şu memlekette yaralı parmağa işemiş nadir adamlardan. kendisinin 7 ciltlik bir "yüzyılların gerçeği ve mirası" serisi vardır ki kaynak kitabıdır, her başınız sıkıştığında açıp bakarsınız. he kendi kitaplarında biraz marksizm goygoyunu fazla kaçırırdı ama olsun canımız o bizim mekanı cennet olsun.
not: üst seviye akademik bir seri değil bu bahsettiğim ana kaynak kitap herkese tavsiye ederim yani.
"..Cumhuriyet'i kuranların eğitimden anladıkları, bağımsız kafalar yetiştirmekti.. bir fikre körükörüne saplanmamış, arayıp soran ve eleştiren kafalar; o güzel deyişle, fikri hür, irfanı hür, vicdanı hür kuşaklar!.. " sözünün sahibi anayasa hukuku profesörü.
gerçekten google ile çevirseydi kitabı daha anlaşılır olurdu.
eserden bir alıntı:
'edebiyat ve sanat, tarihin dışında ya da kıyısında tutulmuştur bu iki öğe çoğu kez; oysa bir siyasal iktidarın, ya bir ulusun derinliklerindeki özgüllüğün ya da başka kültürleri özümleyişinin dile gelişidir onlar da; bu alanda, Osmanlı sanatı, bir yana bırakılmayacak denli tipik bir örnektir ve bugün de görülen kanıtlar bıraktı arkaya'
bu nasıl cümledir yahu? hadi tanilliyi geçtim yapı kredi yayınları hiçmi kontrol etmiyor bu cümleleri. berbat bir tercüme. eser o kadar iyi ama tercüme bir o kadar kötü.
bu ülkenin yetiştirdiği ender bilim insanlarından birisi olan ve ''sakat kalmanın acısını yazarak çıkartıyorum'' diyecek kadar yazmaya sevdalı bir yazardır.
türkiye'nin yetiştirdiği sosyolog,siyaset bilimci, anayasa hukuçusu, düşün bilimadamı ve aydınlık için her daim mücadele eden, zulme karşı hukuku,insanı, emeği, sanatı savunan, anlatan gerçek aydın. bedeni bu dünyadan ayrılsa da eserleri, aydın ve insan olma sorumluluğuyla yaşadığı örnek hayatıyla ölümsüz olan özel ruh, brecht'in* tanımladığı anlamda insan olmayı başarmış dahası insan yetiştirmeyi başarmış değerli insan.
--spoiler--
Cumhuriyet gazetesi yazarı Ali Sirmen, Tanilli'yi ''bir aydın, bir edebiyat meraklısı ve bir bilimadamı'' olarak niteledi.
Sirmen, Tanilli'nin ayrıca yılmaz bir mücadeleci olduğunu belirterek, ''Toplumcu yanı her zaman önde gelirdi ve uğradığı büyük saldırı dahi onu hayatta büyük bir mücadeleci olmaktan alıkoymamıştı'' dedi.
12 Eylül 1980 darbesi öncesinde istanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde öğretim üyeliği görevini yürüten Tanilli, 7 Nisan 1978'de uğradığı silahlı saldırı sonucu felç geçirip sakat kalmıştı.
Tanilli 1980'den sonra Fransa'ya gitti ve 2000 yılına kadar bu ülkede Strasbourg Üniversitesi'nde akademik çalışmalar yaptı.
Türkiye'ye geri döndükten sonra 2000 yılında Cumhuriyet gazetesinde yazmaya başlayan Tanilli 2006'da ''Sertel Demokrasi Ödülü''ne değer görüldü.
'Uygarlıklar Tarihi'nin yazarı
Yayıncısı Muzaffer ilhan Erdost, Tanilli'yi, akademisyen kimliğiyle değil, kitapları, yazıları ve etkinliklerde insani ilişkileriyle tanıdığını kaydederken, ''Tanilli vurulduktan ve gövdesi yarım kaldıktan sonra yaşama mücadelesini sürdürdü ve bu yaşama savaşını aynı zamanda yaratma ve faşizme, gericiliğe ve ilkelliğe karşı savaşma olarak yürüttü'' dedi.
Tanilli, Erdost ve ilhan Selçuk 1999'da Tüyap Kitap Fuarı'nda birlikte Pen Yazarlar Derneği'nin onur üyeliğine değer görülmüşlerdi.
Tanilli'nin Uygarlıklar Tarihi kitabını en çok ilgi gören ve etkili olan yapıtlarından biri olarak niteleyen Erdost, ''Her şeyden önce içerisinde yaşadığımız toplumun, Türkiye'nin tarihsel derinliğinden ve cumhuriyetle birlikte bir uluslaşma, özgürleşme ve bağımsızlaşma sürecinden kök alan, yaşadığımız sorunları tahlil eden ve geleceğe ışık tutan bir yapıttır Uygarlıklar Tarihi. Uygarlıklar Tarihi insanlığın uygarlaşmasının özünü içerir ve bu özü Türkiye toplumuna gençliğine tanıtan o uygarlık anlayışını geliştiren bir özelliği taşır'' dedi.
