nietzsche'nin 'putların batışı ya da çekiçle nasıl felsefe yapılır?' adlı eserinde müthiş bir gözlemcilikle yaptığı saptamadır.* nietzsche'ye göre sokrates öncesi dönemde yunan yurdunda: içgüdülerin anarşi içerisinde olduğu, taşkınlıkta her anlamda beş adım ileri gidildiği bir yaşam biçimi hüküm sürmektedir. sokrates de bu anarşiyi tedavi etmek için yunanlıların karşısına mutlak akılcılığını ve diyalektiği çıkarmıştır.(((mutlak akılcı sistemi. akılcılık, ahlakçılıkla çok kol kola yürümüştür tarihte. zaman zaman sokrates'in peygamber olduğu iddialarının( gerçi, tarihi, mistik bir figür olmasından da kaynaklı olabilir bu ama.)kaynağı da bu. akılcılık, ahlakçılık, dindarlık, inanç, bağlılık, irade...)) böylece ters yönde şiddetli bir etki yaparak yunanlıları tedavi etmeye uğraşmıştır bir nevi.( en basit şekilde anlatıyorum.)
ama nietzsche'ye göre bu yaptığı dekadansın anlatımını değiştirmekten ibarettir. yozlaşmanın önünde bir engelleyici ya da tedavi edici değildir.
ve yunanlılar hakkında şöyle diyordu nietzsche( aklımda kaldığı kadar ama büyük oranda kalmıştır): ''...başka çareleri yoktu.. ya yok olmak ya da abes-akılcı olmak..''
ben sokrates'in bu gözleminin marx için de geçerli olduğunu düşünüyorum. ve bu konuda bir analoji yaparak marx'ı ortaya çıkaran şartları ve zorunlulukları inceledim. ama bu uzun bir başka entrynin konusu olabilir. marx'ın sorunu ne? filan gibi*
