Müslüman olduğu Bilinen ilk Türk hükümdarıdır. Türklerin Müslümanlaşma sürecinde önemli bir isimdir ancak tüm süreci hazretle açıklamak mümkün değildir. Eksik ve hatalı olur.
kılıç zoruyla müslüman olmuş türkler, tabii. kendi isteğiyle ilk kez müslüman olmuştur. bundan önce tek tük müslümanlığa geçen türkler vardı, satuk buğra han müslüman olunca daha yoğun kitleler müslüman olmaya başladı kısa sürede.
selam olsun ona, allah rahmet eğlesin. kıvılcımı yakan öz be öz türk hakandır.
öyleki miraç gecesinde peygamber efendimiz (sav) atı burak'ın üstünde göğe yükseldiğinde kendinden önceki peygamberleri görür. Yalnız içinden birini tanıyamaz ve sorar cebrail'e. O da der ki "efendim bu sizden 3 asır sonra dünyaya gelip, sizin dininizi yayacak ruhtur ismi de abdülkerim satuk buğra han olacaktır"
920'lerde karahanlı devleti'ne hakanlık yapmış efsanevi bir önderdir öyle ki kendisine atfen yazılmış bir destan vardır.
(bkz: satuk buğra han destanı)
destanda hakanın türk tarihindeki rolü ve başarıları anlatılır.
satuk buğra han ile ilgili bilinmesi gereken ilk ve en önemli şey: kendisi müslümanlığı kabul ettikten sonra amcası ile savaşıp devletin başına geçmesidir. sonrasında ise yani hükümdarken kitleler halinde türkleri islamiyete geçiren ilk önderdir.
yani bilinenin aksine tahtta iken islamiyeti devletin dini yapmadı, bir milleti müslüman yapabilmek için amcası ile mücadele etti ve tahtı devlete islamiyeti yaymak için aldı.
ayrıca o kadar milliyetçidir ki, islamiyeti kabul edişine rağmen dönemin gözdeleri olan farsça ve arapcaya sırt çevirmiş devletin resmi dilini türkçe ilan etmiştir.
sanat ve bilime de önem veren hanın döneminde türk- islam sanatının ilk medrese ve kervansarayları inşa edilmiş, tarihte ilk kez burslu öğrenci uygulamasını başlatmıştır.
tarihi değiştiren yüzler kategorisine koyacağımız büyük türk hükümdarı.
türklerin islamiyet e geçmelerinde büyük katkısı olmuş gönülde elde baş üstünde olan hükümdardır. eğer satuk buğra han olmasa idi Allah bilir ama türkler belkide hiç islamiyete geçmeyeceklerdi ya da belirli bir sayıda kalacaktı. satuk buğra han ı bir kez daha rahmetle anıyorum. varolasın sultanım yaptıkların için sonsuz teşekkürler.
buğrahan, karahanlı hükümdarlarının çoğuna verilen unvandır. satuk da karahanlılar'ın 3. büyük türk hakanı* kül bilge kadir han'ın torunu ve bazır arslan-han'ın oğludur.
amcasının yerine kaşgar'da hakan ilan edildikden sonra sünni-hanefi mezhebinden islam dinini, türkler'in bin yıllık gök tanrı dini yerine, devletin tek ve resmi dini ilan etmiştir.
on iki yaşında samanlı devletinin veliahtlarından nasır bin ahmed'le tanışarak müslüman olan, bundan sonra da abdülkerim adını alan ünlü Türk hükümdarı. müslüman olduğunu açıklayarak hükümdar olan amcası * ile mücadeleye başlamış ve kazanıp babasının da öcünü aldığı söylenmektedir. daha sonra türkistan'ın büyük kısmını topraklarına katmıştır. türkistan'da birliği sağlayarak ve müslümanlığın yayılmasına vesile olarak, türk-islam tarihinin başlangıcı açısından çok önemli bir yere sahiptir. *
nasıl olup da dinini bırakıp başka bir dine geçiş yapmayı, halkını da bu dine yönlendirmeyi başardığını pek merak ettiğim hükümdar. kolay mı bu işler bu kadar. *
Baş adı Abdulkerim olan Satuk Buğra Han, güzel ve adil idaresi ile binlerce kimsenin Müslüman olmasına vesile olmuş, 31 yıl hüküm sürmüş bir hükümdardır.Miladi 955 yılında vefat etmiştir.(H.344)
