son günlerde sözlükte yazılanları çizilenleri görünce hatırıma gelen siyasi oluşum. bizim millete özgürlüğün, demokrasinin iki beden bol geldiğinin trajikomik kanıtı. umarsızca, hayasızca eleştiren, aslında eleştirdiğini zannedip hakaret eden insanımsıların doluştuğu ortamlara kusursuz bir örnek.
iktidarla(cumhuriyet halk fırkası) muvazaalı olarak kurulmuş bir partidir. Sadece mecliste muhalefet olsun amacıyla mustafa kemal atatürkün emri doğrultusunda kurulur, beklenmedik bir başarı elde ederek halkın sesi olur, bunu hesaba katmayan mustafa kemal atatürk tavrını koyar ve parti kapatılır.
Pek de serbest olmayan partidir. Seçimlerde yüksek oy alınca Atatürk'ün emriyle kurulduğu halde yine onun emriyle kapatılmıştır.
Öte yandan Hasan Rıza Soyak'ın hatıratında aktardığına göre M. Kemal'in konuyla ilgili söyledikleri de manidardır: "(...) Bana "Hangi fırka kazanıyor?" diye sormuş; "Tabii bizim fırka Paşam" cevabını vermiştim. O gülmüş: "Hayır efendim. Hiç de öyle değil. Hangi fırkanın kazandığını ben sana söyleyeyim: Kazanan idare fırkasıdır, çocuk! Yani jandarma, polis, nahiye müdürü, kaymakam ve valiler. Bunu bilesin." buyurmuştu. Böylece M. Kemal, CHp yanında ağırlığını koyuyordu. Nitekim belediye seçimlerinden sonra serbest cumhuriyet fırkası başkanı ve yakın arkadaşı Fethi Bey'e “Ben (partiler arası tarafsızlık konusunda) sözümde duruyorum. Fakat benin üzerimde bir de memleketi emniyet ve huzur içinde tutmak mesuliyeti var. Siz hemen birkaç ay içinde iktidara geçmek için uğraşıyorsunuz. Hiç beklemeğe tahammül göstermiyorsunuz. Bugün iktidarda olanları düşürüp yerine geçecek olursanız bu memleketi emniyet ve huzur içinde ayakta tutabilecek misiniz? Bana bir kere bu kanaati vermelisiniz.” dediği söylenmektedir.
serbest cumhuriyet fırkası yani scf, atatürk'ün emriyle fethi okyar tarafından kurulan ve liberal ekonomiyi savunan bir partidir. atatürk'ün böyle bir partiyi kurmasının nedeni chf'ye muhalif olanların adeta gazını almaktı. scf, chf'nin uyguladığı devletçi ekonomiye muhalefet edecek ve böylelikle muhaliflerin bir nebze de gazını alacaktı. ancak zamanla scf'yi sadece liberaller değil, chf'nin yaptığı inkilaplara kökünden karşı olan şeriatçılar, halifeciler ve saltanatçılar tarafından da desteklemeye başladı. bu nedenden dolayı da chf'ye yakın medya, scf'yi gericilikle suçlayan haberler yapmaya başladı. daha sonra yapılan 1930 yerel seçimini chf kazandı ancak scf yapılan bu seçimin şaibeli olduğunu ve seçimin gerçek kazananlarının kendileri olduğunu ileri sürdü. bunun üzerine cumhurbaşkanı atatürk eski partisi chf'yi destekleme kararı aldı. atatürk'ün bu kararından sonra scf kendi kendini feshetti.
atatürk'ün isteği ile kurulmuş, atatürk düşmanı olmayan, partiye herhangi tarikatçı, komünist dolmuş vb. denilerek bahane edilerek parti içinde rahatsız olan, yanlış anlaşılmış elitlerin oylaması ile kapatılan, chf'den tek farkı liberal demokrasi ve ekonomiyi savuması olan bir parti.
1930'da fethi okyar tarafından kurulmuştur.
ilk demokratik seçim 1930'da yapılmış ve chf kazanmıştır.
yani atatürk, atatürk düşmanı, hakiki demokrasi düşmanı şeriatçıların, komünistlerin, kürt ırkçılarının, çakma liberallerin, ve kemalist kılıklı faşistlerin anlattığı gibi halk düşmanı, demokrasi düşmanı falan değildi, demokrasiyi, sorgulamayı, özgürlükleri, halkın egemenliğini bizzat ulu önder gazi mustafa kemal atatürk getirdi.
