toplumsal her türlü sorunu çözmek amacında toplanmış gönüllülerin oluşturduğu, içeriği değişen ama temelinde "iyi toplum" teması bulunan kuruluş.
(bkz: sivil toplum)
aslen hür toplum iradesini ifade etmesi gereken kamu vicdanı denen maalesef bizim ülkemizde sadece gaza gelmek olrak adlandırılan oysa ki medeni dünyada hükümetler bile değiştirtidiği görülen kuruluşlardır. bu konuyu eğitim şart olarak bağlamak ise en basit kurtuluş yoludur. sivil toplum kuruluşlarının oluşmamasında ya da var olanların işlevini yitirmesinde sadece iktidarlar değil her konuda fikri olan ama hadi tepki verelim dendiği zaman hep bir işi çıkan büyük çoğunluk ve bu ülke aydınları da sorumludur.
devletten ve özel sektörden "bağımsız" olması gereken ve temelde toplumsal sorunların çözümüne ilişkin projeler üretmesi gereken kuruluşlara verilen genel ad.
bunun için en temelde demokratik kurumların varlığı gerekmektedir. bu kurumlar, içsel dinamiklerle gelişmediği sürece sivil toplum, sürdürülebilir projeler üretemez.
başta iktidar icraatları olmak üzere, toplumu doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyen her tür konuda olumlu veya olumsuz eleştirel yaklaşımları ile göze çarpan en önemli baskı gruplarıdır.
başta meslek odaları olmak üzere, dernekler, gönüllü yardım kuruluşları ve çeşitli sosyal-kültürel birlikler bu kapsamda değerlendirilirler.
