye çalıştığı ikinci darbe sonucunda ise idam edilmiştir.
ismet inönü kendisi için; " ben ölmeye hazırdım ama o öldürmeye hazır değildi ve bu yüzden kaybetti" demiştir, vicdanlı darbeciymiş vesselam, bu fetöcü topitoplar kadar acımasız olsaymış kesin başarılı olurdu.
Tanım. Türkiye'deki başarısız olmuş ilk 2 darbe girişimini planlayan kurmay albay.
Not. 3. Başarısız darbe girişimi 15 Temmuz 2016 kalkışmasıdır.
türkiye cumhuriyeti'nin darbeler tarihi kara listesine ismi en üste yazılması gereken darbecidir. cumhuriyetin ilk askeri darbesi olan 27 mayıs darbesinin dinamosudur. o nedenle gölge güç denilebilir kendisine.
27 mayıs darbesini beraber yaptığı arkadaşlarına karşı iki kez darbe girişiminde bulunmuştur. birincisinde bizdendir deyip affedilmiş ama uslanmayıp ikincisine kalkışınça darbeci arkadaşları tarafından asılmıştır. t.c'nin iki numaralı adamı ismet inönü'yü herkesin önünde hiç çekinmeden tehdit edebilmiştir.
27 mayıs darbesi sonucunda arka planda kaldı/bırakıldı. hep bir numara olmak hırsı onu ölüme kadar götürdü. anılarını okursanız başta aşağı sadece ihtilal planlamasıyla vaktini geçirdiğini göreceksiniz.
Ayrıca 27 mayıs'ı soft bulmuş bir darbecidir. 27 mayıscılar içerisinde amerikan/cia bağlantısı olmayan ve cia'i umursamayan darbeciydi. şimdi şaşırdığım bir bağlantı öğrendim 15 temmuz darbe girişimi sonrasında. fethullah gülen'in bu adamla hayatı kesişmiş, fethullah gülen bu adamın askerleri arasında imiş. kabul edeyim bu bilgi 27 mayıs'ı dönemin aktörleri ve şahitlerinden okuyan ve talat aydemir'i iyi bilen beni acayip şaşırttı(!). satranç tahtasındaki yerini daha iyi öğrenmiş olduk.
"Fethullah Gülen'in askerliğini yaptığı sürede Albay Talat Aydemir'in askeri olduğu ortaya çıktı.
Gülen 11 Kasım 1961'de başladığı Ankara Mamak'taki askerlik döneminde yaşadığı tarihi günleri şöyle anlattı;
"ihtilalleri müteakip bir dönemde, Talat Aydemir'in askeri olarak vazife yaptım.
Şiddet, hiddet, öfke hepsi vardı o dönemde. Komuta kademelerinde sürekli el değiştirmeler oluyordu.
Bazı subaylar kendilerine muhalif olanları teslim alıyor ve silahlarını bırakmayanların üzerinde tehdit mülahazasıyla uçaklar uçuruyorlardı."
Albay Talat Aydemir iki kez darbe girişimine önderlik yapan ve ikinci girişiminin ardından 1964 idam edilen eski Harp Okulu Komutanı'nıydı.
Odatv.com'un ortaya çıkarttığı haberin detayları Gülen'in 'Ölümsüzlük iksiri' kitabında işte böyle anlatılıyor.
"O sene Ankara'ya çok kar yağdı. Zaten Kasım ayında teslim olmuştum. Şubat ayında Talat Aydemir hadisesi patlak verdi. Ve Mamak 15.000 mevcuduyla bu hadiseyi destekledi.
Malum, Talat Aydemir, 27 Mayıs ihtilalini destekleyenlerden. O sırada Kara Harp Okulu Komutanı. ihtilalde Harp Okulu'nun çok büyük desteği oldu.
Talebeleri sokağa döktüler, radyoevini onlarla teslim aldılar,
Ankara'da asayişi onlarla temin ettiler. Yedeksubay Okulu da o zaman Mamak'taydı. Sokağa dökülenler arasında bunlar da vardı.
Hatta, Muhabere Astsubay Okulu talebeleri için de aynı şey söyleniyordu. Bir yönüyle ihtilali bunlar yapmıştı. Cemal Madanoğlu ve Sıdkı Ulay gibi sola meyilli insanlar da bu ihtilali desteklemişlerdi.
ihtilalden sonra Türkeş ve arkadaşlarını çeşitli yerlere ataşe olarak gönderdiler. Nasılsa Talat Aydemir kalmış.
Talat Aydemir, 27 Mayıs'ı yapanlara karşı yeni bir ihtilal yapma teşebbüsüne girdi. O zamanlar ismet Paşa hâkim durumda. Talat Aydemir, Mussolini kafasında bir adam.
Gelseydi, aynen Mussolini gibi hareket edecekti. O ve yakından onu destekleyenler tamamen diktatör insanlardı. Dinle diyanetle alakaları yoktu. Hatta maneviyatla alay ederlerdi.
ihtilâl teşebbüsü olmadan bir ay evvelinden hazırlıklara başlandı. Bize hakiki mermi verdiler. Karda kışta, tel örgü boyu nöbet tutuyorduk. Hele son günler iyice sıkıydı.
Kar altında sekiz saat nöbet tuttuğumu biliyorum. Bir de Ramazan ayı olduğu için, oruç tutuyorum. Yemek yeme fırsatı bulamıyordum.
Cebime bisküvi koyar, içtimada subay bana doğru bakmıyorsa ağzıma bir tane atardım. Bu bazen sahur, bazen da benim için iftar olurdu.
Namazlarımın çoğu nöbete denk geliyordu. Namazımı yine terk etmiyordum.
Son gece hepimiz pür heyecandık. Radyo Evini bir onlar, bir bizim taraf teslim alıyordu. Önce ihtilâl ilan ediliyor, ardından 'asiler bastırıldı' deniyordu.
28. Tümen hükümet tarafındaymış. Tabii ki, biz bunun farkına daha sonra vardık. Üzerimize uçaklar uçmaya başladı. Niyetleri Mamak'ı ortadan kaldırmakmış. Bizim taraf teslim oldu.
Sabah umumî bir içtima yapıldı. içtimada silahlar da yanımızdaydı. Ceza olarak silahlarımızın mekanizmalarını aldılar. Elimizde sadece boru gibi bir demir parçası kalmıştı.
iki ay kadar da dışarıya çıkmama cezası verdiler. iki ay, muhabere ve temel eğitim kursları gördük."
Hırslı ve maceraperest bir albay. ilk darbe macerasından ismet inönü'nün affıyla ceza almadan kurtuldu. ilkinde akıllanmadığı için ikinci maceranın sonunu canıyla ödedi.
Talat Aydemir, 27 Mayıs darbesi sırasında MBK dışında bırakılmış bir albay. Çünkü o sırada Kore'dedir. Artık bir darbe yapmak içinde mi kaldı nedir? Döndükten sonra Fethi Gürcan, Osman Deniz, ilhan Baş, Ahmet Güçal, Cevat Kırca ve Erol Dinçer gibi isimlerle yeniden bir darbe yapmaya girişir. Ancak bu girişimleri onu devletin başına değil idam sehpasına götürür.
