sabır ve çalışkanlık abidesi yapılar bütünü, gezince anlıyorsunuz. yalnız tarihi değerlerimize verilmeyen hassasiyeti görünce de biraz üzülüyorsunuz, zira son gördüğümde insanlar tarafından hali hırpanlanmıştı. ama bilmezler ki sırf burayı görmek için on binler trabzon ve çevre illere gelip konaklıyor ve burada günlerini geçirip esnafa para bırakıyor.
eğer gezmeyi seviyorsanız paranız da varsa ülkemiz de ilk görülecek yerlerden.
be kardeşim başka işiniz yok mu idiki dimdik dağı oyup içine hastanesinden postanesine kadar bir şehir inşa ettiniz.
(bkz: sözlükteki gezginler)
ulaşmak için kat ettiğiniz yol da ayrı doğal güzelliklerle dolu,
etkileyici bir yer,
ayrıca caanım sanat eseri mozaiklerden arda kalanların üstüne yazılan yazıların sadece % yirmisinin türkçe oluşu düşündürücüdür.
on yıl öncesine kadar içerisi moloz yığını ve yakıldığı için is bağlamış şekilde bulunan fakat harika bir restorasyonla kullanıldığı yıllar ki kadar güzel bir hale getirilmiş, bir mağaranın ön kısmına bina şeklinde inşa edilmiş olan manastır. ayrıca içerisinde bulunduğu milli parkta geyikler de yaşamaktadır.
yürüyerek ulaşmaya çalıştığınızda sizi heyecanlandıran fakat yorulduğunuzda nerede bu manastır dedirten,ama kafanızı kaldırdığınızda aman allahım bu da nesi tepkisi yaratan fantastik yapı.
Trabzon'un Maçka ilçesinin güneyinde Karadağın bir tepesinin yamacına yapılmış olan bu manastıra halk tarafından Meryemana manastırı söylenir. Meryem(panaghia) adına kurulan bu manastırın, gerekçe "SUMELA" adının esasını, kara-siyah karanlık anlamına gelen Melas kelimesinden aldığı söylenir. Semavi Eyice'ye göre;"evvelce burada saygı gören siyah Meryem tasvirinden Sumela adını aldığı ve bu dağın adıda manastırdan dolayı Oros Mela-karadağ olduğu"kabul edilir.
Sumela Manastırının kuruluşu efsaneye göre: iki Atina'lı Barbabas ile yeğeni Sophronios rüyalarında Hz.Meryem'i görmüşler, rüyada Meryem onlara bir manastır yaptırmalarını ve yerini, nasıl gideceklerini tarif etmiştir.
Bunlar St.Luka!nın yaptığı rivayet olunan tabloyu da beraberlerinde alarak yola çıkıyorlar, deniz yoluyla Trabzon'a gelip, karadağın sarp yamacında kiliseyi kurmak için karar kılıyorlar ve Theodosios devrinde (375-395)ilk kaya kilisesini kurarlar. Bu tarih, tesisn kesin kuruluş tarihi değilse de bahsedilen tarihler arasında yapıldığı sanılıyor. Bazı araştırmacılara görede burası M.S.385 yılında bazılarına göre ise 472 yılında yapıldığı belirtilmektedir.
Bu tarihler ve efsaneler bir tarafa bırakılacak olursa, manastırın tarihini Trabzon komnenosları devrinden sonra incelemek mümkündür. Trabzon komnenoslarından III.Alexios burasını yeni bir tesis halinde 1360 yılında inşa ettirerek 17 metre yüksekliğinde, 40 metre uzunluğunda, 14 metre ğenişliğinde 72 odalı bir tesis yaptırmıştır. Trabzon kralları bu manastıra vermiş oldukları hediye ve haklarla, halkın desteğini sağlamışlardır.
Trabzon, Türkler tarafından alındıktan sonra, Osmanlı sultanlarıbu manastırın haklarına dokunmamışlardır. Manastıra Yavuz I.Selim (1512-1520) iki şamdan armağan etmiştir. Ayrıca Trabzon fatihi II.Mehmed'in de manastırın haklarını tanıdığını bildiren bir fermanı muhafaza ediliyordu.Yine Sultan I.Beyazıt, I.Selim, II.Selim, III.Murat, ibrahim, IV.Mehmet, II.Süleyman, Mustafa ve III.Ahmet tarafından verilmiş fermanların bulunduğu bildirilmektedir.
1962 yılında merdivenleri ile kapısı tamir ettirilerek turistlerin ziyaretine elverişli bir duruma getirilmiş olan görkemli yapı görenlerin hayranlığını uyandırmaktadır.1972 yılında ise örenyeri olarak ziyarete açılan yapı'ya orman içersinden 25-30 dakikalık bir patıka yolla ulaşılabilindiği gibi manastırın 200 metrelik yakınına küçük vasıtalarla da ulaşılabilir.
Manastırın bulunduğu alan Orman Bakanlığınca Milli Parklar statüsüne alınmış olup Kültür Bakanlığınca da aslına uygun olarak onarımı devam etmektedir.
Trabzon'un turizminde önemli bir yer tutan Sumela Manastırını kente gelen her bireyin mutlaka gezmesi gereklidir.
altındere vadisi milli parkı sınırları içinde kayalar oyularak inşaa edilen, deli karadeniz rüzgarının estiği zamanın ibadethanesi. insan sormadan edemiyor, ebe kardeşim deli mi kovaladı sizi dağın tepesine manastır yapıyosunuz pes yani...