Tanilli'nin çok sayıda eserlerinden bazıları, ''Uygarlık Tarihi, Devlet ve Demokrasi: Anayasa Hukukuna Giriş, Nasıl Bir Eğitim istiyoruz?, Yüzyılların Gerçeği ve Mirası, Candide ya da iyimserlik, Yaratıcı Aklın Sentezi: Felsefeye Giriş, Değişimin Diyalektiği ve Devrim, Dünyayı Değiştiren On Yıl, Fransız Devriminden Portreler ve Din ve Politika.'' *
--spoiler--
--spoiler--
'O SÖZLER Ki BiR KEZ ÇIKMIŞTIR AĞZIMIZDAN..."
Server Tanilli'nin ' Uygarlık Tarihi ' adlı kitabının sonunda, istanbul DGM'ye verdiği savunması yer alır. Server Hoca şöyle diyor:
''... Çağına ve topluma karşı görevini yerine getirmiş bir hocanın huzuru içindeyim şu anda. Yazdıklarım yazılması gereken şeylerdi. Bugün yazmaya kalksam, -en azından- gene aynı şeyleri yazardım. Hiçbiri hakkında en ufak bir pişmanlık duymuyorum. Kalemimden çıkmış her cümlenin, -cümle ne demek- her kelimenin ve hecenin altında, entelektüel şeref ve haysiyetim yatmaktadır. insanım, hayatta dönebileceğim şeyler olabilir. Ama entelektüel şeref ve haysiyetimden - ölüm pahasına da olsa- dönemem. Attila ilhan'ın o yeni ve unutulmaz şiirlerinden birinin son mısraları geliyor aklıma:
O sözler ki kalbimizin üstünde/
Dolu bir tabanca gibi /
Ölüp ölesiye taşırız/
O sözler ki bir kez çıkmıştır ağzımızdan/
Uğrunda asılırız.''
--spoiler--
uygarlık tarihi kitabını tarih hocam vasıtasıyla edindiğim ve okuduktan sonra tüm eserlerini arşivime kattığım hepsini okuyamasam da çoğuna göz attığım türkiye'nin yetiştirmiş olduğu sözde değil gerçek bir aydındı.
ilerlemiş yaşına rağmen ölümü derin bir yara açmıştır ben de. çok saygı duyduğum bir isimdi server hoca. uygarlık tarihi kitabı derslerde okutulması gereken bir başyapıttı.
şu malum cumhuriyet gazetesi tayfası en önemli değerini sessiz sedasız yitirmiştir dün.
hala üzüntülerin büyüğünü yaşamaktayım, zamana ihtiyacım var kesinlikle.
"kulağım sende server
nasıl beklediysem doğacak çocuğumun haykırışını
senin sağlık haberini de öyle bekliyorum
sanki bir tel gerilmiş aramıza, bir saz
en püften bir işaret kıprar kıpramaz
ötmeye başlıyor nabzımın kızıl serçesi
şakaklarımda..."
tespitleri zaten kendi aydınlığının açıkça göstergesiydi...
"işler öylesine tezgâhlanıyor ki, daha liseden başlayarak gençlerin gözlerinin önüne bir "duman perdesi" çekiliyor; içinde yaşadıkları çağa ve topluma yabancılaştırılıyorlar. Liselerden üniversite ya da yüksekokullara bu durumda gelen öğrenciler de, ne kendi aralarında ne de öğreticilerle bir "kültürel diyalog" kurabiliyor ve bir "kör dövüşü"dür gidiyor." (Uygarlık Tarihi'nden alıntı)
Kendisinin çok sağlam bir kaleminin olduğunu düşünüyorum. O kalemi yüzyılarca insanlığı aydınlatacak. Çünkü karanlık üzerinden para kazanmak, pek çoğumuz için alışkanlık olmuş... Aydınlık içinde yatacağı aşikar, sadece eserleri bile insanlığı aydınlatabilecek cinsten...
alkım yayınlarından çıkıyor bu ara yapıtlarının baskısi. değerli birinin tavsiyesiyle uygarlık tarihi ve yaratıcı aklın sentezi isimli kitaplarını aldım. kitaplarının önsözünde belirtildiği gibi liseden üniversiteye geçince sudan çıkmış balığa dönen yurdumun gençliğine bir çeşit kaynak olabilmesi amacıyla yazılmışlar. sosyal olarak farkında olunması gereken birikimlerin alımında başlangıç olarak çok yararlı buldum kitaplarını.
