arif nihat asya'nın ilkokulda -23 nisan günü- çoşkuyla okuduğum şiirinin bir mısrasıdır. okuduğum şiirin idrakında değildim haliyle. büyüdükten sonra anladım ki kuşlara bile tahammülü olmayan bir şairin, şiiri ezberletilmiş bana.
iyi ki şiire kafa yorup, öğütlediğini kavramamışım o yaşta. kedilere ettiğim zulum yetmiyormuş gibi, birde kuşlara eziyet edebilirdim.
sizler okumaya başlamadan önce, oy vereceklerin mümkünse entry'nin tamamını okuyarak oy vermesini rica ederim. ama "yok arkadaş ben görüşü bana uymayan insanları sevmem" ya da "okumaya üşeniyorum" diyen varsa, buyursun bassın kötü oy butonuna, hiç sorun değil, cidden. (bkz: kötü oyların siyasi entrylerde çoğalması)
klasik bir faşist edasıyla, bilinci olmayan bir hayvana dahi eziyet etmeyi aklından geçirebilecek bir şairin bir şiirinin bir dizesidir. bu şiirle ilgili de ilginç bir anım vardır:
lisede, niteliksiz, faşist bir edebiyat öğretmenimin yaptığı edebiyat yazılısında bu "bayrak" şiirini yorumlamamız istenmişti ve soru 30 puandı. tabii öğretmenimiz aşırı milliyetçi bir görüşe sahip olduğundan, sınavda da bu soruyu sormasına şaşırmamıştım. hemen burda kendisi hakkında da ufak bir bilgi: branşı edebiyat olmasına rağmen, ne branşına ne de dersine hakim olabilen bir öğretmendi. edebiyat öğretmeni olmasına rağmen türkçeyi düzgün konuşmaktan ve kullanmaktan aciz, derste öğrenciye bir şey öğretmemesini bir şey bilmediğine yorduğum, derste bize sürekli laf atan, derste "geyik" yapan bir öğretmendi. bu öğretmenin de, milliyetçi olup, görüşü doğrultusunda güya çok sevdiği ülkesine bir yararının dokunması, haliyle mesleğini en iyi şekilde icra etmesi gerekirken, ait olduğu ülkenin eğitim sistemini sekteye uğratması, ülkesinin çocuklarına da niteliksiz bir eğitim vermesi kendisiyle ne kadar çeliştiğini gösteriyordu. neyse, işin en ilginci de bu öğretmenin, yazılıda soracağı soru olarak, şiirde yer alan, en tartışmaya açık, benim en çok tepki gösterip, laf edeceğim kıtayı seçmesiydi:
Sana benim gözümle bakmayanın
mezarını kazacağım.
Seni selamlamadan uçan kuşun
yuvasını bozacağım.
o zamanlar tabii ki benim de bu faşist düşmanlığım, yobazlara olan kinim yeni yeni şekilleniyor. daha ergen olmamdan da içimde bir heyecan, bir savaşma arzusu, bir karşı çıkış var. başladım ben bu kıtayı eleştirmeye: "şair burada vatan sevgisini, millet sevgisini göstereceği yerde, buna ilkel, baskıcı, vahşi ve antidemokratik yollarla yaklaşmıştır. şair, bayrağına kendi gözüyle bakmayanın görüşüne ve kişiliğine saygı duymamakla beraber, bu kişilerin varlığını "mezar kazmakla" tehdit etmiştir. her ne kadar mübalağa yaptığı görüşü savunulup, 'bayrağı selamlamadı diye kuşun yuvasını bozmak' görüşüne bir bahane uydurulabilse de, bilinci olmayan bir varlığın, sırf kişilerin şahsi görüşlerine uymuyor diye, insanlıktan çıkılarak ve "yuva bozmak" gibi bir ceza sistemi benimsenerek bir kötü muameleye, bir eziyete uğruyor olması doğruluktan çok uzaktır. bunu da, şairin benimsemiş olduğu görüş itibariyle, bu görüşü savunan topluluğun mizacı itibariyle yaptığı söylenebilir." (cümleler, burada sıkılarak değil de, geçmiş yılların anılarından hatırlanarak az çok, ama benzer şekilde aktarılmışır.)
ben bunu böyle yazdım, yazılı notu geldi: 53. nerden kaç puan aldığımızı göstermek için de, elimize okunmuş yazılı kağıtlarımızı verdi. en çok özen gösterip, en çok uğraştığım bu şiir yorumu sorumun puanı: 0(sıfır). yani her ne kadar türkiye'de yaşadığımın bilincinde olsam da, bir öğretmenin sırf kendi siyasi görüşüne uymuyor diye, öğrencinin en azından çabalayıp, iki görüş öne sürdüğü, kendi yorumu olan bir "yorum sorusu"na hangi zihniyet, hangi insanlık böyle bir yargılamayı uygun görebilir?
kompozisyon yarışmalarında ödül almış, birçok edebiyat öğretmenimden gurur verici övgüler duymuş, her öğretmenim tarafından da yazım şeklim ve yorum tarzım takdir edilmiş bir öğrenci olarak, bunu hazmedemedim ve buna sert bir tepki verdim tabii. "siz nasıl olur da bunca çabamı görmezden gelir, şahsi yorumumu sırf size uymuyor diye silip atarsınız? sorduğunuz soru bir 'yorum sorusu'ysa verilen her düzgün cevap da yorumdur. verilecek puan da yorumun doğru ya da yanlış olduğuna göre değil, yorumun niteliğine göre verilir." diye hafiften bağırmayla karışık bir isyanla bu faşist öğretmenime kafa tuttum. "ama olmaz şair orda onu anlatmıyor" diye sürekli bana karşı çıktı ve benim hiçbir dediğimi dinlemediği gibi kabul de etmedi. (bkz: muhafazakar insan)
sonrası mı? babamı yolladım, kendisi insanları asla kırmadan konuşan, yapıcı ve çözüm odaklı bir insan olduğundan öğretmenimle bu sorunu konuştu. şöyle de bir çözüm çıktı ortaya; muhafazakar insanlar gram değişmediklerinden, öğretmenim benim o sorumu tekrar değerlendirmek yerine, bana farklı bir şiir yorumu sorusu sorduğu, başka bir yazılı yaptı. bir nevi benim düşünceme asla saygı duymayacağını belirten bu yazılıya girdim ve ordaki yorum sorusuna da eşşekler gibi 30 puanı verdi -çünkü cevap hak ediyordu- ve yazılı notum 87 oldu. sene sonuna kadar öyle ya da böyle geçimimizi sağladık. sonra da yüzüne bile tükürmedim, gördüm mü selam da vermedim. bununla da gurur duyuyorum.
bana değer verip bu entrymi okuyan sizlere, bu zihniyetin öğretmenini, şairini, düşünce sistemini açıklayabildim umarım. kendinden başka doğru kabul etmeyen, diğer insanlara karşı zerre tahammülü, hoşgörüsü ve merhameti olan bu insanlara da düşmanlığım yaşadıklarımdan ve yaşayacaklarımdan ileri geliyor. bunu haksız çıkarmayacak nedenlerimin de oluşu, halen daha bu görüşü savunmama neden oluyor.
milli değerleri yücelten ne kadar söylem, ne kadar şiir varsa hepsi artık tu kaka oldu. küllerinden doğan bir mllete vatan, özgürlük, bayrağın önemi hakkında yazılan belki de en güzel şiirlerimizdendir. ben o mecazları tek tek incelemiyorum. bütün olarak bana hürriyetimi iliklerime kadar hissettiren şiirdir. mekenı cennet ola.
