öztürkçesi "erkin"dir ve bu kelime hakkı devrimin de editörlüğünü yaptığı "meydan larousse ansiklopedisinde" şöyle tarif edilmiş "din'e karşı çıkma hakkı olan düşünce ve kişi".
(bkz: serbes)
park eden veya park yerinden çıkan araçları yönlendiren kişilerin sıklıkla kullandığı kelime. 'serbes, serbes, çıık'. serbes ne anasını satayım. bi kere o serbest. önce o eli indir. sonra niye serbest ? boş de, müsait de. serbest ne ola ki ?
ser ve best kelimelerinin bir araya gelmesiyle oluşmuştur.
(ser: baş, best:bağlı)günümüzde tam tersi anlamda kullanıyoruz.
yeni bilgi
istanbul'a zamanın behrinde sadece başı bağlı olanlar alınmış onlar da serbest olduğu için şehre girebilmiş ve günümüzde kelimenin kullanım alanı genişlemiş.
etimolojik kökeniyle günümüzdeki kullanımının 180 derece zıt olduğu ilginç bir kelime. bir osmanlı'da insanların "bir yere kayıtlı" olması anlamında kullanılan "başı bağlı" (ser-best) tabirinden türemiştir. zira osmanlı'da "serbest" olabilmek için insanların bir gruba bağlı olması gerekiyordu. örneğin bir yerde serbestçe iş kurabilmek için loncalara başvurulur, lonca da dükkan açılmak istenen mahaldeki ekonomik dengenin bozulup bozulmayacağını göz önüne alarak başvuran kişinin talebini kabul eder ve dükkan sahibini de loncaya üye yapardı. bu sayede halk "serbest"çe ticaret yapabilirdi. "serbest" kelimesi de buradan türemiştir.
Evli demektir. Kelime anlamı olan "başıbağlı" deyim olarak günümüzde halen evli- sözlü- nişanlı gibi anlamlarda kullanılsa da serbest kelimesinin kendisinin anlamı kaymıştır. Enteresan bir şekilde anlamının zıttı olarak kullanılmaktadır. Bunun sebebi olarak eskiden bazı şehirlere sadece karısı, evi o şehirde olanlar girebilirmiş. Bu kişiler serbest oldukları için ( başıbağlı yani evli ) şehre girebiliyorlar. içeri serbest olarak girme daha sonra içeri girmeye serbest şeklinde anlam kaymasına sebeb olmuş. En azından böyle bir iddia var. Şimdi yazdım ama bana da pek makul gelmedi.
