Edebiyatımızda Tanzimat öncesi seyahatnamelerin, Tanzimat ve sonrasında "sefaretname" adını alması ile eş anlamlısı diyebileceğimiz gezi yazısı türüdür.
Evliya Çelebi'nin, hayatının tam elli yılını kapsayan seyahat macerasında gördüğü diyarları, toplumların yaşayışlarını, tanık olduğu olayları, görmüş olduğu bir çok mimari yapıyı anlattığı güzide eseridir. Gezip görmüş olduğu 17. yüzyıl osmanlı coğrafyasına ışık tutarak dünya mirasına hediye ettiği önemli bir eserdir.
zamanda yolculuk icat edilene kadar en iyi zaman makinesidir kendisi. insan okurken bir anda kendini 17.yy'da bulur. kitaptaki abartı ifadeler ise o dönemin yaşayış ve zihniyetini yansıttığı için ayrıca değerlidir. bu kitabı okurken bahsi geçen mekanlara gidip zamanın izini daha iyi sürebilmek ister insan; fakat şimdilik street view ile idare edilmelidir.
50 yılı kapsayan bir zaman dilimi içinde gezdiği yerlerde toplumların yaşama düzenini ve özelliklerini yansıtan gözlemleri yapan ve gördüklerini değişik fantastik uslupla yazan evliya çelebi eseridir.
--spoiler--
I. Cilt: istanbul ve civarı Eserin birinci cildinde istanbul'un târihi, kuşatmaları ve fethi, istanbul'daki mübârek makamlar, câmiler, Sultan Süleyman Kânunnâmesi, Anadolu ve Rumeli'nin mülkî taksimâtı, çeşitli kimselerin yaptırdığı câmi, medrese, mescit, türbe, tekke, imaret, hastane, konak, kervansaray, sebilhane, hamamlar... Fatih Sultan Mehmed zamânından îtibâren yetişen vezirler, âlimler, nişancılar, istanbul esnâfı ve sanatkârları yer almaktadır.
II. Cilt: Nisan 1640'ta yaptığı Buca, Batum, Trabzon, Kafkasya, Girit seferi, 1645'te Erzurum, Azerbaycan ve Gürcistan. Osmanlı Devletinin kuruluşu, istanbul'un fethinden önceki Osmanlı sultanları, Bursa'nın âlimleri, vezirleri ve şâirleri.
III. Cilt: Şam-Suriye, Filistin-Urmiye, Sivas, El-Cezire, Ermenistan, Rumeli (Bulgaristan ve Dobruca)
IV. Cilt: istanbul'dan Van'a kadar yol üzerindeki bütün şehir ve kasabalar, Evliyâ Çelebi'nin elçi olarak iran'a gidişi, iran ve Irak hakkında bilgiler.
V. Cilt: Van, Basra seyahatinin sonu, Oçakov seyahati, Rakoçzi'ye karşı sefer, Rusya seferi, Anadolu asilerine karşı hareket, Çanakkale yolu ile Bursa'ya avdet, Boğdan'a gidiş, Transilvanya seyahati, Bosna'ya gidiş, Dalmaçya seferi, Sofya'ya avdet.
VI. Cilt: Transilvanya seferi, Arnavutluk'a gidiş, istanbul'a avdet. Macar seferi, Uyvar'ın muhasarası, müellifin 40.000 Tatarla, Avusturya, Almanya, Flemenk'e ve Baltık Denizine kadar gitmesi. Uyvar'ın zaptı, Belgrad'a avdet. Hersek'e gönderilmesi, Raguza seyahati, Karadağ seferi, Kanija seferi ve Kanizsa-Hırvat memleketi.
VII. Cilt: Avusturya, Kırım, Dağıstan, Deşt-i Kıpçak, Esterhan.
VIII. Cilt: Kırım, Girit, Selanik, Rumeli.
IX. Cilt: Garbi Anadolu, Suriye, Mekke ve Medine seyahati.
seyit ali kahraman, yücel dağlı, robert dankoff tarafından çevrilen ve yky tarfından neşredilen evliya çelebi bin derviş mehemmed zilli'nin kaleme aldığı eserdir. hakkıyla okunabilmesi için birkaç fırın ekmek yemek gerekir.
(#15548149) yazar olamayan yazardır kendileri. başı sıkışınca hakaret eder başka bir şey yapamaz. genelde sokakta yokturlar internet ortamında olurlar.
üslup harikası bir eser. bazı saftirikler zatı muhteremin üslup oyunları yaptığını bilmeyip ''yok kedi damdan dama atlarken donuyomuş da falan filan'' diye eleşitirirler. halbuki evliya ne sevimli, ne cana yakındır bu eserinde böyle abartılar yaparken. bizimle sohbet eder, kibirlenmez bize. yüzyıllar sonra okuruz bu eseri onunla dost gibi hissederiz kendimizi, işte bu nasıl bir duygudaşlıksa. bugün böyle gezginler yok türkiye'de. murat belge hariç.