grup içindeki bireylerin birbirine karşı olan sosyal mesafelerini belirlemede, bir toplumsal grup ya da toplulağa bağlı üyelerin birbirlerine karşı besledikleri kanı, düşünce, sevgi kıskançlık, beğeni gibi duygusal bağlantıları ortaya çıkarmada ve grubun üyeleri arasındaki etkilişim örüntüsünü saptamada kullanılan bir araştırma tekniği.
bir gruptaki bireylerin birbirleriyle ilişkilerini, eğilimlerini ve üyelerin ilişki örüntüsünü ortaya çıkaran; grup içindeki alt gruplar, klikler, lider veya izole edilmiş kişileri belirlemeye yarayan objektif ve güvenilir bir tekniktir. moreno'ya göre sosyometri, halk tarafından halk için olan bir halk sosyolojisidir.
sosyometri ilk olarak başka bir yere topluca göç eden ailelerin uygun evlere yerleştirilmesi amacıyla kullanılmıştır. bireylerin sosyalleşmesine katkıda bulunmak, ilişki örüntülerini tanımak, düzenlemek, ilişkilere dayalı sosyal programlar geliştirmek amacıyla kullanılabilir. küçük gruplara başarılı şekilde uygulanabilse de kalabalık gruplara uygulanması zordur.
bir grubun üyeleri arasındaki çekimve itimleri belirleyerek grubun dıştan gözlenemeyen iç yapısı hakkında fikir edinilmesini sağlayan araştırma tekniği.
Öğretmenlerin rehberlik dersinde zaman zaman öğrencilerine uyguladıkları bir tekniktir. Bir de bunun kardeşi kimdir bu tekniği vardır. Şöyle ki, öğrencilere verilen kağıtlarda, sınıftaki en yavşak öğrenci sorulur. Tabi herkes önceden gözüne kestirdiği ve kendince en yavşak bulduğu arkadaşının adını yazar. Bir nevi rehberlik dersinde vakit geçsin diye uygulanan bir aktivitedir. Bunları değerlendirmek için sosyogramlar kullanılır.
moreno ya göre, sosyal evrende de tıpkı fizik ve biyolojik evrendekine benzer, ampirik olarak araştırılabilir güçler ve yasalar vardır.
biyolojik ve fizik evrendeki çekme ve itme güçleri (yıldız kümesi ya da molekül yapısında olduğu gibi), sosyal yapı içinde de sempati ve antipati vardır. bunlar gözlem, tanımlama ve deneysel yöntemle araştırılamaz. ancak itme-çekme kavramları seçim-red kavramlarına çevrilerek sosyometri testi yapılabilir.
who shall survive (1934) makalesinde yarına kalma şansını artırmak isteyenlerin spontanlıklarını artırmalarının gerekli olduğunu ifade eder.biyolojik evrendeki doğal ayıklanmadan da bahseder. toplumlarda yalnız kalanların ve kişiler arası etkileşim örüntüleri içinde dezavantajlı durumda bulunanların yarına kalma şansları azdır. yarına kalma şansını arttırabilmek için sosyometri tekniklerinden yararlanılabilir. *
