eskiden millet gazete manşetlerini eleştirir ya da sadece o manşettekileri konuşurlardı. şimdi tam tersi, sosyal medyanın gündemin ne varsa millet ne konuşuyorsa gazeteler onları manşet yapıyorlar.
Sosyal ve medya kelimelerini ayrı ayrı olarak ele alalım.
Medya hepimizin de bildiği gibi TV, gazete, radyo, gibi yazılı ve görsel yayın organlarından oluşur. Yani medya, izlediğimiz TV kanalları, dinlediğimiz radyolar, takip ettiğimiz haber siteleri, okuduğumuz gazete ve dergilerdir.
Sosyal kelimesi ise toplum ve toplumsal olaylar için kullanılır.
Şimdi sosyal ve medya kelimelerinin nasıl bir araya geldiğine göz atalım.
Klasik medya bilgiyi üretir, yorumlar, bireylere ulaştırır. Fakat bireyler bu bilgi hakkında yorum yapamaz, eleştiremez, değiştiremez. Çünkü klasik medya açısından birey sadece tüketicidir.
Yani klasik medya, bireyin sadece tüketici olmasına izin verdiği için birey üretici olabileceği ortamlar arayışına girdi. Bunun sonucu olarak da bireylerin üretici olabildikleri sosyal medya kavramı hayatımıza girdi.
Sosyal medya olarak tanımlanan bloglar, sosyal ağlar, etkinlik siteleri sosyal haber siteleri, sosyal paylaşım siteleri, tartışma ortamlarının oluşturulduğu eleştiri ve şikâyet siteleri klasik medyadan çok farklıdır. Çünkü buralarda birey bilgi üretebilir, paylaşabilir, eleştirebilir yorum yapabilir. Yani birey sosyal medya da hem üretici hem tüketici konumundadır.
Şimdi de sosyal medya nedir sorusuna cevap arayalım.
Sosyal medya bireyleri bilgi tüketiciliğinden bilgi üretme pozisyonuna geçirmek için ortaya çıkmış bir projedir. Sosyal Medya'da amaç karşılıklı bilgi alışverişi yapmak ve paylaşımlarda bulunmaktır. Birey sosyal medya sayesinde bilgiye daha rahat ulaşırken kendi yorumlarını da bu bilgiye katabilmektedir. Hatta kendisi bir bilgiyi paylaşıp bir nevi medya görevi görüyor. Sosyal medyaiçin yapılan tanımlara göz atmak gerekirse;
- Sosyal medya, bireylerin sosyal medya içerisinde, yeni bilgi ve içerik oluşturmasına izin veren, bu oluşturdukları bilgi ve içerikleri farklı birey, grup ve kurumlara ulaştırmasını sağlayan, klasik medyanın aksine bireye neredeyse sınırsız özgürlük alanı veren dijital ortamlardır.
- Sosyal Medya; bireyin haber, içerik ve bilgiyi paylaşma, okuma ve keşfetme alışkanlıklarının değişmesidir. Yani, sosyal hayatının teknoloji ile birleşmesini ve kaynaşmasını, insanlarla iletişimin bir kişiden birçok kişiye ulaşmasını sağlayan ortamlardır
- Sosyal medya; bireylerin kendi ürettikleri bilgileri, görüntü, fikir, bakış açısı ve algı biçimlerini, yorumlarını paylaşmak için kullandıkları interaktif alanlardır. Bu alanlar kişinin daha çok kişiye ulaşmasını mümkün kılarken, aynı zamanda kişinin sosyalleşmesini de sağlar.
vaktini boşa harcama alanıdır. saaatlerce face de takılıp tweet atmanın insanı geliştirecek bir yanı yoktur. bazıları da çıkıp sanki çok elzem bir şey gibi:"sosyal medyayı yakından takip ediyorum" derler. bunu ttakip edeceğine biraz ülke meselelerini takip et.
