Surre Alayı
Osmanlı padişahlarının, her yıl hac mevsiminde Haremeyn-i şerîfeyn ahâlisine, zâhidlere, mukaddes yerlerin ve hac yollarının emniyetini sağlayan Mekke şeriflerine ve Hicaz bölgesinde yaşayanlara gönderdikleri para ve değerli eşyaya surre; bunları götüren topluluğa da "surre alayı" denirdi.
Bilinen ilk surre alayları, Abbasiler devrinde (750-1258) gönderildi. Eyyubîler (1174-1250) ve Memluklar (1250 -1517), bu güzel âdeti devam ettirdiler. Her şeyin en güzelini Haremeyn-i şerifeyne lâyık gören Osmanlılar da, surre alaylarının en güzellerini gönderdiler. Osmanlı Devletinde bilinen ilk surre alayı, Yıldırım Bayezid Han tarafından Edirne;den gönderildi. Gönderilen hediyeler arasında 80.000 altın para da vardı. Çelebi Sultan Mehmed Han, Sultan ikinci Murad Han ve Fatih Sultan Mehmed Han zamanında artarak devam etti. Yavuz Sultan Selim Han'ın Halife-i Müslimîn olmasından sonra daha da sistemleştirildi. Bu hizmet devletin yıkılışına kadar en zor şartlarda bile devam ettirildi.
