kengerler...
kenger, sümerler'in kendilerine verdiği ad olan "kingir"in başka bir söyleniş şekli olan öz türkçe bir kelimedir.
kenger ya da kengerler, oğuz boyları arasında bulunan bir aşirettir. aynı aşiret oohun yazıtlarında "kengeres" olarak geçmektedir.
peki ya kadim kenger yahut kingir toplumu nasıl olmuş da "sümer" adını almıştır diye soracak olursanız, bu isim bir başka mezopotamya halkı olan akadlar tarafından koyulmuş bir isimdir.
sümer coğrafyasının güneyinde yaşayan kenger türkleri idi ve bugünkü bağdat'ın kuzeyinde ise subar(sabar) türkleri yaşamaktaydı.
işte akadlar aynı dili konuşan, aynı soydan gelen bu halkları "subarlar" olarak tanımladı ve subarlar zaman içinde sümerler olarak değişti.
kenger kelimesi, büyük olasılıkla sumerce (!) ki (yer, ülke) ve engur (sümer kozmogoni evreni aoguran kozmik deniz/rahim, yaradan) kelimelerinden oluşur; (kir, çır, yir, şir, jer, şer, hir, çer) değişik türk dillerinde yer, yurt anlamındadır ve tanri yurdu demektir.
nitekim tarihin ilk yasalarını yapan kenger kaanı ur-engurun adı tanrı eri, allahın askeri demektir.
bazı sumerologlar kengeri (ki en gir) yüce krallar yurdu olarak yorumlarlar.
tarih boyunca bir çok türk topluluğu kenger ismini kullanmışlar ve bunu günümüze değin taşımışlardır.
örneğin;
-iran azerbaycanında tebriz yakınlarında bulunan bir türk köyünün adı da kenger'dir.
-şanlıurfa'da merkeze bağlı kengerli köyü bulunmaktadır.
-çankırı'nın eski adı kengerü'dur.
-manisa-kula ilçesine bağlı kenger köyü bulunmaktadır.
-harzem, harezm diye geçen ülke ve krallığın özgün adı kengerdir. antik dönemlerden moğol istilasına kadar varlığını sürdürmüştür.
-basra körfezi'nin eski adı kenger denizi'dir.
-elazığ ili kovancılar ilçesine bağlı fahribey köyü'nün eski adı kengerli'dir.
-urfa-siverek karakeçililerinin diğer adı kengerler'dir.
-oğuzlar'ın kayı boyuna bağlı kenger oymağı(bir üstte refere edilen karakeçililer) bulunmaktadır.
-niğde ili ulukışla ilçesine bağlı kılan köyünü kuran kılanoğulları aşiretini oluşturan yörük obalarından biri de kengerlerdir ve osmanlı arşivlerinde bundan bahsedilir.
-günümüz azerbaycanında kengerli rayonu(kangarlı da denir) bulunmaktadır.
-eski milletvekili ülkücü ökkeş şendiller'in asıl soyadı kenger'dir.
ne yazık ki kenger sözcüğü günümüzde kürtler tarafından sahiplenilmiş, doğu ve güneydoğu anadolu'daki oğuz kenger yörük türkmen taifesi de kürtleşmiştir.
