Moğolca türkçe ile akraba denir. Doğrudur. Akrabadır ama çok uzaktan akrabadır. Türkçe tüm lehçeleri ile şahsına münhasır bir dildir.
Moğolca ile türkçe arasında pek ortak kelime bulamazsınız. Gerçekten çok azdır. Latince ile daha çok ortak kelimemiz var. Peki neden akraba diyoruz?
Cümle yapısı, sıfatlar, eklemeli dil, fiil kökü gibi etkenlere bakarak.
Yoksa.
Tr. Türkçesi: yolda üç ağaç var.
Kazak türkçesi: jolda üş ağaş bar.
Moğolca: Zam deer gurvan mod baidag.
yakut ve cuvas turkcelerinin diger lehcelere yakinligi kadar yakindir. dillerin akrabaligini iyi anlamak gerek. bu akrabalik zaman ivinde beraber yasamaktan kaynaklanmiyor, atalarin ortakligindan geliyor.
Moğolca ile Uygur türkçesi de birbirine benzemez. Moğol devleti bürokrasi, maliye gibi kayıt gerektiren devlet işlerinde mecburen uygurca kullanmıştır. Selçuklu nasıl alfabesini aldığı farsça'yı devlet dili yapmışsa uygurca-moğol devleti arasındaki ilişkide böyledir. bir yakınlık söz konusu değil.
çuvaşça mevzusuna gelirsek, çuvaşça, hun diline en yakın dildir. en azından avrupalılar böyle diyor. Bu nedenle moğolca'nın çuvaşça ile benzer olması olasıdır. çünkü iki millet de hunlar zamanında ortak dil konuşuyordu.
iki dilde altay dil ailesine mensup, dil bilgisi hemen hemen ortak. sözcüklerinin çoğu farklı olsa da bir şey değiştirmez önemli olan eklerdir.
"sümer dili konuşan bir boyun aral gölünün kuzeyini bir müddet yurt bekledikten sonra orta asya'ya göç ederek moğollar ile komşu olduğunu iddia ediyor. bu iddiasını da türkçe ile moğolca arasındaki yön, sayı, renk, hava olayları vs. bazı temel kelimelerin çok çok az benzerlik gösterirken sümerce ile oldukça manidar miktarda türkçe ile ortak kökten kelimeler bulunduğundan bahsediyor. ayrıca "doğu" kelimesinin " ileri, ileriye" anlamına da geldiğini de belirttiği kitabında türklerin orta asya'ya aral civarından göç etmiş olabileceği tezini ileri sürmektedir."