herhangi bir soyut durumu kavrayıp, öğrenmeyi daha anlaşılır hale getirebilmek adına kavramın somut anlamlı bir sözcükle ifade edilmesidir. kısacası gayet soyut kalan bir düşünceyi daha kolay kavratmak amacıyla başvurulan bir yoldur. en sık kullanıldığı alan okul öncesi çocuklarıdır. okul öncesi seviyesindeki bir çocuk her ne kadar belli bir zihinsel olgunluğa erişmiş olsada henüz bu becerisini özellikle kendisine soyut olarak aktarılan problem durumlarına aktarabilecek olgunluğa erişmemiştir. okul öncesi çağındaki bir çocuğun, hipotetik düşünceler geliştirmek, tümevarım, tümdengelim yöntemlerini kullanmak için en azından ergenlik dönemine kadar gelmiş olması gerekir. somutlama işlemiyle çocuk daha geniş anlamda zihinsel işlemleri yapabilir hale gelir. örneğin ölüm olgusu gibi. ölümü çocuklara anlatmak gayet zordur. ölüm kavramı çocuk zihninde gayet soyut kaldığı için bu durumu ancak somutlama ile aşabilirsiniz. örnek vermek gerekirse, yakınının öldüğünü öğrenen çocuk annesine ölümün ne olduğunu sorar. siz böyle bir soruya klasik bir şekilde
- tatlım çok uzaklara gitti, bir daha gelemeyecek
gibi türk filmlerinden kalma absürd bir cevap verirseniz olmaz. çocuk bunu kavrayamaz. aksine çocuk ölümün nasıl birşey olduğunu sorduğunda bunun sadece temelli bir gidiş olmasının yanında aynı zamanda "onun artık bizim gibi saçları, tırnakları uzamayacak" gibi daha somut hale getirilebilirse çocuğun bunu zihninde anlamlandırması daha kolay olacaktır.
kısacası somutlama, özellikle okul öncesi çocukları eğitiminde sıkça kullanılan, çocukların daha gelişmiş zihinsel işlemler yapabilmelerine yardımcı olan ifade biçimidir.
