seyahatname on cilttir.evlıya celebi,sadce gorduklerını degil,degişik kaynaklardan edındıgı bilgileri ve rivayetlri,hikaye teknigini kullanarak anlatmıstır.seyahatname,yuzlerce hikayedenolusan bir antoloji niteligi tasır.keskin zekalı.derin goruslu bir yazar olan evlıya celebi,gittigi her yerinve gordugu her toplulugun butun ozellıklerını,guclu bir ressam bakısıyla gozlemlemiş,cok guclu tasvir kabılıyetle anlatmıstır.seyahatname.17.yyda bir aynadır.seyahatname.türk gezi edebiyatının en buyuk,en kıymetlı ve en orjınal eserıdır.
50 yılı kapsayan bir zaman dilimi içinde gezdiği yerlerde toplumların yaşama düzenini ve özelliklerini yansıtan gözlemleri yapan ve gördüklerini değişik fantastik uslupla yazan evliya çelebi eseridir.
--spoiler--
I. Cilt: istanbul ve civarı Eserin birinci cildinde istanbul'un târihi, kuşatmaları ve fethi, istanbul'daki mübârek makamlar, câmiler, Sultan Süleyman Kânunnâmesi, Anadolu ve Rumeli'nin mülkî taksimâtı, çeşitli kimselerin yaptırdığı câmi, medrese, mescit, türbe, tekke, imaret, hastane, konak, kervansaray, sebilhane, hamamlar... Fatih Sultan Mehmed zamânından îtibâren yetişen vezirler, âlimler, nişancılar, istanbul esnâfı ve sanatkârları yer almaktadır.
II. Cilt: Nisan 1640'ta yaptığı Buca, Batum, Trabzon, Kafkasya, Girit seferi, 1645'te Erzurum, Azerbaycan ve Gürcistan. Osmanlı Devletinin kuruluşu, istanbul'un fethinden önceki Osmanlı sultanları, Bursa'nın âlimleri, vezirleri ve şâirleri.
III. Cilt: Şam-Suriye, Filistin-Urmiye, Sivas, El-Cezire, Ermenistan, Rumeli (Bulgaristan ve Dobruca)
IV. Cilt: istanbul'dan Van'a kadar yol üzerindeki bütün şehir ve kasabalar, Evliyâ Çelebi'nin elçi olarak iran'a gidişi, iran ve Irak hakkında bilgiler.
V. Cilt: Van, Basra seyahatinin sonu, Oçakov seyahati, Rakoçzi'ye karşı sefer, Rusya seferi, Anadolu asilerine karşı hareket, Çanakkale yolu ile Bursa'ya avdet, Boğdan'a gidiş, Transilvanya seyahati, Bosna'ya gidiş, Dalmaçya seferi, Sofya'ya avdet.
VI. Cilt: Transilvanya seferi, Arnavutluk'a gidiş, istanbul'a avdet. Macar seferi, Uyvar'ın muhasarası, müellifin 40.000 Tatarla, Avusturya, Almanya, Flemenk'e ve Baltık Denizine kadar gitmesi. Uyvar'ın zaptı, Belgrad'a avdet. Hersek'e gönderilmesi, Raguza seyahati, Karadağ seferi, Kanija seferi ve Kanizsa-Hırvat memleketi.
VII. Cilt: Avusturya, Kırım, Dağıstan, Deşt-i Kıpçak, Esterhan.
VIII. Cilt: Kırım, Girit, Selanik, Rumeli.
IX. Cilt: Garbi Anadolu, Suriye, Mekke ve Medine seyahati.
zamanda yolculuk icat edilene kadar en iyi zaman makinesidir kendisi. insan okurken bir anda kendini 17.yy'da bulur. kitaptaki abartı ifadeler ise o dönemin yaşayış ve zihniyetini yansıttığı için ayrıca değerlidir. bu kitabı okurken bahsi geçen mekanlara gidip zamanın izini daha iyi sürebilmek ister insan; fakat şimdilik street view ile idare edilmelidir.
