turkiye'deki yaklasik dokuz yillik interaktif sozluk gecmisinin su ya da bu sekilde ortaya cikmis pek cogu da uzun suredir yazarlik yapan bunyelere kabak tadi vermis kaliplardir. isin komik yani, bu kaliplar tuhaf bir donguye sahiptirler, her geriden gelen jenerasyon amerikayi yeniden kesfeder, kullanir bu yapilari. kimileri de "okumazsin gecersin; sana n'oluyo durruk?" diyebilir. fikrimi belirtiyorum ve tanimliyorum kardesim. interaktif sozluk bu degil mi?
neyse, fazla polemige girmeden bu kaliplarin bazilarini inceleyelim.
bunlar, genellikle "heberep hulufleyen bogilist" seklinde baslik kaliplaridir. sol cercevede bunlardan daima 5-10 tane bulunur. "bir bogilist, heberep hulufleyemez." gibi bir kabulle altta genellikle bos bos bir suru laf kalabaligi bulunur. kimi bogilistler bunu ciddiye alir ve "hayir oyle degildir; soyledir" falan gibi seyler yazarlar. zaten basligin acilis amaci bosluk oldugu icin bu sesler de genellikle boslukta kaybolur.
kalibin isminden de anlasilacagi gibi, interaktif sozluklerin eglence yanina dahil olan baslik turleridir. ister otobus, ister houston, ister o donem unlu olan bir dizi..gibi faktorler icin bu kalip kullanilir. altindaki entrylerin 99% u yazmak icin yazilmis cop niteliginde girislerdir. 1% oraninda da gercekten orijinal, kaliteli ve insani gulumseten diyaloglara da rastlamak mumkundur; hakkini yemeyelim.
bu kaliplardan en unlusu elbette yaran entryler basligidir. bunun disinda pek cok degisik versiyonu mevcuttur. buradaki "yarma" eylemi, cok guldurmek, eglendirmek anlaminda kullanilmistir. bu baglamda; yine bu basliklar altindaki girislerin pek cogu subjektiftir, geneli "yarmaktan" cok uzaktir. bu tip basliklardan en guclusu, bence, yaran basliklardir. guzel giris orani en yuksek kalip budur.
5) genc kusagin ortak dertlerini anlatan basliklar.
elbette, eski sevgili ve turevi baslik kaliplaridir. bu eski sevgili oyle bir sujedir ki, yapmadigi, yapamadigi hicbir sey yoktur. hic beklemediginiz anda iki zenciyle gorulebilir; evlenir, bosanir vs.
iste interaktif dunyasinin kayda deger bir veri yuzdesi bu tip baslik kaliplari ve icerdigi binlerce gerekli-gereksiz giristen olusur.