aydınlatılmaya suçun neye göre suç kime göre suç olduğunu tanımlamakla başlanması gereken sorunsal. nitekim yasallık ve meşruluk bir birinden çok farklıdır ve aynı anda hukuk'un iki koludur, ikisi de eşit derecede önemlidir. ama gel gelelim aralarındaki fark öyle büyük ki yasal olan bir şey meşru olmayabiliyor ya da meşru olan bir şey yasal olmayabiliyor.
mustafa kemal samsuna çıktıktan sonra kongreleri düzenlemeye başladığında bütün yetkileri geri alınmıştır ama mustafa kemal yoluna devam etmiştir. osmanlı imparatorluğuna göre yasalara aykırıdır, idam emri verilmiştir. ama aynı zamanda bütün anadolu halkını temsil eden tek grup olan halkın iradesi olarak baktığı tbmm'yi her an arkasında görmek ve göstermek için çabalayan mustafa kemal'in yaptıkları meşrudur.
hitler almanyası'nda usulüne uygun olarak çıkarılan yasalar ya da yasa hükmünde kararnamelerle yahudiler önce kamu görevlerinden çıkarılmışlar, almanlar ile evlenmeleri yasaklanmış, arkasından mülkiyet haklarından yoksun bırakılmışlar. sonra da toplama kamplarına kapatılmışlardır. Bütün bu uygulamalar yasaldı. Çünkü, bu uygulamalar için yasalar ya da yasa hükmünde kararnameler çıkarılmıştı. Ancak, hiç kimse bu uygulamaları meşru olarak nitelendiremez.
birinin yaptığı iş yasal, birinin yaptığı iş meşru. şimdi siz karar verin hangisi suçlu?