Televizyon medyanın başı gibi gelir; cunku buyuk guclerin elindedir, herkes kafasına gore yayın yapamaz kafasına gore mesaj veremez orada. Yani herkesin kafasını sokacagi yer degildir o arkasi tüplü ekran.
Dolayısıyla giren adam zengindir; giren adam prestijlidir. Giren adam medyatik; sosyetikdir. E karınları da açtır tabi bu adamların. iyi para almaları gerekir. Bu nedenle de pahalıdır işte televizyon reklamcılığı. Neden? Çünkü ölçülenebilir değil.
Ama sosyal medya o degil işte. Oraya her kafasını sokan girebiliyor. Dolayısıyla halkın yeri. Dolayısıyla bireysel ve viral gücün yeri.
Dolayısıyla artık medya sadece zenginlerin yeri degil. Dolayısıyla reklam calismalari cok pahalı degil.
Bu ne demek mi? Bu artık herkesin medyatik oldugu bir dönem demek; Reklamcılık pastası aynı kalsa bile; kucuk paylara bölünüp evdeki teyzelerin blogları da ekmek yiyeecek.
bu kavramı irdelemeye çalışacağım. genel ağ yani internet sayfaları önceleri genellikle statik yapıdaydı. içeriği sadece sayfa sahibi tarafından zahmetli şekilde değiştirilebilen yapıda idiler. ilerleyen zamanlarda çok kullanıcılı, dinamik yapılar türedi. web 2.0 ile birlikte interaktif yani kullanıcıların(site ziyaretçileri) aktif şekilde içerik(yazı, fotoğraf ve ilerleyen zamanlarda video(youtube)) paylaştığı sayfalar yaygınlaştı. ajax teknolojisi ile kısmi olarak anlık değişebilen sayfalar üretildi, facebook ve twitter ile sosyal medya kavramı ortaya çıktı. önceden de insanlar haberlere yorum yazıyorlardı, sözlükler vardı türkiye'de fakat milyonlarca insanın ortak kullandığı bir alan olduğundan dolayı olsa gerek, facebook ve twitter için sosyal medya denir oldu. sayfa ziyaretçilerinin yeni girdiği içeriklerin hemen hemen aynı anda güncellenmesi ve başkaları tarafından görünür olması ve bu mekanizmanın ücretsiz olarak herkese sunulmuş olması esasında bu olayın kökü.
üzerinde çok düşünülmesi ve konuşulması gereken medyadır.
bana göre sosyal medya bilgiye ulaşmadaki zorluktan ötürü gelişti. doğuşunda da aslında benzer ihtiyaç var gibi. kitap kültürünü geçtim, bilgiyi "herhangi bir bedel ödemeksizin" internet ortamından edinme "lüksü" zamanla ihtiyaca dönüştü. yani bence bilginin ekonomiden bağımsız olma çabasının sonucu sosyal medyadır. bugün 40-50 tl bir müzik albümüne para veremeyecek durumda olan insanlar bir saatlik bir adisyonla herhangi bir internet kafeden istediği albümü indirebiliyor çok daha az bedel ödeyerek. benzeri çok fazla bu bilgi-ödeme örneğinin.
bir diğer mevzu bilginin artık sadece bilgi olarak kalması değil aynı zamanda bir eğlence olmaya başlaması da sosyal medyayı güçlendiren etmen olmasıdır. eski forum siteleri, sonrasında messenger ve şimdi de facebook ve twitter gibi oluşumlar bilginin eğlence kültürü ile harmanlanmasıdır bir yerde.
netice itibariyle sosyal medya teknolojinin diğer her dalı gibi hayatımızda çok hızlı evrimleşen bir kavram oldu. daha çok farklı noktalardan ele alınabilir. politik ya da dinsel noktalardan vs..
basılı ve görsel medya haberlerinin internet yorumlarına dönüşmüş halidir. maalesef ülkemizde "kulaktan kulağa" oynamakla eşdeğerdir. çıkan sonuç ortada.
